การหาอายุจากคาร์บอนกัมมันตรังสี
การหาอายุจากคาร์บอนกัมมันตรังสี[1] (อังกฤษ: Radiocarbon dating, มักเรียกสั้นๆว่า การหาอายุคาร์บอน) เป็นวิธีการหาอายุจากธาตุกัมมันตรังสี (radiometric dating) รูปแบบหนึ่งโดยการใช้ปรากฏการณ์ธรรมชาติของ คาร์บอน-14 (14
C) ซึ่งเป็นธาตุกัมมันตรังสี เพื่อประมาณการอายุของวัสดุคาร์บอน-แบริ่ง ได้ถึงประมาณ 58,000 ถึง 62,000 ปี[2] แบบหยาบ หรือ ยังไม่สามารถบ่งชี้ได้แน่ชัด การหาอายุคาร์บอนมักนำมาใช้บ่งบอกอายุของคาร์บอนระหว่าง "ช่วงก่อนปัจจุบัน(BP)" กับ "ช่วงปัจจุบัน" ตามที่กำหนดไว้คือปีคริสต์ศักราช 1950 ซึ่งเป็นอายุที่สามารถบ่งชี้ได้เพื่อเทียบกับวันตามปฏิทิน หนึ่งในสิ่งที่ใช้การคำนวณหาอายุของคาร์บอนมากที่สุดคือ การประมาณการอายุของซากสารประกอบอินทรีย์ที่ได้จากการขุดค้นทางโบราณคดี ในขณะที่พืชเปลี่ยนคาร์บอนไดออกไซด์(CO
2) ในชั้นบรรยากาศ ด้วยการแยกอินทรียวัตถุตามขั้นตอนการสังเคราะห์ด้วยแสง เป็นการเพิ่มปริมาณของ 14
Cให้ใกล้เคียงกับระดับของไอโซโทปคาร์บอนในชั้นบรรยากาศ เมื่อพืชตายหรือถูกกินโดยสิ่งมีชีวิตอื่น(ตัวอย่าง โดยมนุษย์หรือสัตว์อื่นๆ) การสะสมของส่วนประกอบ 14
Cหยุดตัวลง และวัตถุลดลงตามอัตราเลขชี้กำลังเนื่องจากการย่อยสลายธาตุกัมมันตรังสีของ 14
Cจากการเปรียบเทียบอัตราส่วนคงเหลือของ 14
Cของวัตถุตัวอย่างเมื่อเปรียบเทียบจาก 14
Cในชั้นบรรยากาศ ช่วยให้สามารถประเมินอายุของวัตถุตัวอย่างได้
เทคนิคการหาอายุของคาร์บอนนี้ได้รับการพัฒนาโดย Willard Libby และเพื่อนร่วมสถาบันศึกษาของเขาที่มหาวิทยาลัยชิคาโกในปีค.ศ. 1949
ในประเทศไทย หน่วยงานที่ให้บริการตรวจหาอายุด้วยวิธีคาร์บอนกัมมันตรังสีคือ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)
พื้นฐานทางเคมีและกายภาพ
แก้ธาตุคาร์บอนมีสถานะคงที่ 2 สถานะคือ ไอโซโทปปลอดรังสีได้แก่ คาร์บอน-12 (มีนิวตรอน 6 โปรตอน 6) และ คาร์บอน-13 และไอโซโทปที่ไม่เสถียรคือ คาร์บอน-14 (14
C) ซึ่งมีนิวตรอน 8 ตัว และยังคงหลงเหลือตกค้างอยู่บนโลก คาร์บอน-14 มีอายุสัมพัทธ์ของครึ่งชีวิตประมาณ 5,730 ปี กล่าวคือจำนวนโมเลกุลของคาร์บอน-14 จะเหลือครึ่งหนึ่งเมื่อมีอายุครบ 5,730 ปี โดยการสลายให้อนุภาคบีตา
การประยุกต์ใช้
แก้การประยุกต์ใช้ในงานโบราณคดี
แก้การประยุกต์ใช้ด้านธรณีวิทยา
แก้ตัวอย่างการหาอายุคาร์บอน
แก้ดูเพิ่ม
แก้อ้างอิง
แก้- ↑ ศัพท์บัญญัติ ราชบัณฑิตยสถาน
- ↑ Plastino, W. (2001). "Cosmic Background Reduction In The Radiocarbon Measurement By Scintillation Spectrometry At The Underground Laboratory Of Gran Sasso" (PDF). Radiocarbon. 43 (2A): 157–161.
{{cite journal}}
: ไม่รู้จักพารามิเตอร์|coauthors=
ถูกละเว้น แนะนำ (|author=
) (help)
ดูเพิ่ม
แก้- Radiocarbon - The main international journal of record for research articles and date lists relevant to 14C เก็บถาวร 2007-05-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- C14dating.com - General information on Radiocarbon dating เก็บถาวร 2012-07-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- calib.org - Calibration program, Marine Reservoir database, and bomb calibration
- NOSAMS: National Ocean Sciences Accelerator Mass Spectrometry Facility at the Woods Hole Oceanographic Institution
- Discussion of calibration (from U Oxford)
- Several calibration programs can be found at www.radiocarbon.org เก็บถาวร 2016-01-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- CalPal Online (Cologne Radiocarbon Calibration & Paleoclimate Research Package)
- OxCal program (Oxford Calibration)
- Fairbanks' Radiocarbon Calibration program (for prior to 12400 BP) เก็บถาวร 2011-08-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Notes on radiocarbon dating, including movies illustrating the atomic physics เก็บถาวร 2010-08-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (from UC Santa Barbara)
- Carbon Dating-How it works?[ลิงก์เสีย]