รอยัลดัตช์เชลล์

รอยัลดัตช์เชลล์ (Royal Dutch Shell) หรือ เชลล์ เป็นบริษัทพลังงานข้ามชาติ สัญชาติดัตช์และอังกฤษ ประกอบธุรกิจก๊าซธรรมชาติ และน้ำมันปิโตรเลียม รวมไปถึงธุรกิจพลังงานทดแทน มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ ก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1907 จากการควบรวมกิจการของบริษัท รอยัลดัตช์ปิโตรเลียม สัญชาติเนเธอร์แลนด์ และบริษัท "เชลล์" ทรานสปอร์ตแอนด์เทรดดิง สัญชาติอังกฤษ รอยัลดัตช์เชลล์ เป็นบริษัทที่ใหญ่เป็นอันดับที่ 3 ของโลกเมื่อวัดจากขนาดรายได้ในปี ค.ศ. 2018 และนับว่าใหญ่ที่สุดในยุโรป

สำนักงานใหญ่ รอยัลดัตช์เชลล์ ที่กรุงเฮก

สำนักงานใหญ่ บริษัทน้ำมันเชลล์ ที่ฮูสตัน

รอยัลดัตช์เชลล์ทำธุรกิจในอุตสาหกรรรมน้ำมันและก๊าซธรรมชาติแบบครบวงจร ตั้งแต่การสำรวจ การผลิต การกลั่น การขนส่ง การตลาด ปิโตรเคมี การสร้างพลังงาน และการค้า และยังมีธุรกิจพลังงานหมุนเวียนอย่างพลังงานเชื้อเพลิงชีวภาพ พลังงานลม และพลังงานไฮโดรเจนอีกด้วย บริษัทเชลล์มีเครือข่ายธุรกิจในกว่า 70 ประเทศ ผลิตน้ำมันราว 3.7 ล้านบาร์เรลต่อวัน มีสถานีน้ำมันกว่า 44,000 แห่งทั่วโลก โดย ณ วันที่ 31 ธันวาคม ค.ศ. 2014 เชลล์มีปริมาณน้ำมันสำรองราว 13.7 พันล้านบาร์เรล บริษัทน้ำมันเชลล์ (Shell Oil Company) เป็นบริษัทลูกของรอยัลดัตช์เชลล์ที่ทำตลาดเฉพาะในสหรัฐอเมริกา เป็นธุรกิจที่สำคัญของบริษัท

ประวัติ

จุดเริ่มต้น

บริษัทรอยัลดัตช์ปิโตรเลียม (ดัตช์: Koninklijke Nederlandse Petroleum Maatschappij) เป็นบริษัทของเนเธอร์แลนด์ ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1890 เพื่อการพัฒนาแหล่งน้ำมันในจังหวัดสุมาตราเหนือของประเทศอินโดนีเซียในปัจจุบัน ส่วนบริษัท "เชลล์" ทรานสปอร์ตแอนด์เทรดดิง (อังกฤษ: Shell Transport and Trading Company) เป็นบริษัทของอังกฤษ ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1897 โดยมาร์คัส ซามูเอล และซามูเอล ซามูเอล ผู้ต่อยอดกิจการของครอบครัวในลอนดอนมาสู่ธุรกิจนำเข้าและขายหอยทะเล จึงได้ใช้ชื่อ "เชลล์" นับตั้งแต่นั้นมา

จากนั้น บริษัททั้งสองได้รวมตัวกันเมื่อเดือนเมษายน ค.ศ. 1907 เพื่อแข่งขันในตลาดน้ำมันของโลก โดยบริษัทฝั่งเนเธอร์แลนด์มีกรรมสิทธิ์ร้อยละ 60 ดูแลในส่วนของการขุดเจาะและการกลั่น ส่วนฝั่งอังกฤษมีกรรมสิทธิ์ร้อยละ 40 ดูแลในส่วนของการจัดเก็บและขนส่ง

ศตวรรษที่ 20

ในช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เชลล์เป็นผู้ป้อนน้ำมันให้กับกองทัพนอกประเทศ กองทัพอากาศ และกองเรือของอังกฤษ

