ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ตัวเอ๋อร์กุ่น"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Miwako Sato (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีการใช้งานในหน้านี้
ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560
Miwako Sato (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560
บรรทัด 2:
{{Infobox royalty
| name = ตัวเอ๋อร์กุ่น
| title =
| title = รุ่ยจงชินหวัง 睿忠亲王
| image = Dorgon,_the_Prince_Rui_(17th_century).jpg
| succession = [[เหอซั่วอชั่วรุ่ยชินหวัง]]
| predecessor =
| successor =
บรรทัด 14:
| reign2 = ค.ศ.1643 – 1650
| reign-type2 = ดำรงตำแหน่ง
| birth_date = 17 พฤศจิกายน ค.ศ. 1612
| birth_place =
| death_date = 31 ธันวาคม ค.ศ. 1650 (พระชันษา 38 ปี)
| death_place =
| burial_place =
| father1 = [[หนูเอ่อร์ฮาชื่อ]]
| father1 = [[จักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อ]]
| mother1 = [[อาปาไฮ่]]
| spouse =
| issue =
| house = [[ราชวงศ์ชิง|ชิง]]
| full name = อ้ายซินเจวี๋ยหลัวนเจว๋หลัว ตัวเอ๋อร์กุ่น (愛新覺羅 多爾袞)
| posthumous name =
}}
''' ตัวเอ๋อร์กุ่น''' ({{lang-zh|多尔衮}}; <!--[[อักษรแมนจู]]:{{ManchuSibeUnicode|ᡩᠣᡵᡤᠣᠨ}}, -->{{lang-roman|Dorgon}} {{lit|"แบดเจอร์"}}{{sfn|Elliott|2001|p=[https://archive.org/details/manchuwayeightba00elli/page/n267 242]}}; 17 พฤศจิกายน ค.ศ. 1612 – 31 ธันวาคม ค.ศ. 1650) บ้างเรียก '''รุ่ยชินหวัง''' (睿親王) เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 14 ของ[[จักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อหนูเอ่อร์ฮาชื่อ]]ที่ประสูติจากพระนาง (努爾哈赤) ปฐมจักรพรรดิ[[อาปาไฮ่ราชวงศ์ชิง]] พระองค์มีเป็นพระอนุชาร่วมพระมารดาสองพระองค์คือเจ้าชายของ[[อาจี้เก๋อหฺวัง ไท่จี๋]]และเจ้าชายตัวตั๋ว (皇太極) จักรพรรดิพระองค์ที่ 2 ของราชวงศ์ชิง และยังเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินในแทน[[จักรพรรดิซุ่นจื้อชุ่นจื้อ]] โดยในช่วงต้นรัชกาลได้สถาปนาตนเองเป็นจักรพรรดิอี้ ({{lang-zh|義皇帝}}順治) แต่ถูกถอดจากตำแหน่งในปีพระโอรสของหฺวัง ค.ศ.1651ไท่จี๋ หลังการสิ้นพระชนม์ผู้ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิพระองค์ที่ 3 ของราชวงศ์ชิง
 
ตัวเอ๋อร์กุ่นเริ่มรับราชการในรัชสมัยของหฺวัง ไท่จี๋ ด้วยการศึกปราบปราม[[ราชวงศ์หมิง]]และปราบปรามชาวมองโกลกับเกาหลี ครั้นหฺวัง ไท่จี๋ สวรรคตใน ค.ศ. 1643 ตัวเอ๋อร์กุ่น กับ[[เหาเก๋อ]] (豪格) พระโอรสหัวปีของหฺวัง ไท่จี๋ แย่งชิงบัลลังก์กัน แต่มาตกลงกันได้โดยหนุนให้ฝูหลิน (福臨) พระโอรสพระองค์ที่ 9 ของหฺวัง ไท่จี๋ ขึ้นเป็นจักรพรรดิชุ่นจื้อ และตัวเอ๋อร์กุ่นสำเร็จราชการแทน ซึ่งเป็นตำแหน่งที่เขาดำรงตั้งแต่ ค.ศ. 1643 จนสิ้นชีวิตใน ค.ศ. 1650 ระหว่างนั้น ใน ค.ศ. 1645 เขาได้รับพระราชทานฐานันดรศักดิ์ว่า "หฺวังชูฟู่เช่อเจิ้งหวัง" (皇叔父攝政王; "พระเจ้าอาผู้สำเร็จราชการ") ต่อมาใน ค.ศ. 1649 เปลี่ยนเป็น "หฺวังฟู่เช่อเจิ้งหวัง" (皇父攝政王; "พระบิดาผู้สำเร็จราชการ")
==พระบรมวงศานุวงศ์==
 
