สงครามกอล

สงครามกอล
	; แวร์กิงแกตอรีกส์โยนอาวุธลงที่เท้าของจูเลียส ซีซาร์; วาดโดย ลียอแนล รอเย ใน ค.ศ. 1899
วันที่	58–50 ปีก่อนคริสต์ศักราช
สถานที่	กอล (ปัจจุบันคือประเทศฝรั่งเศส ประเทศลักเซมเบิร์ก ประเทศเบลเยียม ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ประเทศเยอรมนี) และเกาะบริเตน (55–54 ปีก่อนคริสต์ศักราช)
ผล	โรมันชนะ
ดินแดน; เปลี่ยนแปลง	กอลถูกผนวกรวมกับสาธารณรัฐโรมัน; ก่อตั้งอาณาจักรบริวารท้องถิ่นและรัฐบรรณาการในบริเตน;
คู่สงคราม
สาธารณรัฐโรมัน	ชาวกอล; ชนเจอร์แมนิก; ชาวบริตัน; ชนอากีแตน; และอื่น ๆ;
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
จูเลียส ซีซาร์; Titus Labienus; มาร์กุส อันโตนิอุส; Quintus Tullius Cicero; Publius Licinius Crassus; Decimus Brutus Albinus; Gaius Trebonius; Servius Sulpicius Galba; Gaius Caninius Rebilus; Lucius Munatius Plancus; Lucius Roscius Fabatus; Quintus Titurius Sabinus †; Lucius Aurunculeius Cotta †;	แวร์กิงแกตอรีกส์ ; Ambiorix; Indutiomarus †; Commius; Ariovistus; Cassivellaunus;
กำลัง
การประมาณการสมัยใหม่: 58 ปีก่อนคริสต์ศักราช: กองทหาร 6 กอง (ขาดความแข็งแกร่ง, มีจำนวน 24–30,000 นาย, รวมถึงทหารม้าสนับสุน); 57 ปีก่อนคริสต์ศักราช: กองทหาร 8 กอง (32–40,000 นาย); 55 ปีก่อนคริสต์ศักราช: กองทหาร 2 กอง (ประมาณ 10,000 นาย) ในบริเตน ส่วนที่เหลืออยู่ในภาคพื้นทวีป; 54 ปีก่อนคริสต์ศักราช: กองทหาร 5 กอง (ประมาณ 25,000 นาย) และกำลังสำรอง 2,000 นาย ในบริเตน; 53 ปีก่อนคริสต์ศักราช: กองทหาร 10 กอง (40–50,000 นาย); 52 ปีก่อนคริสต์ศักราช: กองทหาร 11 กอง และกำลังสำรองมากกว่า 10,000 นาย รวมทั้งหมด 60–75,000 นาย จากการล้อมอาลีเซีย;	การประมาณการสมัยใหม่: 58 ปีก่อนคริสต์ศักราช: 20,000–50,000 นาย โดยเป็นพลเรือน 8,000 คน หรือมากกว่านั้น; 52 ปีก่อนคริสต์ศักราช: นักรบกอล 180,000 นาย ที่อาลีเซีย;

สงครามกอล เป็นชุดการทัพซึ่งจูเลียส ซีซาร์ โปรกงสุลโรมัน เป็นผู้ดำเนินต่อชนเผ่ากอลหลายเผ่า สงครามกินเวลาตั้งแต่ 58 ปีก่อน ค.ศ. ถึง 50 ปีก่อนคริสต์ศักราช จนลงเอยด้วยยุทธการที่อะลีเซียที่เด็ดขาดใน 52 ปีก่อน ค.ศ. ซึ่งชัยชนะอย่างสมบูรณ์ของโรมันส่งผลให้สาธารณรัฐโรมันขยายเหนือทั้งกอล (ประเทศฝรั่งเศสและเบลเยียมในปัจจุบันเป็นหลัก) แม้ว่าเผ่ากอลจะมีความเข้มแข็งทางทหารสูสีกับโรมัน แต่ความแตกแยกภายในทำให้ซีซาร์คว้าชัยได้โดยง่าย และความพยายามของแวร์กิงแกตอรีกส์ (Vercingetorix) ในการผนึกชาวกอลต่อการบุกครองของโรมันสายเกินไป สงครามนี้ปูทางให้จูเลียส ซีซาร์กลายเป็นผู้ปกครองสาธารณรัฐโรมันแต่ผู้เดียว

แม้ซีซาร์พรรณนาการบุกครองนี้ว่าเป็นการปฏิบัติตัดหน้าข้าศึกและเด็ดขาด แต่นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่ตกลงว่าสงครามนี้ส่วนใหญ่ต่อสู้เพื่อส่งเสริมอาชีพทางการเมืองของซีซาร์และจ่ายหนี้สินมหาศาลของเขา กระนั้น สงครามกอลยังมีความสำคัญทางทหารอย่างมากต่อชาวโรมัน เพราะโรมันถูกชนเผ่าพื้นเมืองทั้งที่อาศัยอยู่ในกอลและเหนือไปกว่านั้นโจมตีหลายครั้ง การพิชิตกอลทำให้โรมันควบคุมแม่น้ำไรน์ซึ่งเป็นพรมแดนธรรมชาติ จูเลียส ซีซาร์อธิบายสงครามกอลในหนังสือ Commentarii de Bello Gallico (ความเห็นต่อสงครามกอล) ของเขา ซึ่งยังเป็นแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญที่สุดต่อสงครามนี้

อ้างอิง

↑ Delbrück 1990, p. 46.
↑ Dodge 1997, pp. 276–295.
↑ Keppie 1998, p. 97.

