เฉินหนง (จีน: 神農; พินอิน: Shénnóng; "เทพกสิกรรม"), อู๋กู่เฉิน (五穀神; "เทพห้าธัญพืช"), หรือ อู๋กู่เซียนตี้ (五穀先帝; "ปฐมกษัตริย์ห้าธัญพืช") เป็นเทวดาในศาสนาพื้นบ้านจีน และเป็นที่เคารพนับถือในฐานะวีรบุรุษทางวัฒนธรรมแห่งยุคก่อนประวัติศาสตร์ของจีน

เฉินหนงชิมสมุนไพรเพื่อสืบหาสรรพคุณ
เฉินหนง

บางคราวเฉินหนงนับเป็นหนึ่งในสามราชา (三皇) ซึ่งเป็นกลุ่มผู้นำจีนโบราณ นอกจากนี้ ยังเชื่อกันว่า เฉินหนงไม่เพียงแต่สอนชาวจีนเพาะปลูก เขายังสอนชาวจีนใช้ยาสมุนไพรด้วย[1] ทั้งยังถือว่า เขาคิดค้นหลายสิ่ง เช่น จอบ, คันไถ, ขวาน, บ่อน้ำ, ชลประทาน, การรักษาอายุเมล็ดพันธุ์พืชโดยใช้ปัสสาวะม้าต้มสุก, ตลาดนัดวันหยุดสุดสัปดาห์ขายผลิตผลทางเกษตรกรรม, และปฏิทินจีน ตลอดจนพัฒนาและปรับปรุงความรู้ความเข้าใจทางแพทย์ เช่น การจับชีพจร, การฝังเข็ม, และการรมยา รวมถึงก่อตั้งพิธีกรรมเกี่ยวกับฤดูเก็บเกี่ยว[2]

เรื่องปรัมปรา แก้

ในเรื่องปรัมปราจีน เฉินหนงสอนมนุษย์ใช้คันไถ และสอนเรื่องอื่น ๆ ให้แก่มนุษย์ เช่น การเกษตรขั้นพื้นฐาน และการใช้สมุนไพร ทั้งยังเป็นเทวดาแห่งลมร้อน (burning wind) ซึ่งน่าจะเกี่ยวเนื่องกับความเชื่อเรื่องจักรพรรดิหยาน (炎帝) และการเกษตรแบบตัดและเผา (slash-and-burn)[3]

อนึ่ง ถือกันว่า เฉินหนงเป็นบรรพบุรุษของชือโหยว (蚩尤) เพราะมีลักษณะทางกายภาพที่เหมือนกัน คือ มีศีรษะเหมือนวัว มีเขาแหลมบนศีรษะ มีหน้าผากเป็นทองสัมฤทธิ์ และมีกระโหลกศีรษะเป็นโลหะ[3]

ยังถือว่า เฉินหนงเป็นบิดาของจักรพรรดิเหลือง (黃帝) ผู้สืบทอดความลับเกี่ยวกับการแพทย์, ความเป็นอมตะ, และการสร้างทองคำ[4]

ซือหม่า เจิน (司馬貞) เขียนอรรถกถาให้หนังสือ ฉือจี้ (史記) ของซือหม่า เชียน (司馬遷) ว่า เฉินหนงเป็นญาติ (kinsman) ของจักรพรรดิเหลือง และถือกันให้เป็นต้นกำเนิดหรือหัวหน้าของเทือกเถาเหล่ากอ (ancestor or patriarch of the forebears) ของชาวจีนโบราณ

ก่อนหน้า เฉินหนง ถัดไป
จักรพรรดิฝูซี   จักรพรรดิจีน
(2737 ปีก่อนคริสตกาล – 2698 ปีก่อนคริสตกาล)
  จักรพรรดิเหลือง

อ้างอิง แก้

  1. Christie 1975, p. 87.
  2. Yang, An & Turner 2005, pp. 190–199.
  3. 3.0 3.1 Christie 1975, p. 90.
  4. Christie 1975, pp. 116–117.

บรรณานุกรม แก้

  • Christie, Anthony (1975). Chinese Mythology. London, England: Hamlyn. ISBN 0600006379.
  • Forbes, Andrew; Henley, David (2011). China's Ancient Tea Horse Road (ภาษาอังกฤษ). Congoscenti.
  • Wu, K. C. (1981). The Chinese Heritage. New York, NY: Crown. ISBN 051754475X.
  • Unschuld, Paul U. (1986). Medicine in China: A history of Pharmaceutics. Berkeley, CA: University of California Press. ISBN 9780520050259.
  • Yang, Lihui; An, Deming; Turner, Jessica Anderson (2005). Handbook of Chinese mythology. Oxford, England: Oxford University Press. ISBN 9780195332636.