เชลล์เข้าควบรวมกิจการขอบริษัทเม็กซิกันอีเกิลปิโตรเลียม ในปี ค.ศ. 1919 และก่อตั้งเป็นบริษัทเชลล์-เม็กซ์จำกัด ดำเนินธุรกิจในสหราชอาณาจักรในชื่อ "เชลล์" และ "อีเกิล" ในปี ค.ศ. 1921 จากนั้นได้ก่อตั้งบริษัทเชลล์เคมิคอลในปี ค.ศ. 1929 และเติบโตขึ้นมาเป็นบริษัทน้ำมันผู้นำของโลกในช่วงปลายทศวรรษ ผลิตน้ำมันดิบราวร้อยละ 11 ของปริมาณการผลิตทั่วโลก และมีเรือบรรทุกน้ำมันราวร้อยละ 10 ของจำนวนเรือทั่วโลก

ในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจครั้งใหญ่ทั่วโลก เชลล์-เม็กซ์ได้รวมแผนงานการตลาดในอังกฤษเข้ากับบริติชปิโตรเลียมและตั้งเป็นบริษัทเชลล์-เม็กซ์และบีพีเมื่อปี ค.ศ. 1932 ดำเนินการค้าน้ำมันด้วยกันจนถึงปี ค.ศ. 1975

ช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง เยอรมนีเข้ายึดครองเนเธอร์แลนด์ บริษัทได้ย้ายอาคารสำนักงานในเนเธอร์แลนด์ไปอยู่ที่กือราเซา ส่วนสำนักงานใหญ่ในกรุงโคเปนเฮเกนถูกยึดโดยตำรวจลับเกสตาโพของนาซีเยอรมนี จึงถูกโจมตีอย่างหนักจากปฏิบัติการโจมตีทางอากาศของกองทัพอังกฤษ

เชลล์เป็นบริษัทแรกในเนเธอร์แลนด์ที่ซื้อและใช้คอมพิวเตอร์ในองค์กรเมื่อปี ค.ศ. 1952 คอมพิวเตอร์มีชื่อว่า แฟร์รันตี มาร์ก 1 ใช้ในหน่วยงานวิจัยที่อัมสเตอร์ดัม ต่อมาเชลล์เข้าซื้อกิจการของบิลลิตัน บริษัทเหมืองในปี ค.ศ. 1970 แต่ได้ขายออกไปในปี ค.ศ. 1994

ศตวรรษที่ 21

เมื่อเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 2004 บริษัทเชลล์ประกาศว่าจะสร้างระบบทุนเดียวจึงได้ตั้งบริษัทแม่ในนาม บริษัทรอยัลดัตช์เชลล์จำกัด(มหาชน)ขึ้นเพื่อถือหุ้นของบริษัท โดยเข้าตลาดหลักทรัพย์ลอนดอนและอัมสเตอร์ดัม ส่วนอาคารสำนักงานใหญ่แผนกภาษียังอยู่ที่เดอะเฮก สำนักธุรการอยู่ที่ลอนดอน การรวมบริษัทแล้วเสร็จเมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม ค.ศ. 2005 โดยเจ้าของเดิมได้ถือครองหุ้นตามสัดส่วนที่มีอยู่เดิม

วิวัฒนาการของโลโกบริษัท

• 

  1900–1904

• 

  1904–1909

• 

  1909–1930

• 

  1930–1971

• 

  1971-ปัจจุบัน

บรรณานุกรม

ผลงานที่รับผิดชอบ

(ตามลำดับเวลา)