บรรณานุกรม

เอกสารสมัยใหม่

Adema, Suzanne (2017). Speech and Thought in Latin War Narratives. Brill. doi:10.1163/9789004347120. ISBN 978-90-04-34712-0.
Albrecht, Michael von (1994). Geschichte der römischen Literatur Band 1 (History of Roman Literature, Volume 1) (2nd ed.). ISBN 342330099X.
Broughton, Thomas Robert Shannon (1951). The Magistrates of the Roman Republic: Volume II 99 B.C.–31 B.C. New York: American Philogical Association. ISBN 978-0891308126.
Cendrowicz, Leo (19 November 2009). "Asterix at 50: The Comic Hero Conquers the World". Time. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 September 2014. สืบค้นเมื่อ 7 September 2014.
Chrissanthos, Stefan (2019). Julius and Caesar. Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-2969-4. OCLC 1057781585.
Crawford, Michael H. (1974). Roman Republican coinage. London: Cambridge University Press. ISBN 0-521-07492-4. OCLC 1288923.
Dodge, Theodore Ayrault (1997). Caesar. New York: Da Capo Press. ISBN 978-0-306-80787-9.
Delbrück, Hans (1990). History of the art of war. Lincoln: University of Nebraska Press. p. 475. ISBN 978-0-8032-6584-4. OCLC 20561250. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-11-25.
Delestrée, Louis-Pol (2004). Nouvel atlas des monnaies gauloises. Saint-Germain-en-Laye: Commios. ISBN 2-9518364-0-6. OCLC 57682619.
Ezov, Amiram (1996). "The 'Missing Dimension' of C. Julius Caesar". Historia. Franz Steiner Verlag. 45 (1): 64–94. JSTOR 4436407.
Fuller, J. F. C. (1965). Julius Caesar: Man, Soldier, and Tyrant. London: Hachette Books. ISBN 978-0-306-80422-9.
Fields, Nic (June 2014). "Aftermath". Alesia 52 BC: The final struggle for Gaul (Campaign). Osprey Publishing.
Fields, Nic (2010). Warlords of Republican Rome: Caesar versus Pompey. Philadelphia: Casemate. ISBN 978-1-935149-06-4. OCLC 298185011.
Gauthier, François (2015). Financing war in the Roman republic: 201 BCE–14 CE (วิทยานิพนธ์ PhD). McGill University. สืบค้นเมื่อ 2023-07-01.
Gilliver, Catherine (2003). Caesar's Gallic wars, 58–50 BC. New York: Routledge. ISBN 978-0-203-49484-4. OCLC 57577646.
Goldsworthy, Adrian (2007). Caesar, Life of a Colossus. London: Orion Books. ISBN 978-0-300-12689-1.
Goldsworthy, Adrian Keith (2016). In the name of Rome : the men who won the Roman Empire. New Haven. ISBN 978-0-300-22183-1. OCLC 936322646.
Grant, Michael (1974) [1969]. Julius Caesar. London: Weidenfeld and Nicolson.
Grillo, Luca; Krebs, Christopher B., บ.ก. (2018). The Cambridge Companion to the Writings of Julius Caesar. Cambridge, UK. ISBN 978-1-107-02341-3. OCLC 1010620484.
Heather, Peter (2009). "Why Did the Barbarian Cross the Rhine?". Journal of Late Antiquity. Johns Hopkins University Press. 2 (1): 3–29. doi:10.1353/jla.0.0036. S2CID 162494914. สืบค้นเมื่อ 2 September 2020.
Henige, David (1998). "He came, he saw, we counted : the historiography and demography of Caesar's gallic numbers". Annales de Démographie Historique. 1998 (1): 215–242. doi:10.3406/adh.1998.2162. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-11-11.
Herzfeld, Hans (1960). Geschichte in Gestalten: Ceasar. Stuttgart: Steinkopf. ISBN 3-7984-0301-5. OCLC 3275022.
Keppie, Lawrende (1998). The Making of the Roman Army. University of Oklahoma. p. 97. ISBN 978-0-415-15150-4.
Lord, Carnes (2012a). Proconsuls: Delegated Political-Military Leadership from Rome to America Today. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-25469-4.
Luibheid, Colm (April 1970). "The Luca Conference". Classical Philology. 65 (2): 88–94. doi:10.1086/365589. ISSN 0009-837X. S2CID 162232759.
Matthew, Christopher Anthony (2009). On the Wings of Eagles: The Reforms of Gaius Marius and the Creation of Rome's First Professional Soldiers. Cambridge Scholars Publishing. ISBN 978-1-4438-1813-1.
McCarty, Nick (2008). Rome: The Greatest Empire of the Ancient World. Carlton Books. ISBN 978-1-4042-1366-1.
Taylor, Michael J (2019). "Tactical reform in the late Roman republic: the view from Italy". Historia. 68 (1): 76–94. doi:10.25162/historia-2019-0004. ISSN 0018-2311. S2CID 165437350.
von Ungern-Sternberg, Jurgen (2014). "The Crisis of the Republic". ใน Flower, Harriet (บ.ก.). The Cambridge Companion to the Roman Republic (2nd ed.). Cambridge University Press. doi:10.1017/CCOL0521807948. ISBN 978-1-139-00033-8.
"The Roman Decline". Empires Besieged. Amsterdam: Time-Life Books Inc. 1988. p. 38. ISBN 0705409740.
Walter, Gérard (1952). Caesar: A Biography. แปลโดย Craufurd, Emma. New York: Charles Scribner’s Sons. OCLC 657705.

เอกสารโบราณ

Appian (2016). Delphi Complete Works of Appian (Illustrated). Delphi Classics. ISBN 978-1-78656-370-5. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 November 2020.
Caesar, Julius (1982). The Conquest of Gaul. แปลโดย Handford, S. A. Revised by Jane F. Gardner. London: Penguin Classics. ISBN 978-0-14-044433-9. OCLC 21116188.