ไมอาร์ (อังกฤษ: Maiar) เป็นชื่อเรียกดวงจิตชั้นรอง ซึ่งเป็นหนึ่งในเหล่า ไอนัวร์ (Ainur) ตัวละครในจินตนิยายของ เจ. อาร์. อาร์. โทลคีน มีกล่าวถึงอยู่มากในตำนานเรื่องซิลมาริลลิออน ชนเผ่าไอนัวร์เป็นชนเผ่าที่ถือกำเนิดมาจากพระเจ้าสูงสุดในโลกอาร์ดา คือมหาเทพอิลูวาทาร์ เป็นพวกที่ช่วยมหาเทพสร้างพิภพต่างๆ และตระเตรียมสถานที่ให้พร้อมสำหรับเหล่าบุตรแห่งอิลูวาทาร์ กล่าวคือเป็นผู้ช่วยสร้างโลกอาร์ดา โดยชาวมนุษย์มักเรียกเหล่าไอนัวร์ว่า "เทพ" และเทพไมอาร์เข้ามายังโลกอาร์ดาก็เพื่อช่วยเหล่าวาลาร์ในการสร้างโลกนั่นเอง

รูปคำ ไมอาร์ (Maiar) เป็นพหูพจน์ คำเอกพจน์คือ ไมอา (Maia)

พระนามเทพไมอาร์ แก้

เทพไมอาร์มีจำนวนมากมายจนไม่อาจทราบได้แน่ชัดว่ามีจำนวนเท่าใด แต่เทพที่ปรากฏบทบาทอยู่ในตำนานซิลมาริลลิออนและลอร์ดออฟเดอะริงส์ มีดังนี้

  • เอออนเว (Eönwë) เป็นเทพแห่งการยุทธ์ ผู้ชำนาญศิลปะการต่อสู้ และเป็นประกาศกประจำองค์มานเวเทพบดีและสามารถโค่นล้มจอมมารมอร์กอธในช่วงสงครามแห่งความโกรธา
  • อิลมาเร (Ilmarë) นางสนองพระโอษฐ์ของเทพีวาร์ดา
  • เมลิอัน (Melian) ญาติองค์หนึ่งของเทพียาวันนา แต่ทำงานอยู่ในสังกัดของเทพีเอสเตในอุทยานลอริเอน ครั้งหนึ่งนางออกจากลอริเอนมาอภิบาลดูแลพืชพรรณบนมิดเดิลเอิร์ธในยุคดรุณแห่งกาล จึงได้พบกับเอลเว หรือเอลู ธิงโกล กษัตริย์แห่งเอลฟ์ชาวเทเลริ ในป่านันเอลม็อธ ต่อมาได้อภิเษกกับธิงโกล และได้เป็นราชินีแห่งอาณาจักรโดริอัธ
  • ออสเซ (Ossë) เทพแห่งคลื่นลม เคยคิดแปรพักตร์ไปอยู่กับมอร์กอธ แต่ภายหลังกลับใจและมาอยู่รับใช้ อุลโม เทพแห่งสมุทร
  • อุยเนน (Uinen) เทพีแห่งสายน้ำ ผู้คอยรับใช้อุลโม เทพแห่งสมุทร เป็นชายาของเทพออสเซ
  • คูรูโม (Curumo) "ผู้เปี่ยมทักษะ" เดิมเป็นเทพในสังกัดของอาวเล เทพวิศวกรรม ภายหลังได้รับเลือกเป็นหนึ่งในอิสทาริ เดินทางมามิดเดิลเอิร์ธ เป็นที่รู้จักในชื่อ "ซารูมาน"
  • เซารอน (Sauron) เดิมเป็นเทพในสังกัดของอาวเล เป็นผู้ชำนาญในการสร้างสรรค์ ต่อมาแปรพักตร์ไปรับใช้เทพอสูรมอร์กอธ
  • บัลร็อก (Balrog) ชื่อเรียกกลุ่มดวงจิตไมอาร์จำนวนหนึ่งซึ่งเป็นเทพแห่งไฟ เป็นผู้คอยรับใช้มอร์กอธ
  • ก็อธม็อก (Gothmog) เจ้าแห่งบัลร็อก เทพซึ่งเป็นหัวหน้ากลุ่มของเทพแห่งไฟ ได้รับใช้มอร์กอธอย่างห้าวหาญ แส้ไฟของก็อธม็อกทำให้เฟอานอร์ได้รับบาดเจ็บสาหัสจนสิ้นพระชนม์ และยังสังหารฟิงกอนจอมกษัตริย์ในสงครามมหาวิปโยค ภายหลังถูกเอคเธลิออนสังหารในการศึกคราวสิ้นนครกอนโดลิน