• Smith, P. G. A. (2015) [Originally published in London: Shell Marketing Co., 1919]. The Shell That Hit Germany Hardest. London: Forgotten Books. ISBN 9781332281633.
• Shell ... Soldier and Civilian. New York: Shell Union Oil Corporation. 1945. OCLC 1979498.
• Canada Oil. A Century of Progress. Montréal: Shell Oil Company of Canada. 1951. OCLC 150432098.
• The Technical Man in Oil Production. Los Angeles: Shell Oil Company. 1954. OCLC 5731010.
• Beaton, Kendall (1957). Enterprise in Oil, a History of Shell in the United States. New York: Appleton-Century-Crofts. OCLC 236680.
• Dotreville, P.V.B.A. (1958). Belgian Shell Company, 1908-1958. Brussels: Shell Oil Company. OCLC 66950829.
• Renseignements généraux sur la Shell Oil Company of Canada, Limited, 50e anniversaire, 1911-1961 (ภาษาฝรั่งเศส). Toronto: Shell Oil Company of Canada. 1961. OCLC 503096409.
• Forbes, R. J. (1965). A Chronology of Oil: With Special Reference to the Royal Dutch/Shell Group of Companies (2nd, rev. ed.). Den Haag: Bataafse Internationale Petroleum Maatschappij (Royal Dutch/Shell Group). OCLC 65917520.
• Wells, Barbara (1979). Shell at Deer Park: The Story of the First Fifty Years. Houston: Shell Oil Company. OCLC 991773301.
• Shell Oil Company: A Story of Achievement. Houston: Shell Oil Company. 1984. OCLC 20438979.
• Shell: 75 Years Serving America. Houston: Shell Oil Company. 1987.
• Schroeder, John G. (1993). Shell at Wood River: 75 Years of Progress. Wood River. IL, USA: Shell Oil Company. OCLC 30772350.
• Montgomery, Bob (2002). Down Many a Road: The Story of Shell in Ireland 1902-2002. Tankardstown: Dreoilín Publications. ISBN 190277311X.
• Hutchins, H. R. (Holly) (2004). Shell Deer Park: Celebrating 75 Years: People Making a Difference. Deer Park, TX: Shell Deer Park Refining Limited Partnership and Shell Deer Park Chemical Plant. OCLC 780701509.
• Jonker, Joost; van Zanden, Jan Luiten (2007). From Challenger to Joint Industry Leader, 1890–1939: A History of Royal Dutch Shell, volume 1. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199298785.
• Howarth, Stephen; Jonker, Joost (2007). Powering the Hydrocarbon Revolution, 1939–1973: A History of Royal Dutch Shell, volume 2. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199298792.
• Sluyterman, Keetie E. (2007). Keeping Competitive in Turbulent Markets, 1973–2007: A History of Royal Dutch Shell, volume 3. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199298808.
• van Zanden, Jan Luiten (2007). A History of Royal Dutch Shell. Appendices. Figures and explanations, collective bibliography and index. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199234400.
• Manvelov, N. V. (2017). 125 Years of Shell in Russia: 1892–2017. Moscow: Factotums. ISBN 9785990887848.

