แอนน์แห่งยอร์ก ดัชเชสแห่งเอ็กซิเตอร์
แอนน์แห่งยอร์ก (อังกฤษ: Anne of York) หรือ แอนน์ แพลนทาเจเนต (อังกฤษ: Anne Plantagenet) เป็นพระขนิษฐาของสองกษัตริย์อังกฤษ คือ พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 และพระเจ้าริชาร์ดที่ 3 เธอมีความเกี่ยวพันทางสายเลือดทั้งกับราชวงศ์ยอร์กและราชวงศ์แลงคัสเตอร์ และเป็นตัวละครสำคัญในสงครามดอกกุหลาบ
สายตระกูล
แก้แอนน์แห่งยอร์กเกิดเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม ค.ศ. 1439 ที่ปราสาทฟอเธอริงเกย์ในนอร์แทมป์ตันเชอร์ โดยเธอเป็นธิดาของเซซิลี เนวิลล์กับริชาร์ด แพลนทาเจเนต ดยุคที่ 3 แห่งยอร์กซึ่งอาจไม่อยู่ในช่วงที่เธอเกิด
เซซิลี เนวิลล์ มารดาของแอนน์เป็นธิดาของราล์ฟ เนวิลล์ เอิร์ลแห่งเวสต์มอร์แลนด์กับโจน โบฟอร์ต ภรรยาคนที่สองซึ่งเป็นธิดาตามกฎหมายของจอห์นแห่งกอนท์ ดยุคแห่งแลงคัสเตอร์ บรรพบุรุษของราชวงศ์แลงคัสเตอร์ซึ่งเป็นพระโอรสของพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 แห่งอังกฤษ มารดาของโจน โบฟอร์ตคือแคทเธอรีน สวีนฟอร์ด ชายาคนที่สามของจอห์น
ริชาร์ด ดยุคที่ 3 แห่งยอร์ก บิดาของแอนน์เป็นบุตรชายของริชาร์ดแห่งคอนิสบะระ เอิร์ลที่ 4 แห่งแคมบริดจ์ซึ่งเป็นบุตรชายของเอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ ดยุคที่ 1 แห่งยอร์ก บรรพบุรุษของราชวงศ์ยอร์กซึ่งเป็นพระโอรสคนที่สี่ของพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 แห่งอังกฤษ มารดาของริชาร์ดคือแอนน์ มอร์ติเมอร์ ธิดาของโรเจอร์ มอร์ติเมอร์ เอิร์ลที่ 4 แห่งมาร์ชและเป็นเหลนของไลโอเนลแห่งแอนต์เวิร์ป ดยุคแห่งแคลเรนซ์ซึ่งเป็นพระโอรสอีกคนของพระเจ้าริชาร์ดที่ 3 แห่งอังกฤษ
แอนน์มีพี่น้องมากถึง 12 คน แต่มีเพียงบางคนที่มีชีวิตอยู่จนถึงวัยผู้ใหญ่ พี่น้องของแอนน์สองคนต่อมาได้ขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์แห่งอังกฤษ คือ พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 และพระเจ้าริชาร์ดที่ 3
ดัชเชสแห่งเอ็กซิเตอร์
แก้ในวัย 8 ปีแอนน์ได้สมรสครั้งแรกกับเฮนรี ฮอลแลนด์วัย 17 ปีในปี ค.ศ. 1447 โดยปกติแล้วภรรยาวัยเยาว์จะถูกส่งไปอาศัยอยู๋ในครัวเรือนของสามี แต่เฮนรีกลับเป็นฝ่ายมาอาศัยอยู่กับครอบครัวของแอนน์ในปราสาทฟอเธอริงเกย์ เก้าปีต่อมาเมื่อแอนน์มีอายุได้ 17 ปีการสมรสถูกทำให้สมบูรณ์
