ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ย้อนการแก้ไขของ CIBX (พูดคุย) ไปยังรุ่นก่อนหน้าโดย Lady win
ป้ายระบุ: ย้อนรวดเดียว
Viewwwwww (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 29:
| buddharupa = [[ปางอุ้มบาตร|พระพุทธรูปปางอุ้มบาตร]]
}}
'''พระบาทสมเด็จพระบรมราชพงษเชษฐมเหศวรสุนทร พระพุทธเลิศหล้านภาลัย''' (24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2310 - 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367; ครองราชย์ 8 กันยายน พ.ศ. 2352<ref>''ราชสกุลวงศ์'', หน้า 10</ref> - 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367) [[พระมหากษัตริย์ไทย]]รัชกาลที่ 2 ใน[[ราชวงศ์จักรี]] มีพระนามเดิมว่า '''ฉิม''' (สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร) พระราชสมภพเมื่อวันพุธ ขึ้น 7 ค่ำ เดือน 4 ปีกุน เวลาเช้า 5 ยาม ซึ่งตรงกับวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2310 เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 4 ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เสวยราชสมบัติเมื่อปีมะเส็ง พ.ศ. 2352 - 2367 ขณะมีพระชนมายุชนมพรรษาได้ 42 พรรษา
 
== พระนาม ==
บรรทัด 46:
== พระราชประวัติ ==
=== ก่อนครองราชย์ ===
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มีพระนามเดิมว่า '''ฉิม''' เป็นพระราชโอรสพระองค์ใหญ่ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (ขณะทรงมีบรรดาศักดิ์เป็นหลวงยกรบัตรเมืองราชบุรี) ประสูติแต่ท่านผู้หญิงนาค (ภายหลังเฉลิมพระนามเป็นสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี) เมื่อเจริญพระชนม์ได้ทรงศึกษาในสำนัก[[พระพนรัตน์ (ทองอยู่)]] [[วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร|วัดบางว้าใหญ่]] และได้ติดตามสมเด็จพระบรมชนกนาถไปในการสงครามทุกครั้ง<ref>[https://vajirayana.org/พระราชพงษาวดาร-กรุงรัตนโกสินทร-รัชกาลที่-๒/๒-ประวัติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่-๒-เมื่อก่อนเสด็จผ่านพิภพ พระราชพงษาวดาร กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ ๒ : ๒ ประวัติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๒ เมื่อก่อนเสด็จผ่านพิภพ]</ref>
 
ในปี พ.ศ. 2349 เมื่อสมเด็จพระบรมชนกนาถปราบดาภิเษกแล้ว จึงได้รับสถาปนาเป็น''สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร''<ref>[https://vajirayana.org/พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์-รัชกาลที่-๑/๓-ประดิษฐานพระราชวงศ์ พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑ : ๓. ประดิษฐานพระราชวงศ์]</ref> ถึงวันอาทิตย์ ขึ้น 7 ค่ำ เดือน 4 ปีขาล พ.ศ. 2449 (นับแบบปัจจุบันเป็นวันที่ 15 มีนาคม พ.ศ. 2350) จึงได้รับอุปราชาภิเษกเป็น''กรมพระราชวังบวรสถานมงคล''<ref>[https://vajirayana.org/พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์-รัชกาลที่-๑/๑๒๓-พระราชพิธีอุปราชาภิเษกเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑ : ๑๒๓. พระราชพิธีอุปราชาภิเษกเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร]</ref>
 
=== ครองราชย์ ===
เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชประชวรพระโสภะอยู่ 3 ปีก็เสด็จสวรรคต<ref>[https://vajirayana.org/พระราชวิจารณ์-จดหมายเหตุความทรงจำ/๑๓๑-๒๒๔ พระราชวิจารณ์ จดหมายเหตุความทรงจำ], ข้อ 222</ref>ในวันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2352 ขณะมีพระชนมายุชนมพรรษาได้ 73 พรรษา นับเวลาในการเสด็จครองราชย์ได้นานถึง 27 ปี สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชกรมพระราชวังบวรสถานมงคลจึงได้สำเร็จราชการแผ่นดินต่อมา เมื่อจัดการพระบรมศพเสร็จแล้ว พระบรมวงศานุวงศ์ขุนนางและพระราชาคณะจึงกราบบังคมทูลเชิญเสด็จขึ้นผ่านพิภพ<ref>[https://vajirayana.org/พระราชพงษาวดาร-กรุงรัตนโกสินทร-รัชกาลที่-๒/๑-สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่-๑-สวรรคต พระราชพงษาวดาร กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ ๒ : ๑. สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๑ สวรรคต]</ref>
 
ต่อมาวันที่ 10 กันยายน พบหนังสือฟ้องว่า[[หม่อมเหม็น|เจ้าฟ้ากรมขุนกระษัตรานุชิต]]กับพวกร่วมกันคิดการขบถ ไต่สวนแล้วโปรดให้ประหารชีวิตทั้งหมดในวันที่ 13 กันยายน<ref>[https://vajirayana.org/พระราชพงษาวดาร-กรุงรัตนโกสินทร-รัชกาลที่-๒/๔-เกิดเหตุเรื่องเจ้าฟ้ากรมขุนกระษัตรานุชิต พระราชพงษาวดาร กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ ๒ : ๔. เกิดเหตุเรื่องเจ้าฟ้ากรมขุนกระษัตรานุชิต]</ref>
 
การพระราชพิธีบรมราชาภิเษกจัดขึ้นในวันที่ 17 กันยายน พ.ศ. 2352 โดยย้ายมาทำพิธีที่[[หมู่พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน]] เนื่องจาก[[พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท]]ซึ่งสร้างขึ้นแทน[[พระที่นั่งอมรินทราภิเษกมหาปราสาท]]อันเป็นสถานที่ทำพิธีปราบดาภิเษกของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกนั้นใช้เป็นสถานที่ประดิษฐานพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชอยู่ ในรัชกาลต่อ ๆ มาจึงใช้หมู่พระที่นั่งจักรพรรดิพิมานเป็นสถานที่จัดการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกและใช้พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทเป็นสถานที่ตั้งพระบรมศพ หลังจากเสร็จพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระองค์จึงเสด็จเลียบพระนครโดยกระบวนพยุหยาตราตามโบราณราชประเพณี<ref>[https://vajirayana.org/พระราชพงษาวดาร-กรุงรัตนโกสินทร-รัชกาลที่-๒/๕-พระราชพิธีบรมราชาภิเศก พระราชพงษาวดาร กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ ๒ : ๕. พระราชพิธีบรมราชาภิเศก]</ref>
 
=== สวรรคต===
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงพระประชวรด้วยโรคพิษไข้ ทรงไม่รู้สึกพระองค์เป็นเวลา 8 วัน พระอาการประชวรก็ได้ทรุดลงตามลำดับ และเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 สิริพระชนมายุชนมพรรษาได้ 57 พรรษา และครองราชย์สมบัติได้ 15 ปี
 
== พระปรีชาสามารถ ==