มงกุฎคีอานี (เปอร์เซีย: تاج کیانی) เป็นมงกุฎราชาภิเษกและเป็นหนึ่งในเครื่องอัญมณีราชบัลลังก์อิหร่านซึ่งปัจจุบันผู้ครอบครองคือรัฐบาลอิหร่าน

มงกุฎคีอานี
Kiani Crown
تاج کیانی

แบบจำลองมงกุฎ
รายละเอียด
สำหรับจักรวรรดิอิหร่าน
ผลิตเมื่อค.ศ. 1796
ผู้ครอบครองพระมหากษัตริย์แห่งจักรวรรดิอิหร่าน
ปัจจุบัน รัฐบาลสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน
วัตถุดิบหลักทองคำ เงิน
วัสดุซับในกำมะหยี่สีแดง
อัญมณีสำคัญเพชร, ไข่มุก, มรกต, ทับทิม
องค์ถัดไปมงกุฎปาห์ลาวี

เบื้องหลังและองค์ประกอบ

แก้
 
พระเจ้าโมฮัมหมัด อาลี ชาห์ กอญัร ทรงสวมมงกุฎคีอานี หนึ่งในภาพถ่ายอดีตจำนวน 274 รูป เก็บรักษาที่พิพิธภัณฑ์บรุกลิน

มงกุฎคีอานีเป็นมงกุฎราชาภิเษกของราชวงศ์กอญัรที่ปกครองอิหร่าน ระหว่าง ค.ศ. 1789 - 1925 มงกุฎนี้ถูกออกแบบครั้งแรกในรัชกาลของพระเจ้าชาห์อากา โมฮัมหมัด ข่าน กอญัร ซึ่งครองราชย์ตั้งแต่ ค.ศ. 1789 ถึง 1797 พระองค์ทรงพยายามสร้างความเชื่อมโยงของพระองค์กับพระเจ้าชาห์แห่งจักรวรรดิซาเซเนียน (ค.ศ. 224-651) ในยุคโบราณ[1]

มงกุฎทำจากผ้ากำมะหยี่สีแดง มีแร่รัตนชาติหลายพันเม็ดประดับ มงกุฎคีอานีได้รับการตกแต่งประดับประดาอย่างประณีต โดยมีไข่มุกขนาดเล็กจำนวน 1,800 เม็ดเย็บติด ซึ่งส่วนใหญ่มีเส้นผ่าศูนย์กลางเพียง 7 มิลลิเมตร เท่านั้น มีมรกตประมาณ 300 เม็ดและทับทิม 1,800 เม็ด มงกุฎสูง 32 เซนติเมตร (12.5 นิ้ว) และกว้าง 19.5 เซนติเมตร (7.5 นิ้ว) ปัจจุบันถูกเก็บรักษาในคลังอัญมณีแห่งชาติในกรุงเตหะราน

พระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวีผู้สถาปนาราชวงศ์ปาห์ลาวี ทรงสั่งออกแบบมงกุฎปาห์ลาวีเพื่อใช้แทน แต่มงกุฎคีอานีก็ได้รับการแสดงในพระราชพิธีราชาภิเษกของพระองค์ใน ค.ศ. 1926

ภาษาเปอร์เซียกลางและภาษาเปอร์เซียใหม่ คำว่า คีอา (คายาน;kay(an)) มีต้นกำเนิดจากภาษาอเวสตะ คาวี (kavi) (หรือ เคาอุย (Kauui)) แปลว่า "กษัตริย์" และยังแปลว่า "กวี-ผู้เสียสละ" หรือ "กวี-นักบวช"

อ้างอิง

แก้
  1. Daryaee 2017, p. 42.
  • Daryaee, Touraj (2017). "Persianate Contribution to the Study of Antiquity: E'temad Al-Saltaneh's Nativisation of the Qajars". Al-Masāq: Journal of the Medieval Mediterranean. 54 (1): 39–45. doi:10.1080/05786967.2016.11882299.