* พระบิดา : [[จักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อ]]
ในช่วงที่ตัวเอ๋อร์กุ่นสำเร็จราชการนั้น กองทัพราชวงศ์ชิงสามารถยึด[[เป่ย์จิง]] (北京) นครหลวงของ[[ราชวงศ์หมิง]]เดิม และค่อย ๆ พิชิตพื้นที่ที่เหลือของราชวงศ์หมิงผ่านการทำศึกอย่างต่อเนื่องเพื่อปราบปราม[[หมิงใต้]] (南明) กลุ่มผู้ภักดีต่อราชวงศ์หมิง และปราบปรามกลุ่มอื่น ๆ ที่ขัดขืนอำนาจทั่วจักรวรรดิ ตัวเอ๋อร์กุ่นยังริเริ่มนโยบายบีบบังคับให้พลเมืองชาวฮั่นตัดผมแบบแมนจู
* พระมารดา : พระนาง[[อาปาไฮ่]]
 
*พระชายาและพระสนม
ตัวเอ๋อร์กุ่นถึงแก่ความตายใน ค.ศ. 1650 ขณะออกไปล่าสัตว์ เมื่อสิ้นชีวิตแล้ว เขาได้รับยกย่องเป็นจักรพรรดิ แม้ตอนมีชีวิตจะมิได้เป็นก็ตาม อย่างไรก็ดี หนึ่งปีให้หลัง จักรพรรดิชุ่นจื้อทรงถอดยศศักดิ์ทั้งปวงของเขา และให้ขุดศพเขาขึ้นโบยตีต่อหน้าสาธารณชน ด้วยข้อหาอาญาหลายประการ ครั้น ค.ศ. 1778 [[จักรพรรดิเฉียนหลง]] (乾隆) ทรงประกาศให้เขาเป็นผู้ไม่มีมลทินมัวหมอง และให้คืนยศถาดังเดิม
** [[จักรพรรดินีเฉิงจงอี้|พระชายาเอกโป๋เอ่อร์จี้จี๋เท่อ]] ธิดาของ จีซ่างเอ่อฮุ่ย ({{lang-zh|吉桑阿爾寨}}{{lang-en|Jisang'a'erzhai}})
** พระชายาถงจีหยา ({{lang-zh|佟佳氏}}{{lang-en|Lady Tunggiya}}).ธิดาของ เมิ่งเก๋อตู ({{lang-zh|蒙格圖}}{{lang-en|Menggetu }}).
** พระชายาโป๋เอ่อร์จี้จี๋เท่อ ({{lang-zh|博爾濟吉特氏}}{{lang-en|Lady Borjigit}}) เก๋อตูเอ่อไท่จี๋ ({{lang-zh|根杜爾台吉}}{{lang-en|Gendu'ertaiji}}).
** พระชายาโป๋เอ่อร์จี้จี๋เท่อ ({{lang-zh|博爾濟吉特氏}}{{lang-en|Lady Borjigit}}) หลัวบู๋ซีซีไท่จี๋({{lang-zh|拉布希西台吉}}{{lang-en|Labuxixitaiji}}).
** พระชายาโป๋เอ่อร์จี้จี๋เท่อ({{lang-zh|博爾濟吉特氏}}{{lang-en|Lady Borjigit}}) ซุนบู๋ไท่จี๋ ({{lang-zh|索諾布台吉}}{{lang-en|Suonuobutaiji}}) .
** พระชายาลีเอ่อร์ซู่ ({{lang-zh|李愛淑}}{{lang-en|Yi Ae-suk}}) ธิดาของ ลีเก๋อกัง({{lang-zh|Yi Gae-eum}}{{lang-en|李愷胤}}).
** พระชายากงฉีเต๋อ ({{lang-zh|公齊特氏}}{{lang-en|Lady Gongqite}}). ไม่ปรากฏนามบิดา.
** พระชายาโป๋เอ่อร์จี้จี๋เท่อ ({{lang-zh|博爾濟吉特氏}}{{lang-en|Lady Borjigit}}).ไม่ปรากฏนามบิดา.
** พระชายาจีเอ๋อร์เม่อ ({{lang-zh|濟爾莫特氏}}{{lang-en|Lady Ji'ermote }}).ไม่ปรากฏนามบิดา.
** พระชายาลี ({{lang-zh|李氏}}{{lang-en|Lady Yi }}) ธิดาของ ลีซีซู่ ({{lang-zh|李世緒}}{{lang-en|Yi Si-seo}}).
* พระราชโอรสบุญธรรม
** เจ้าชาย[[ตัวเอ่อร์ปั๋ว]] (多爾博,1642-1672) รุ่ยชินหวัง (睿亲王) สถาปนาหลังสิ้นพระชนม์; พระราชโอรสของเจ้าชายตัวตั๋ว
* พระราชธิดา
** เจ้าหญิงตงเอ๋อ (東莪) พระธิดาของพระชายาลี จากเกาหลี
 
==อ้างอิง==