หนอง (อังกฤษ: Pus) เป็นของเหลวเยิ้มสีขาวเหลือง สีเหลือง หรือสีน้ำตาลเหลือง ซึ่งเกิดขึ้นที่บริเวณที่มีการอักเสบในช่วงระหว่างการติดเชื้อราหรือเชื้อแบคทีเรีย[1][2] การมักหมมสะสมของหนองในบริเวณเนื้อเยื่อที่โอบล้อมรอบเป็นที่รู้จักกันคือ ฝี ในขณะที่การสะสมอย่างชัดเจนของหนองภายในหรือใต้ผิวหนังชั้นนอกเป็นที่รู้จักกันคือ ตุ่มหนอง สิว หรือจุด

ตาเป็นหนองจากอาการเยื่อตาอักเสบ

หนองจะประกอบไปด้วยของเหลวที่เต็มไปด้วยโปรตีนบาง ๆ เป็นที่รู้จักกันคือ "liquor puris",[ต้องการอ้างอิง] และเม็ดเลือดขาวที่ตายแล้วจากการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ส่วนใหญ่เป็นนิวโทรฟิล)[3] ในช่วงการติดเชื้อ, แมกโครเฟจ (Macrophage) จะปล่อยไซโตไคน์ (Cytokine) ออกมา ซึ่งจะกระตุ้นนิวโทรฟิลในการค้นหาบริเวณที่มีการติดเชื้อโดยคีโมทาซิส (Chemotaxis) นิวโทรฟิลจะปล่อยเม็ดเล็ก ๆ ซึ่งจะทำลายเชื้อแบคทีเรีย เชื้อแบคทีเรียจะทำการต่อต้านการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันโดยปล่อยสารพิษที่เรียกว่า ลูโคซิดน์ (Leukocidin)[4] เมื่อนิวโทรฟิลได้ตายไปด้วยสารพิษและวัยชรา พวกมันจะถูกทำลายโดยแมกโครเฟจ ก่อให้เกิดหนองอันเหนียวหนืด

แบคทีเรียที่ทำให้เกิดหนองที่ถูกเรียกว่า ไพโอเจนิส (pyogenic)[4][5]

อ้างอิง แก้

  1. "Pus". dictionary.reference.com. สืบค้นเมื่อ 2008-08-18.
  2. "Pus – What Is Pus?". medicalnewstoday.com. สืบค้นเมื่อ 2016-08-19.
  3. Barer, M.R. (2012). "The natural history of infection". Medical Microbiology. Elsevier. pp. 168–173. doi:10.1016/b978-0-7020-4089-4.00029-9. ISBN 978-0-7020-4089-4.
  4. 4.0 4.1 Madigan, Michael T. and Martin, John M. Brock Biology of Microorganisms 11th ed. Pearson Prentice Hall. US. 2006: 734
  5. pyogenic ใน พจนานุกรมศัพท์การแพทย์ดอร์แลนด์