ผลงานอื่น

• African National Congress (1980). Fuelling Apartheid. New York: United Nations Centre Against Apartheid, Department of Political and Security Council Affairs. OCLC 77008976.
• A Criminal Enterprise?: Shell's Involvement in Human Rights Violations in Nigeria in the 1990s. London: Amnesty International. 2017. OCLC 1022200039.
• Negligence in the Niger Delta: Decoding Shell and Eni's Poor Record on Oil Spills. London: Amnesty International. 2018. OCLC 1051890064.
• Bailey, Martin (1978). Shell and BP in South Africa (2nd ed.). Birmingham: Haslemere Group/Anti-Apartheid. ISBN 0905094026.
• Brakel, Aat (1985). People and Organizations Interacting. Chichester, West Sussex, UK: John Wiley & Sons. ISBN 0471904767.
• Bridges, Harry (1972). The Americanization of Shell: The Beginnings and Early Years of Shell Oil Company in The United States. Newcomen address, 1971. New York: Newcomen Society in North America. OCLC 489377.
• Carroll, Phil (1999). Rebounding, Rebuilding, Renewing at Shell Oil: A Former CEO Reflects on Large-scale Change. Innovations in management series. Waltham, MA, USA: Pegasus Communications. ISBN 1883823358.
• Cummins, Ian; Beasant, John (2005). Shell Shock: The Secrets and Spin of an Oil Giant. Edinburgh: Mainstream Publishing. ISBN 184018941X.
• Doran, Peter B. (2016). Breaking Rockefeller: The Incredible Story of the Ambitious Rivals Who Toppled an Oil Empire. New York: Penguin Publishing Group. ISBN 9780143130000.
• Frynas, Jedrzej George (1998). Is Political Instability Harmful to Business?: The Case of Shell in Nigeria. University of Leipzig papers on Africa, Politics and economics series, no. 14. Leipzig: Institut für Afrikanistik, Leipzig University. ISBN 393263215X.
• Fuchs, Tina; Glas, Miroslav (2006). Problem ravnanja vodstva podjetij: primer Shell: diplomsko delo [The Problem of Business Management Behavior: the Shell case] (diploma thesis) (ภาษาสโลวีเนีย). Ljubljana: Independently published. OCLC 441619660.
• Glässer, Wiebke (2019). Marktmacht und Politik: das internationale Kartell der Ölgesellschaften 1960-1975 [Market Power and Politics: The International Oil Company Cartel 1960-1975] (ภาษาเยอรมัน). Berlin; Boston: De Gruyter Oldenbourg. ISBN 9783110633221.
• Goedman, Jan (1978). Naar een maatschappelijke planologie en planning: perspectieven voor een ruimtelijke theorie en politiek van de arbeid [Towards a Societal Planning and Planning: Perspectives for a Spatial Theory and Politics of Work] (ภาษาดัตช์). Amsterdam: Ekologische Uitgeverij. ISBN 9062240119.
• Hall, John; (with Vaughn, Patrica) (1994). Riding the Winds of Change: The Chronicles of Jack Hall. Chula Vista, CA, USA: ICAN Press. ISBN 1881116514.
• Hendriks, Frank (1987). Shell: produktie, verwerking en verkoop: energie, metalen, bosbouw en zaaizaad: casestudies Curaçao, Zuid Afrika, Nigeria [Shell: Production, Processing and Sales: Energy, Metals, Forestry and Seeds: case studies Curaçao, South Africa, Nigeria] (ภาษาดัตช์). Utrecht: Van Arkel. ISBN 9062241514.
• Hewitt, John (1998). The Shell Poster Book. London: Profile Books. ISBN 1861970617.
• Howarth, Stephen (1992). Sea Shell: The Story of Shell's British Tanker Fleets 1892-1992. London: Thomas Reed. ISBN 094763732X.
• Howarth, Stephen (1997). A Century in Oil: The "Shell" Transport and Trading Company, 1897-1997. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 0297822470.
• Ibeanu, Okechukwu; Luckham, Robin (2006). Niger-Delta: Political Violence, Governance and Corporate Responsibility in a Petro-state. Abuja: Centre for Democracy and Development (CDD). ISBN 1902296303.
• Jordan, A. G. (2001). Shell, Greenpeace, and the Brent Spar. Basingstoke, Hants, UK: Palgrave Macmillan. ISBN 0333745469.
• McCaughan, Michael (2008). The Price of Our Souls: Gas, Shell and Ireland. Dublin: AFRI. OCLC 822888257.
• Merrillees, Scott (2015). Jakarta: Portraits of a Capital 1950–1980. Jakarta: Equinox Publishing. ISBN 9786028397308.
• Nieuwenhuis, Frans (1995). Monseigneurs en managers: de Kerk van Rome en de Shell vergeleken [Monseigneurs and Managers: the Church of Rome and the Shell compared] (ภาษาดัตช์). Rotterdam: Ad. Donker. ISBN 9061004039.
• O'Donnell, Francis (2011). Corporate Social Responsibility and Shell in Ireland: A Thin Veneer. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. ISBN 978-1443832212.
