อัษฏวินายก

อัษฏวินายก (มราฐี: अष्टविनायक; Ashtavinayaka) แปลตรงตัวว่า "พระพิฆเนศ (วินายก) แปด (อษฺฏ) องค์" หมายถึงมูรติของพระคเณศแปดองค์ในโบสถ์พราหมณ์แปดแห่งในรัฐมหาราษฏระ บริเวณโดยรอบเมืองปูเณ ประเทศอินเดีย ที่เป็นเป้าหมายของการเดินทางจารึกแสวงบุญอัษฏวินายกยาตรา (Ashtavinayaka yatra) ซึ่งในแต่ละแห่งและมูรติแต่ละองค์ล้วนมีตำนานและเรื่องเล่าเฉพาะแห่งที่ต่างกัน เชื่อกันว่าการได้ทำอัษฏวินายกยาตราสำเร็จนั้นจะสำเร็จได้เมื่อเดินทางกลับไปยังองค์พระพิฆเนศองค์แรกหลังได้จาริกไปครบทั้งแปดองค์^[1]

อัษฏวินายกทั้งแปด

รายชื่อโบสถ์พราหมณ์แก้ไข

แปดมนเทียร/มูรตินั้นประกอบด้วย:

อัษฏวินายกมนเทียร
ลำดับ	โบสถ์พราหมณ์	ที่ตั้ง
1	มยุเรศวรมนเทียร	โมรคาว อำเภอปูเณ
2	สิทธิวินายกมนเทียร	สิทธเตก อำเภออะห์เมดนคร
3	พลลเลศวรมนเทียร	ปาลี อำเภอไรคัท
4	วรทวินายกมนเทียร^[2]	มหัท อำเภอรายคท
5	จินตมณีมนเทียร	เถวูร์ อำเภอปูเณ
6	คีรีชาตมัชมนเทียร	เลณยาทรี อำเภอปูเณ
7	วิฆเนศวรมนเทียร	โอฌร อำเภอปูเณ
8	มหาคณปติมนเทียร	ราญชณคาว อำเภอปูเณ

เชื่อกันว่ามูรติทั้งแปดองค์นั้นล้วนเป็น สวยัมภู (Swayambhu) อันแปลว่า เกิดขึ้นด้วยตนเอง (self-existence) ในภาษาสันสกฤต อันหมายความว่ามูรติเหล่านี้เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ไม่ได้ผ่านการแกะสลักโดยมนุษย์