สามีของแอนน์ดำรงยศเป็นดยุคที่ 3 แห่งเอกซีเตอร์และเป็นพันธมิตรของฝ่ายแลงคัสเตอร์ เขาเป็นผู้บัญชาการที่สมรภูมิเวกฟิลด์ในเซนต์อัลบันส์และประสบความสำเร็จในการต่อสู้กับครอบครัวของแอนน์ซึ่งเป็นฝ่ายยอร์ก บิดาและเอ็ดมันด์ น้องชายของแอนน์ถูกสังหารในสมรภูมิดังกล่าว ทว่าที่สมรภูมิทาวตันซึ่งฮอลแลนด์เป็นผู้บัญชาการเช่นกันเขากลับพ่ายแพ้และถูกขับไล่ออกจากประเทศ เมื่อเอ็ดเวิร์ด พี่น้องของแอนน์ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 พระองค์ได้มอบสิทธิ์ในการควบคุมทรัพย์สินที่ดินของฮอลแลนด์ให้แก่แอนน์ในปี ค.ศ. 1460 ทั้งคู่แยกทางกันอย่างเป็นทางการในปี ค.ศ. 1464 และหย่ากันในปี ค.ศ. 1472
แอนน์แห่งยอร์กกับเฮนรี ฮอลแลนด์มีธิดาด้วยกันหนึ่งคน คือ
- แอนน์ ฮอล์แลนด์ (เกิด ค.ศ. 1455) สมรสกับธอมัส เกรย์ มาควิสที่ 1 แห่งดอร์เซ็ต บุตรของของเอลิซาเบธ วูดวิลล์ พระมเหสีของพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 ที่เกิดจากสามีคนแรก เมื่อพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดมอบสิทธิ์ในการควบคุมทรัพย์สินที่ดินของฮอลแลนด์ให้แก่แอนน์แห่งยอร์ก ทรัพย์สินที่ดินดังกล่าวตกเป็นของแอนน์ ฮอลแลนด์ แต่เธอเสียชีวิตก่อนมารดาโดยไร้บุตรธิดา
การเสียชีวิต
แก้แอนน์แห่งยอร์กสมรสครั้งที่สองกับธอมัส เซนต์เลเกอร์ในปี ค.ศ. 1474 ในปี ค.ศ. 1475 สามีคนแรกของเธอจมน้ำเสียชีวิตหลังตกจากเรือโดยมีข่าวลือว่าเป็นคำสั่งฆ่าของพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 แอนน์กับธอมัสมีธิดาด้วยกันหนึ่งคน คือ
- แอนน์ เซนต์เลเกอร์ (เกิด ค.ศ. 1476) ถูกจับทำสัญญาสมรสตั้งแต่อายุ 16 สัปดาห์กับธอมัส เกรย์ หลานชายของเอลิซาเบธ วูดวิลล์และบุตรชายของสามีม่ายของแอนน์ ฮอลแลนด์ พี่สาวต่างบิดาของแอนน์ เซนต์เลเกอร์ แต่สุดท้ายเธอได้สมรสกับจอร์จ แมนเนอร์ บารอนเดอรอสที่ 12 หนึ่งในลูกหลานของแอนน์ เซนต์เลเกอร์ คือ ไดอานาเจ้าหญิงแห่งเวลส์
แอนน์ถึงแก่อสัญกรรมด้วยภาวะแทรกซ้อนหลังการคลอดบุตรในเดือนมกราคม ค.ศ. 1476 ด้วยวัย 36 ปี ร่างของเธอถูกฝังที่โบสถ์น้อยเซนต์จอร์จในปราสาทวินด์เซอร์ แอนน์ เซนต์เลเกอร์ ธิดาของเธอได้สืบทอดดินแดนเอ็กซิเตอร์ทั้งหมด
ในปี ค.ศ. 2012 มีการค้นพบสิ่งที่เข้าใจว่าร่างที่เหลืออยู่ของพระเจ้าริชาร์ดที่ 3 พี่น้องของแอนน์แห่งยอร์กในเมืองเลสเตอร์และถูกนำไปเปรียบเทียบดีเอ็นเอกับลูกหลานของแอนน์แห่งยอร์กที่สืบเชื้อสายมาจากแอนน์ เซนต์เลเกอร์จนยืนยันได้ว่าร่างดังกล่าวเป็นร่างของกษัตริย์ที่สิ้นพระชนม์ในสนามรบ