• Ogoni Study Group (Port Harcourt, Nigeria) (1995). Crisis in Ogoniland: The True Story. Ikeja, Lagos, Nigeria: Ogoni Study Group. OCLC 47997162.
• Okonta, Ike; Douglas, Oronto (2003). Where Vultures Feast: Shell, Human Rights, and Oil in the Niger Delta (New ed.). London; New York: Verso. ISBN 1859844731.
• Omoweh, Daniel A. (2005). Shell Petroleum Development Company, the state and underdevelopment of Nigeria's Niger Delta: a study in environmental degradation. Trenton, NJ: Africa World Press. ISBN 0865439842.
• Osakwe, Jimor (2002). Justice and the Niger Delta Crises: Historical Analysis in Political and Socio-economic Philosophy. Benin City, Nigeria: Independently published. OCLC 58833598.
• Priest, Tyler (2007). The Offshore Imperative: Shell Oil's Search for Petroleum in Postwar America. College Station, TX: Texas A & M University Press. ISBN 9781585445684.
• Reiss, Bob (2012). The Eskimo and The Oil Man: The Battle at the Top of the World for America's Future. New York: Business Plus. ISBN 9781455525249.
• Rowell, Andrew; Goodall, Andrea (1994). Shell-Shocked: The Environmental and Social Costs of Living with Shell in Nigeria. Amsterdam: Greenpeace International. ISBN 1871532809.
• Sampson, Anthony (1975). The Seven Sisters: The Great Oil Companies And The World They Shaped. New York: Viking Press. ISBN 067063591X. (Also 4th, revised, edition (1991). The Seven Sisters: The 100-year battle for the world's oil supply. New York: Bantam Books. ISBN 0553242377.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์))
• Saro-Wiwa, Ken (1992). Genocide in Nigeria: The Ogoni Tragedy. London: Saros International Publishers. ISBN 1870716221.
• Schubert, Bianca (2000). Shell in der Krise: zum Verhältnis von Journalismus und PR in Deutschland [Shell in Crisis: On the Relationship between Journalism and PR in Germany] (ภาษาเยอรมัน). Münster: LIT Verlag. ISBN 3825851877.
• Séguin Dulude, Louise; Desranleau, Claude; Fortier, Yves (1991). La R-D Du Groupe Royal Dutch/Shell Et Shell Canada Limitee: Des Priorites Globales Et Des Initiatives Locales / Royal Dutch/Shell Group and Shell Canada Limited R & D. Special Paper Series, Volume 91, Issue 1 (ภาษาอังกฤษ และ ฝรั่งเศส). Montréal: École des hautes études commerciales, Centre d'études en administration internationale. ISBN 2920296132.
• Veron, J. Michael (2007). Shell Game: One Family's Long Battle Against Big Oil. Guilford, CT: Lyons Press. ISBN 978-1599210339.
• Verweij, Myrthe; Plantenga, Bart (2003). Leaking Pipelines: Shell in South Africa (ภาษาอังกฤษ และ ดัตช์). Amsterdam: Milieu defensie. OCLC 870109711.
• Vorfelder, Jochen (1995). Brent Spar oder die Zukunft der Meere : Ein Greenpeace-Report [Brent Spar or the Future of the Seas: A Greenpeace Report] (ภาษาเยอรมัน). München: C.H. Beck. ISBN 3406392423.
• Wesseling, Louis (2000). Fuelling the War: Revealing an Oil Company's Role in Vietnam. London; New York: I. B. Tauris. ISBN 9781860644573.
• Wilcox, Fred A. (2019). Shamrocks and Oil Slicks: A People's Uprising Against Shell Oil in County Mayo, Ireland. New York: NYU Press. ISBN 9781583678466.
• Williams, Dick (1999). Tankermen: A Seafarer's Recollections of a Life Afloat with "Shell". Bramber, West Sussex, UK: Bernard Durnford Publishing. ISBN 095356701X.
• Fuelling Apartheid: Shell and the Military. Geneva: Programme to Combat Racism, World Council of Churches; London: Christian concern for Southern Africa; Utrecht: Werkgroep Kairos. 1984. OCLC 494638741.
• Yergin, Daniel (1991). The Prize: The Epic Quest for Oil, Money, and Power. New York: Simon & Schuster. ISBN 0671502484.
• ——————— (2011). The Quest: Energy, Security, and the Remaking of the Modern World. New York: Penguin Press. ISBN 9781594202834.
• Yeo, Ai Hoon (1988). Enterprise in Oil: The History of Shell in Singapore, 1890-1960 (BA (Hons) thesis). National University of Singapore. OCLC 982168866.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์ทางการ
• ข้อมูลทางด้านธุรกิจของ Royal Dutch Shell plc:
  • การยื่นเอกสารต่อ ก.ล.ต. สหรัฐ
• บริษัท รอยัลดัตช์เชลล์ จัดกลุ่มที่ โอเพนคอร์ปอเรตส์
• ผลงานของ Shell Union Oil Corporation ที่โครงการกูเทินแบร์ค
• ผลงานเกี่ยวกับ/โดย รอยัลดัตช์เชลล์ ที่อินเทอร์เน็ตอาร์ไคฟ์
• ผลงานโดย รอยัลดัตช์เชลล์ บนเว็บ LibriVox (หนังสือเสียง ซึ่งเป็นสาธารณสมบัติ)
• Documents and clippings about รอยัลดัตช์เชลล์ ในหอจดหมายเหตุข่าวสารคริสต์ศตวรรษที่ 20 ของ ZBW