วัดขมิ้น (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา)

วัดขมิ้น โบราณสถานประเภทวัดร้างตั้งอยู่ริมคลองมหาไชย ด้านทิศตะวันออก ตำบลหัวรอ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

วัดขมิ้น
ที่ตั้ง	คลองมหาไชย ตำบลหัวรอ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ประเภท	วัดร้าง
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดขมิ้นไม่ปรากฏหลักฐานการสร้าง ในรัชสมัยของ สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช โปรดให้ชาวมอญซึ่งนำโดย พระยาเกียรติ พระยาราม ที่ตามเสด็จสมเด็จพระนเรศวรมหาราชมาจากเมืองแครง มาตั้งถิ่นฐาน ณ ตำบลบ้านขมิ้น ละแวกวัดขุนแสน สันนิษฐานว่าเป็นวัดเก่าแก่สร้างมาตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนต้น

ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการบูรณะโบราณสถานในบริเวณนี้และต่อมาได้พระราชทานให้เป็นพื้นที่คุมขังนักโทษในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวดังเช่นที่เห็นในปัจจุบัน

โบราณสถาน

ภายหลังจากดำเนินการขุดแต่งโบราณสถานภายในวัดพบเจดีย์ประธาน ฐานรากของวิหาร และฐานรากของเจดีย์ราย 2 องค์ รวมทั้งฐานรากแนวกำแพงวัดและซุ้มประตู

เจดีย์ประธาน มีสภาพสมบูรณ์ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นใหม่ในสมัยรัชกาลที่ 4 เป็นเจดีย์ทรงระฆังบนฐาน 8 เหลี่ยม โดยชั้นล่างสุดเป็นฐานบัวลูกแก้วอกไก่ 4 เหลี่ยม ซึ่งเป็นอิทธิพลของลักษณะสถาปัตยกรรมสมัยอยุธยาตอนต้น ดังเช่น เจดีย์วัดหลังคาขาว วัดสุวรรณาวาส วัดจงกลม และวัดพระงาม ฯลฯ

วิหาร และเจดีย์ราย 2 องค์ ปัจจุบันเหลือเพียงฐานรากทำให้ไม่สามารถสันนิษฐานรูปทรงที่สมบูรณ์ได้