เฉิน (จีน: ) เป็นตระกูลหนึ่งของชาวจีนอพยพที่ใช้มากที่สุดในประเทศไทย และ ใช้เป็นอันดับที่ 3 ของจีน และ ไต้หวัน และเป็นหนึ่งในห้าตระกูลของผู้ใช้มากที่สุดในโลก จะต่างกันแค่ตามกลุ่มสำเนียงภาษาที่อพยพมา พบในประเทศไทย คือ ตัน (ฮกเกี้ยน) ตั้ง (แต้จิ๋ว) ฉั่น (กวางตุ้ง) ด่าน (ไหหลำ)

ประวัติ

แก้

ซุ่นเต้ (舜帝)ของราชวงศ์ซาง (商)ซึ่งได้ล่มสลายไปแล้ว จนได้พบกุยหม่าน (妫满) ซึ่งเป็นทายาทสืบสกุลของซุ่นเต้ อู่อ๋องจึงได้ยกลูกสาวให้แต่งงานกับเขา และแต่งตั้งให้เป็นขุนนางปกครองเมืองเฉิน (ปัจจุบันคืออำเภอฮ่วยหยัง(淮阳)ในมณฑลเหอหนาน) เพื่อให้เฝ้าสุสานของซุ่นดี้ เมื่อกุยหม่านเสียชีวิต ได้รับพระราชทานนามว่า เฉินหูกง (陈胡公) ตระกูลเฉินยังมีที่มาอีกหลายทาง สันนิษฐานว่าสายหนึ่งมาจากสมัยแคว้นเว่ย์เหนือ (北魏)ยุคสามก๊กที่มากจากคนตระกูลอื่นเปลี่ยนนามสกุลเป็นเฉิน ส่วนอีกสายหนึ่งมาจากประเทศอันหนาน (ประเทศเวียดนามในปัจจุบัน) โดยกษัตริย์ของอันหนานแห่งสกุลเฉิน ซึ่งชนรุ่นหลังของเขาก็อยู่ในสกุลเฉินสืบต่อมา

การออกเสียงในสำเนียงอื่น

แก้
ตระกูล ภาษา/สำเนียง โรมัน ใช้ใน พบในภูมิภาค
เฉิน ภาษาจีน Chen ชาวจีนส่วนใหญ่ ,มาเลเซีย,สิงคโปร์,สหรัฐอเมริกา,ฮ่องกง,มาเก๊า,ไหหลำ
ฉั่น ภาษากวางตุ้ง Chan ชาวกวางตุ้ง,ชาวแคะ มาเลเซีย,สิงคโปร์,สหรัฐอเมริกา,ไทย,ฮ่องกง,มาเก๊า,ไหหลำ,อินโดนีเซีย
ฉิน สำเนียงแคะ Chin ชาวแคะ มาเลเซีย,สิงคโปร์,สหรัฐอเมริกา,ฮ่องกง,มาเก๊า,ไหหลำ
ตัน ภาษาฮกเกี้ยน Tan ชาวฮกเกี้ยน,ชาวแต้จิ๋ว(บางส่วน),ชาวไหหลำ มาเลเซีย,สิงคโปร์,สหรัฐอเมริกา,ไทย,อินโดนีเซีย,ฮ่องกง
ด่าน สำเนียงไหหลำ Dan ชาวไหหลำ ไหหลำ, ไทย, เวียดนาม, มาเลเซีย, สิงคโปร์, อินโดนีเซีย
จิน ภาษาเกาหลี Jin ชาวเกาหลี เกาหลี
ตั้ง สำเนียงแต้จิ๋ว Tang ชาวแต้จิ๋ว มาเลเซีย,สิงคโปร์,สหรัฐอเมริกา,ไทย,กัมพูชา,ลาว,เวียดนามอินโดนีเซีย
ติง ภาษาฮกจิว Ting,Ding ชาวฮกจิว อินโดนีเซีย,สิงคโปร์,มาเลเซีย,ฟิลิปปินส์
เซน ภาษาง่อ Zen - -
เจิ่น ภาษาเวียดนาม Trần ชาวเวียดนาม เวียดนาม

ในประเทศไทย

แก้

ในประเทศไทยพบมากที่สุดคือ แซ่ตั้ง อาศัยอยู่ตามภาคกลางของไทยซึ่งเป็นชาวแต้จิ๋ว ส่วน แซ่ตัน เป็นนามสกุลที่บรรพชนชาวฮกเกี้ยนใช้ พบมากที่สุดในภูเก็ต และ ภาคใต้ของไทย และ เป็นแซ่ที่เก่าแก่และใช่มากที่สุดอันดับ 1 ของภูเก็ต แซ่ฉั่น จะไม่ค่อยพบเห็นตระกูลนี้มากในไทยมีบรรพชนมาจากมณฑลกวางตุ้งจะพบมากบริเวณภาคใต้ของไทยและจังหวัดภูเก็ต ส่วนภาคกลางและกรุงเทพมหานครจะพบผู้ใช้แซ่นี้ได้ยาก

ศาลเจ้าประจำตระกูล

แก้
  • ศาลเจ้าแสงธรรม จังหวัดภูเก็ต เป็นศาลประจำตระกูลเฉินสายฮกเกี้ยน หรือ แซ่ตัน ประดิษฐานเทพเจ้าอ๋องซุ่นต่ายส่าย และ ตันเซ่งอ๋อง
  • ศาลเจ้าตั้งเสี่ยอ้วง อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
  • ศาลเจ้าแซ่ตัน ตำบลปากน้ำกระแส อำเภอแกลง จังหวัดระยอง

ตัวละครในบันเทิงคดี

แก้