มีด
มีด คือเครื่องมือชนิดแรกๆที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้นเพื่อใช้ในชีวิตประจำวันมาอย่างยาวนาน เกี่ยวข้องสัมพันธ์กับแทบจะทุกกิจกรรม ในการดำเนินชีวิต ไม่ว่าจะเป็นเผ่าพันธุ์ หรือกลุ่มสังคมใดๆ ก็ตาม มีดเป็นเครื่องมือตัดเฉือนชนิดมีคมสำหรับใช้ สับ หั่น เฉือน ปาด บางชนิดอาจมีปลายแหลมสำหรับกรีด หรือแทง มักมีขนาดเหมาะสมสำหรับจับถือด้วยมือเดียว
ประเภทของมีดตามการใช้งาน
แก้ใช้เป็นอาวุธ
แก้- มีดต่อสู้ หรือมีดสั้น (combat knife, fighting knife, tactical knife) มีดที่ออกแบบมาเพื่อใช้ต่อสู้ระยะใกล้
- ดาบปลายปืน หรือมีดปลายปืน (knife bayonet) เป็นมีดใช้ติดที่ปลายของอาวุธปืนเช่นปืนยาว
- มีดสนามเพลาะ (trench knife) มีดที่สร้างขึ้นเพื่อจุดประสงค์เฉพาะอย่าง พบได้ในสงครามสนามเพลาะ (trench warfare) เมื่อสงครามโลกครั้งที่ 1
- มีดพกสปริง (switchblade) มีดที่ใบมีดซ่อนอยู่ในตัวด้าม และถูกปล่อยออกมาโดยการกดปุ่มหรือด้วยกลไกอื่นของมัน
- มีดโบวี (Bowie knife) มีดในฝักขนาดใหญ่ มีลักษณะเฉพาะ ออกแบบโดยพันเอก จิม โบวี (Colonel Jim Bowie)
- มีดผีเสื้อ (butterfly knife) หรือบาลิซง (balisong) มีดพับที่ด้ามแยกออกเป็นสองข้าง มีต้นกำเนิดมาจากฟิลิปปินส์
- ชิฟ (shiv) คำสแลงเรียกอาวุธมีคมทุกชนิด ชื่อเรียกอื่นเช่น แชงก์ (shank)
ใช้เป็นเครื่องครัว
แก้- มีดเชฟ (chef's knife) หรือมีดฝรั่งเศส (French knife) มีดที่ใช้สำหรับเตรียมอาหาร ใช้สำหรับหั่นเป็นต้น
- มีดตัดขนมปัง (bread knife) มีดที่มีฟันเลื่อยใช้ตัดขนมปัง
- มีดปาดหน้าเค้ก (frosting spatula) มีดที่ไม่มีคมใช้สำหรับตกแต่งครีมบนเค้ก บางแห่งเรียกมีดชนิดนี้ว่า palette knife
- มีดเลาะกระดูก (boning knife) มีดที่ใช้เลาะกระดูกหรือก้างออกจากเนื้อเป็ดไก่ เนื้อวัว หรือเนื้อปลา
- มีดแล่ (carving knife) มีดขนาดใหญ่ใช้สำหรับเฉือนอาหารออกเป็นชิ้นบางๆ มีดชนิดนี้บางกว่ามีดเชฟ ไม่เหมาะกับการหั่น
- มีดปังตอ (cleaver) มีดปังตอ เป็นมีดขนาดใหญ่ ใบมีดหนา ใช้ตัดเนื้อที่ติดกระดูก หรือใช้สับ
- มีดปอกผลไม้ (Utility knife, Paring knife) มีดขนาดเล็ก ใบมีดยาวตั้งแต่ 3-5 นิ้ว ใช้ปอกผิวผลไม้ หรือหั่นตัดผักผลไม้ชิ้นเล็กๆ
- มีดไฟฟ้า (electric knife) เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีใบมีดเป็นใบเลื่อย
- มีดบนโต๊ะอาหารเช่น มีดปาดเนย (butter knife) มีดสเต๊ก (steak knife)
ใช้เป็นเครื่องมือ
แก้- มีดผ่ายางรถยนต์ เป็นมีดที่มีขนาดใหญ่และมีความคมมาก ใบมีดยาวประมาณ 9-12 นิ้ว ใช้ในการผ่ายางรถยนต์เพื่อจะนำยางไปทำอย่างอื่นต่อไป
