หลักทรัพย์ประกัน

หลักทรัพย์ประกัน (อังกฤษ: collateral) ในข้อตกลงให้ยืม เป็นการผูกมัดทรัพย์สินบางอย่างของผู้ยืมต่อผู้ให้ยืม เพื่อเป็นหลักประกันการชำระเงินกู้คืน หลักทรัพย์ประกันใช้เป็นการคุ้มครองของผู้ให้ยืมต่อการผิดนัดของผู้ยืม ฉะนั้นใช้หักลบกลบเงินกู้ได้หากผู้ยืมไม่สามารถชำระเงินต้นและดอกเบี้ยตามเงื่อนไขของข้อตกลงให้ยืม

ปกติการคุ้มครองที่หลักทรัพย์ประกันให้จะให้ผู้ให้ยืมให้อัตราดอกเบี้ยต่ำกว่าแก่เงินกู้ที่มีหลักทรัพย์ประกันเมื่อเทียบกับเงินกู้ที่ไม่มีหลักทรัพย์ประกันเนื่องจากความเสี่ยงขาดทุนของผู้ให้ยืมมีต่ำกว่า อัตราดอกเบี้ยสามารถลดได้หลายจุดร้อยละ ขึ้นอยู่กับชนิดและมูลค่าของหลักทรัพย์ประกัน ตัวอย่างเช่น อัตราดอกเบี้ยของเงินกู้ไม่มีหลักทรัพย์ประกันสูงกว่าเงินกู้ที่มีหลักทรัพย์ประกันมาก เพราะความเสี่ยงของผู้ให้ยืมเพิ่มขึ้น

ถ้าผู้ยืมผิดนัดชำระเงินกู้ (เนื่องจากการไม่สามารถชำระหนี้หรือเหตุการณ์อื่น) แล้วผู้ยืมจะเสียทรัพย์สินที่ผูกมัดเป็นหลักทรัพย์ประกันและผู้ให้ยืมจะเป็นเจ้าของทรัพย์สินนั้นแทน ตัวอย่างเช่น ในธุรกรรมเงินกู้จำนองตรงแบบใช้อสังหาริมทรัพย์ที่ได้มาด้วยความช่วยเหลือของเงินกู้เป็นหลักทรัพย์ประกัน หากผู้ซื้อไม่สามารถชำระหนี้คืนได้ตามข้อตกลงจำนอง ผู้ให้ยืมสามารถใช้กระบวนการบังคับเอาทรัพย์จำนองหลุดตามกฎหมายเพื่อครองกรรมสิทธิ์ของอสังหาริมทรัพย์นั้น ผู้ประกอบธุรกิจรับจำนำเป็นตัวอย่างธุรกิจทั่วไปที่ยอมรับสิ่งของหลายอย่างเป็นหลักทรัพย์ประกัน

อาจมีการจำกัดชนิดของหลักทรัพย์ประกันขึ้นอยู่กับประเภทของเงินกู้ (เช่นในกรณีเงินกู้รถยนต์และการจำนอง) นอกจากนี้ยังสามารถยืดหยุ่นได้ เช่น ในกรณีของสินเชื่อบุคคลที่อาศัยหลักทรัพย์ประกัน