ในอักษรอียิปต์โบราณ คาร์ทูช /kɑːrˈtʃ/ มีลักษณะเป็นรูปวงรีที่มีเส้นที่ปลายด้านหนึ่งสัมผัสกัน โดยเป็นสัญลักษณ์ที่แสดงให้เห็นถึงข้อความอยู่ภายในวงล้อมเป็นพระนามราชวงศ์[1] ตัวอย่างแรกของคาร์ทูชเกี่ยวข้องกับฟาโรห์ปรากฏขึ้นในช่วงปลายสมัยราชวงศ์ที่สาม แต่สัญลักษณ์ดังกล่าวไม่ได้ถูกนำมาใช้ทั่วไปจนกระทั่งช่วงต้นสมัยราชวงศ์ที่สี่ในช่วงของการปกครองของฟาโรห์สเนเฟอร์อู ถึงแม้ว่าคาร์ทูชมักจะถูกเขียนเป็นแนวตั้งโดยมีเส้นตัดปลายแนวนอน แต่ถ้าทำให้พระนามดูเหมาะสมยิ่งขึ้น ก็สามารถเขียนเป็นแนวนอนได้โดยมีเส้นแนวตั้งตัดอยู่ท้าย (ในทิศทางของการอ่านพระนาม) คำภาษาอียิปต์โบราณของคำว่าคาร์ทูชคือ เชนู และคาร์ทูชก็พํฒนามาเป็นวงแหวนเชน ในบันทึกอักษรเดโมติกได้ลดการใช้สัญลักษณ์คาร์ทูชลงให้เหลือเหลือเพียงการเขียนวงเล็บและเส้นแนวตั้ง

A stone face carved with coloured hieroglyphics. Two cartouches - ovoid shapes with hieroglyphics inside - are visible at the bottom.
คาร์ทูชของพระนามประสูติและพระนามครองราชย์ของฟาโรห์เซติที่ 1 จากสุสานหลวงหมายเลข เควี 17 ที่หุบเขาแห่งกษัตริย์ ประเทศอียิปต์ จากพิพิธภํณฑ์นิวเอสในกรุงเบอร์ลิน

ในตำแหน่งราชวงศ์ทั้ง 5 พระนามนั้น ได้แก่ พระนามนำหน้า (พระนามครองราชย์) และ "พระนามบุตรแห่งรา"[2] (พระนามที่ตั้งเมื่อประสูติ) จะปิดล้อมด้วยสัญลักษณ์คาร์ทูช[3]

ในบางครั้งเครื่องรางก็เป็นออกเป็นรูปของคาร์ทูชที่ปรากฏพระนามของฟาโรห์และเก็บไว้ในสุสาน นักโบราณคดีมักพบว่าสิ่งของดังกล่าวนั้นมีความสำคัญต่อการสืบหาสุสานและสิ่งต่าง ๆ ภายในสุสาน[4] โดยก่อนหน้านั้นคาร์ทูชจะใช้ได้แค่เฉพาะฟาโรห์เท่านั้น ซึ่งรูปวงรีที่ล้อมรอบพระนามของพระองค์มีไว้เพื่อปกป้องพระองค์จากวิญญาณชั่วร้ายในพระชนม์ชีพและหลังการสวรรคต คาร์ทูชได้กลายเป็นสัญลักษณ์แทนความโชคดีและการปกป้องจากสิ่งชั่วร้าย[5][ต้องการคำอ้างอิงเพื่อยืนยัน]

คำว่า "คาร์ทูช" ถูกนำมาใช้ครั้งแรกโดยทหารฝรั่งเศส ซึ่งคิดว่าสัญลักษณ์ดังกล่าวที่พวกเขาเห็นซ้ำๆ บนซากปรักหักพังของฟาโรห์ที่พวกเขาพบนั้นคล้ายกับตลับกระดาษสำหรับบรรจุกระสุนปืนในปากกระบอกปืน (cartouche ในภาษาฝรั่งเศส)[6][ต้องการคำอ้างอิงเพื่อยืนยัน][7]

V10
คาร์ทูช
ไฮเออโรกลีฟอียิปต์

ในรูปแบบที่เป็นสัญลักษณ์อักษรอียิปต์โบราณ คาร์ทูชสามารถใช้แทนคำในภาษาอียิปต์ที่แปลว่า "ชื่อ" โดยถูกปรากฏอยู่ในรายการสัญสัญลักษณ์ของการ์ดิเนอร์รหัสหมายเลข V10 และมีสัญลักษณ์คาร์ทูชครึ่งส่วน ซึ่งมีรหัสหมายเลข การ์ดิเนอร์ หมายเลข V11 (ตามที่ปรากฏด้านล่าง) ซึ่งมีความหมายแยกต่างหากในภาษาอียิปต์ เป็นตัวกำหนดสำหรับการกระทำและคำนามที่เกี่ยวข้องกับชิ้น เช่น "แบ่ง", "ไม่รวม"[8]

V11

สัญลักษณ์อักษรอียิปต์โบราณรูปคาร์ทูช ได้ใช้เป็นตัวกำหนดในภาษาอียิปต์ šn-(sh)n สำหรับ "วงจร" หรือ "วงแหวน"- (เช่น วงแหวนเชน หรือ คาร์ทูช) ซึ่งต่อมาคาร์ทูชได้ถูกใช้กับ rn ทีแปลว่า "ชื่อ"[9] คำนี้สามารถสะกดเป็น "r" ด้วย "n" โดยสัญลักษณ์รูปปากจะอยู่เหนือสัญลักษณ์รูประลอกน้ำ

V10
D21
N35

ดูเพิ่ม แก้

  • เชเรค เป็นสัญลักษณที่ใช้ก่อนหน้าสัญลักษณ์คาร์ทูช

อ้างอิง แก้

  1.   Chisholm, Hugh, บ.ก. (1911). "Cartouche" . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911 (11 ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์.
  2. "Royal Titulary". The Ancient Egypt Site. 2014-10-29. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-11-15.
  3. Allen, James Peter, Middle Egyptian: An Introduction to the Language and Culture of Hieroglyphs, Cambridge University Press 2000, p. 65.
  4. Compare Thomas Eric Peet, William Leonard Stevenson Loat, The Cemeteries of Abydos. Part 3. 1912–1913, Adamant Media Corporation, ISBN 1-4021-5715-0, p.23
  5. "2. Ancient Egyptian Cartouche". Dcsd.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-07-21. สืบค้นเมื่อ 2013-08-22.
  6. White, Jon Manchip, Everyday Life in Ancient Egypt, Courier Dover 2002, p.175
  7. Compare: Najovits, Simson R. (May 2003). "The Social Context of the Egyptian Politico-Religious System". Egypt, Trunk of the Tree. Espiritualidad y religion. Vol. 1: The Contexts. New York: Algora Publishing (ตีพิมพ์ 2003). p. 251. ISBN 9780875862347. สืบค้นเมื่อ 25 January 2020. The shenu has come to be known as the 'cartouche' – it was so named after a rifle cartridge, whose shape it resembled, by the French scientific team that accompanied Napoleon's occupying force in Egypt between 1798 and 1801.
  8. Betrò, 1995. Hieroglyphics: The Writings of Ancient Egypt, "Cartouche", p. 195.
  9. Betrò, 1995, p. 195.