- มีดคัตเตอร์ มีทั้งเล่มเล็กขนาด L30 และเล่มใหญ่ขนาด L50 มีความคมปานกลางหรือมีความคมมาก เพราะใบมีดนี้ใช้ตัด กรีด เฉพาะชิ้นงานทั้งกระดาษ และวัสดุต่างๆ แต่มีข้อยกเว้นในการใช้คือห้ามใช้อาวุธป้องกันหรือใช้มีดเพื่อแหย่เล่นถึงบาดเจ็บจนตาย รวมทั้งห้ามตัดชิ้นวัสดุของแข็ง เช่น ประเภทแก้ว ประเภทยาง ประเภท PVC และประเภทโลหะทุกชนิด เพราะทำให้มีดคัตเตอร์นั้นไม่คมและผู้ใช้มีดคัตเตอร์นี้เกิดอุบัติเหตุหรือบาดเจ็บในการใช้งานได้
ส่วนประกอบของมีด
แก้- ใบ
- ด้าม
- ปลาย
- สัน
- คม
ประวัติของมีดในประเทศไทย
แก้ค้นพบครั้งแรกราว 30,000 ปี ตามแหล่งโบราณคดีต่างๆ โดยวัสดุที่ใช้ทำมีดจะแตกต่างกันไปตามยุคสมัย
มีดในยุคหิน
แก้มักทำจากกระดูกหรือหินที่กระเทาะให้มีความแหลมคมเพื่อใช้เป็นเครื่องมือและอาวุธ โดยมีหลักฐานจากแหล่งโบราณคดีในภูมิภาคต่างๆเช่น
- แหล่งโบราณคดีถ้ำหลังโรงเรียน จังหวัดกระบี่
- ถ้ำในอำเภอไทรโยค ถ้ำต่างๆในบริเวณลุ่มน้ำแควน้อย จังหวัดกาญจนบุรี
- ถ้ำผีแมนในจังหวัดแม่ฮ่องสอน
- เพิงผาช้างที่อุทยานแห่งชาติ ออบหลวง จังหวัดเชียงใหม่
- แหล่งโบราณคดีบ้านเก่า จังหวัดกาญจนบุรี
- แหล่งโบราณคดีโนนป่าหวาย แหล่งโบราณคดีบ้านท่าแค อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี
- แหล่งโบราณคดีโคกเจริญ แหล่งโบราณคดีโนนนกทา อำเภอภูเวียง จังหวัดขอนแก่น
- แหล่งโบราณคดีโนนเก่าน้อยในด้านตะวันออกของหนองหาน อำเภอกุมภวาปี
- แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี
มีดในยุคสำริด
แก้ทำจากวัสดุสำริด ขึ้นรูปโดยการหล่อและการตี มักพบตามแหล่งโบราณคดีในพื้นที่ซึ่งเป็นสายแร่ทองแดงเช่น
- แหล่งโบราณคดีภูโล้น ริมฝั่งแม่น้ำโขง จังหวัดหนองคาย ซึ่งมีช่วงอายุประมาณ 3,750-3,425 ปี
- แหล่งโบราณคดี บ้านนาดี อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานีพบการหล่อสัมฤทธิ์เป็นเครื่องใช้และเครื่องประดับ มีอายุประมาณ 2,700-2,400 ปี
- แหล่งโบราณคดีในลุ่มน้ำมูล ที่มีการใช้สำริด เช่นที่บ้านประสาท บ้านหลุมข้าว อำเภอโนนสูงจังหวัดนครราชสีมา
- แหล่งโบราณคดีแหล่งศูนย์การทหารปืนใหญ่ พบการใช้สำริดทำเป็นเครื่องใช้และเครื่องประดับ มีอายุประมาณ 3,000 ปีมาแล้ว
- แหล่งโบราณคดีโนนป่าหวาย บ้านห้วยโป่งอำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี เป็นแหล่งใหญ่ในการผลิตแร่ทองแดงประมาณ 3,500-3,000 ปีมาแล้ว
- อ่างเก็บน้ำนิลกำแหง อายุประมาณ 3,301-2,900 ปี
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ Knife
อ้างอิง
แก้บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |