ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาณาจักรล้านนา"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ยุคญองยานคือสมัยพระเจ้าอะเนาะเพะลูน ราชวงศ์ตองอู ที่เคยครองอังวะ อย่าสับสนกับอาณาจักรอังวะ |
|||
บรรทัด 82:
|s2=รัฐเชียงตุง}}{{มีอักษรธรรมล้านนา}}
'''อาณาจักรล้านนา''' ({{lang-nod|{{Script|Lana|ᩋᩣᨱᩣᨧᩢᨠ᩠ᨠ᩼ᩃ᩶ᩣ᩠ᨶᨶᩣ}}}}; {{IPA-nod|ʔaː.naː.tɕǎk.láːn.naː|pron}}; {{lang-en|Lan Na Kingdom}}) คือ [[ราชอาณาจักร]]ของชาว[[ชาวยวน|ชาวไทยวน]]ในอดีต ตั้งอยู่บริเวณ[[ภาคเหนือ (ประเทศไทย)|ภาคเหนือ]]ตอนบนของ[[ประเทศไทย]] ตลอดจน[[สิบสองปันนา]] เช่น เมือง[[เชียงรุ่ง]] (จิ่งหง) [[มณฑลยูนนาน|มณฑลยูนนาน ประเทศจีน]] ภาคตะวันออกของ[[ประเทศพม่า]] เช่น ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำสาละวิน ซึ่งมีเมือง[[เชียงตุง]]เป็นเมืองเอก ฝั่งตะวันตกแม่น้ำสาละวิน มีเมือง[[เมืองนาย|นาย]]เป็นเมืองเอก และครอบคลุม 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบนในปัจจุบัน ได้แก่ [[จังหวัดเชียงใหม่]] [[จังหวัดลำพูน|ลำพูน]] [[จังหวัดลำปาง|ลำปาง]] [[จังหวัดเชียงราย|เชียงราย]] [[จังหวัดพะเยา|พะเยา]] [[จังหวัดแพร่|แพร่]] [[จังหวัดน่าน|น่าน]] และ[[จังหวัดแม่ฮ่องสอน|แม่ฮ่องสอน]]<ref name="สอ25">สรัสวดี อ๋องสกุล. หน้า 25. "ในปัจจุบันดินแดนล้านนาหมายถึงดินแดน 8 จังหวัดภาคเหนือคือ เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เชียงราย พะเยา แพร่ น่าน และแม่ฮ่องสอน"</ref> โดยมี[[นครเชียงใหม่|เมืองเชียงใหม่]] เป็น[[เมืองหลวง|ราชธานี]] มี[[ภาษาล้านนา|ภาษา]] [[ตัวเมือง|ตัวหนังสือ]] [[วัฒนธรรม]] และ[[ประเพณี]]เป็นของตนเอง เคยถูกปกครองในฐานะรัฐบรรณาการหรือรัฐส่วยของ[[ราชวงศ์ตองอู|อาณาจักรตองอู
ในช่วงครึ่งหลังของคริสต์ทศวรรษ 1800 รัฐสยามหยุดการเป็นเอกราชของล้านนาและรวมอาณาจักรเป็นส่วนหนึ่งของรัฐชาติ[[สยาม]]<ref>{{Cite book|last=Roy|first=Edward Van|title=Siamese Melting Pot: Ethnic Minorities in the Making of Bangkok|date=2017-06-29|publisher=ISEAS-Yusof Ishak Institute|isbn=978-981-4762-83-0|language=en}}</ref> โดยเริ่มต้นใน ค.ศ. 1874 เมื่อรัฐ[[สยาม]]ปรับเปลี่ยนอาณาจักรล้านนาไปเป็น[[มณฑลพายัพ]] ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของ[[สยาม]]เต็มตัว<ref>{{Cite book|last=London|first=Bruce|title=Metropolis and Nation In Thailand: The Political Economy of Uneven Development|date=2019-03-13|publisher=Routledge|isbn=978-0-429-72788-7|language=en}}</ref> อาณาจักรล้านนาถูกควบคุมตามระบบเทศาภิบาลของสยามที่จัดตั้งใน ค.ศ. 1899<ref>{{Citation |last=Peleggi |first=Maurizio|date=2016-01-11 |pages=1–11 |publisher=John Wiley & Sons |isbn=9781118455074 |doi=10.1002/9781118455074.wbeoe195 |title=The Encyclopedia of Empire |chapter=Thai Kingdom}}</ref><ref>{{Cite book |title=Thailand's political history : from the 13th century to recent times |last=Terwiel |first=B. J. |date=2011 |publisher=River Books |isbn=978-9749863961 |oclc=761367976}}</ref> ใน ค.ศ. 1909 อาณาจักรล้านนาไม่ได้เป็นรัฐอิสระอีกต่อไป เพราะสยามได้แบ่งเขตแดนของตนกับอังกฤษและฝรั่งเศส<ref>{{Cite book |last=Strate |first=Shane |title=The lost territories : Thailand's history of national humiliation |isbn=9780824869717 |oclc=986596797 |year=2016 |location=Honolulu |publisher=University of Hawai'i Press}}</ref> ปัจจุบัน อาณาจักรล้านนา คือ 8 จังหวัด[[ภาคเหนือ (ประเทศไทย)|ภาคเหนือ]]ตอนบนของ[[ประเทศไทย]]
| |||