กรมมหาดเล็ก 904
กรมมหาดเล็ก 904 หรือชื่อเดิม กรมมหาดเล็ก หน่วยงานราชการในพระองค์ระดับกรม สังกัด สำนักพระราชวัง มีหน้าที่เกี่ยวกับการรับใช้ในกิจการส่วนพระองค์ต่าง ๆ ทุกประเภททั้งในพระราชฐานที่ประทับ และทุกที่ที่เสด็จไป ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม ร.ศ. 112 ตรงกับ พ.ศ. 2436 ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตาม พระราชบัญญัติกรมมหาดเล็ก โดยหมวด 1 ของพระราชบัญญัติฉบับนี้ได้แบ่งมหาดเล็กออกเป็น 4 ประเภทคือ
- มหาดเล็กบรรดาศักดิ์
- มหาดเล็กวิเศษ
- มหาดเล็กคงกรม
- มหาดเล็กยาม[1]
ภาพรวมหน่วยงาน | |
---|---|
ก่อตั้ง | 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2436 |
หน่วยงานก่อนหน้า |
|
ฝ่ายบริหารหน่วยงาน |
|
ต้นสังกัด | พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว |
ต่อมาในวันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2468 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีพระบรมราชโองการ ประกาศ จัดการปกครองกรมมหาดเล็กหลวงเสียใหม่[2] โดยให้มีจางวางผู้บัญชาการ 1 นายพร้อมกับให้มีจางวางผู้ควบคุมบังคับบัญชาการงานในกรมอีก 3 นายคือ
- จางวางผู้บังคับการ เวรศักดิ์ เป็น จางวางกรมมหาดเล็กรับใช้
- จางวางผู้บังคับการ เวรสิทธิ์ เป็นจางวางกรมชาวที่
- จางวางผู้บังคับการ เวรฤทธิ์ เป็นจางวางกรมพระราชพาหนะ
ในวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2469 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้รวมกรมมหาดเล็กหลวงเข้ากับกระทรวงวังเพื่อความสะดวกทางราชการและประหยัดพระราชทรัพย์[3]จากนั้นในวันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2476 จึงได้มีการจัดวางโครงสร้างกรมมหาดเล็กหลวงเสียใหม่ โดยมีส่วนราชการคือ[4]
- สำนักงานเลขานุการ แบ่งเป็น 4 แผนกคือ
- แผนกสารบรรณ
- แผนกคลัง
- แผนกเบ็ดเตล็ด
- แผนกของพระราชทานและเงินท้ายที่นั่ง
- กองมหาดเล็กรับใช้ แบ่งเป็น 5 แผนกคือ
- แผนกกลาง
- แผนกห้องพระบรรทม
- แผนกรับใช้
- แผนกคลังวรภาชน์
- แผนกพระเครื่องต้น
- กองมหาดเล็กชาวที่ แบ่งเป็น 6 แผนกคือ
- แผนกกลาง
- แผนกรักษา พระราชวังดุสิต
- แผนกรักษา พระบรมมหาราชวัง
- แผนกรักษา พระราชวังบางปะอิน
- แผนกรักษา วังสุโขทัย
- แผนกรักษา วังไกลกังวล
ต่อมาเมื่อมีการประกาศใช้ พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม แก้ไขเพิ่มเติมพุทธศักราช ๒๔๗๘ ได้มีการลดฐานะกระทรวงวังลงเป็น สำนักพระราชวัง[5]พร้อมกับการลดฐานะกรมมหาดเล็กหลวงลงเป็นกองมหาดเล็กตาม พระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการในสำนักพระราชวังและสำนักงานราชเลขานุการในพระองค์ พุทธศักราช ๒๔๗๘[6]โดยแบ่งออกเป็น 3 แผนกคือ
- แผนกกลาง
- แผนกรับใช้
- แผนกชาวที่
จากนั้นจึงได้มีการฟื้นฟูและยกฐานะกองมหาดเล็กขึ้นเป็นกรมมหาดเล็กอีกครั้งหนึ่งตามมาตรา 7 (4) แห่ง พระราชกฤษฎีกาจัดระเบียบราชการและการบริหารงานบุคคลของราชการในพระองค์ พุทธศักราช ๒๕๖๐ เมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2560 โดยยังคงเป็นส่วนราชการในสังกัดสำนักพระราชวังตามเดิมและในภายหลังได้เปลี่ยนชื่อเป็นกรมมหาดเล็ก 904[7] ต่อมา สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร จึงได้มีพระราชโองการโปรดเกล้า ฯ แต่งตั้งให้ นาวาอากาศตรี อัษฎาวุธ วัฒนางกูร เป็นอธิบดีกรมมหาดเล็ก 904 คนแรกตั้งแต่วันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2561[8]
และในวันที่ 15 มีนาคม พ.ศ. 2563 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯแต่งตั้งให้ พลอากาศเอก อำนาจ จีระมณีมัย ดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมมหาดเล็ก 904[9]สืบต่อจากนาวาอากาศตรีอัษฎาวุธ
อธิบดี แก้
รายชื่อ | เริ่มดำรงตำแหน่ง | สิ้นสุดการดำรงตำแหน่ง |
---|---|---|
นาวาอากาศตรี อัษฎาวุธ วัฒนางกูร | 25 ตุลาคม พ.ศ. 2560 | 15 มีนาคม พ.ศ. 2563 |
พลอากาศเอก อำนาจ จีระมณีมัย | 15 มีนาคม พ.ศ. 2563 | ปัจจุบัน |
ดูเพิ่ม แก้
อ้างอิง แก้
- ↑ พระราชบัญญัติกรมมหาดเล็ก ร.ศ. 112
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ จัดการปกครองกรมมหาดเล็ก
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ เปลี่ยนเสนาบดีกระทรวงวังและรวมกรมมหาดเล็กเข้าในกระทรวงวัง
- ↑ พระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการสำนักงานและกรมในกระทรวงวัง พุทธศักราช ๒๔๗๖
- ↑ พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม แก้ไขเพิ่มเติม พุทธศักราช ๒๔๗๘
- ↑ พระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการในสำนักพระราชวังและสำนักงานราชเลขานุการในพระองค์ พุทธศักราช ๒๔๗๘
- ↑ พระราชกฤษฎีกาจัดระเบียบราชการและการบริหารงานบุคคลของราชการในพระองค์ พุทธศักราช ๒๕๖๐
- ↑ พระราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนในพระองค์
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งข้าราชการในพระองค์และนายทหารราชองครักษ์พิเศษ