ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กบฏแมนฮัตตัน"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Reverted good faith edits by 27.55.67.39 (talk): Rv. (TW) ป้ายระบุ: ทำกลับ |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 2:
| conflict = กบฏแมนฮัตตัน
| partof =
| image = [[
| caption = นาวาตรี มนัส จารุภา กำลังวิ่งขึ้นเรือแมนฮัตตัน
| date = 29 มิถุนายน พ.ศ. 2494
บรรทัด 12:
| combatant2 = กลุ่มทหารเรือชื่อ "คณะกู้ชาติ"
| commander1 = [[ไฟล์:Seal Prime Minister of Thailand.png|25px]] [[ฟื้น ฤทธาคนี|พลอากาศเอก ฟื้น ฤทธาคนี]]<br> [[ไฟล์:Seal Prime Minister of Thailand.png|25px]] [[ผิน ชุณหะวัณ|พลเอก ผิน ชุณหะวัณ]]<br> [[ไฟล์:Seal Prime Minister of Thailand.png|25px]] [[สฤษดิ์ ธนะรัชต์|พลโท สฤษดิ์ ธนะรัชต์]] <br> [[ไฟล์:Seal Prime Minister of Thailand.png|25px]] [[เผ่า ศรียานนท์|พลตำรวจเอก เผ่า ศรียานนท์]]<br> [[ไฟล์:Seal Prime Minister of Thailand.png|25px]] น.ต. พร่างเพชร์ บุญยพันธ์
| commander2 = น.อ. อานนท์ ปุณฑริกกาภา <br> น.ต. มนัส จารุภา
| commander3 =น.ต.ประกายพุทธารี
| casualties3 =
บรรทัด 19:
}}
'''กบฏแมนฮัตตัน''' หรือ '''กรณีแมนฮัตตัน''' ชื่อเรียกเหตุการณ์การกบฏในวันที่
ซึ่งก่อนหน้านี้ คณะผู้ก่อการคิดจะก่อการในลักษณะเช่นนี้มาหลายครั้งแล้ว แต่ยังไม่สบจังหวะที่เหมาะสม จึงได้แต่เลื่อนออกไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งถึงเวลาลงมือจริง หลายฝ่ายที่ถูกชักชวนให้ลงมือก็คาดว่าจะต้องมีการเลื่อนอีกแน่นอน จึงมิได้ปฏิบัติการตามแผนที่วางไว้
บรรทัด 27:
ในเหตุการณ์กบฏ หัวหน้าคณะก่อการ คือ [[อานนท์ ปุณฑริกกาภา|น.อ.อานนท์ ปุณฑริกกาภา]] ร.น. สั่งการให้ทหารเรือกลุ่มที่สนับสนุนการก่อการมุ่งหน้าและตรึงกำลังไว้ที่พระนคร และประกาศตั้ง [[ชื้น จารุวัสส์|พระยาสารสาสน์ประพันธ์]] ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรี โดย จอมพล ป. พิบูลสงคราม กระจายเสียงในฐานะนายกรัฐมนตรีจากในเรือ แต่ทางฝ่ายรัฐบาลไม่ยอม ได้กระจายเสียงตอบโต้ไปโดยใช้วิทยุของ[[กรมการรักษาดินแดน]] (ร.ด.) โดยได้ให้[[นายวรการบัญชา (บุญเกิด สุตันตานนท์) |นายวรการบัญชา]] ประธาน[[สภาผู้แทนราษฎร]] รักษาการนายกรัฐมนตรีแทน และตั้งกองบัญชาการขึ้นที่[[ทำเนียบรัฐบาล]] (ในขณะนั้นคือ [[พระที่นั่งอนันตสมาคม]]) จึงเกิดการต่อสู้ยิงกันอย่างหนักระหว่างทหารฝ่ายรัฐบาลและทหารฝ่ายก่อการ ซึ่งตามแผนการของผู้ก่อการแล้ว ฝ่ายก่อการต้องยึดโรงไฟฟ้าและสถานีโทรศัพท์กลาง ที่หน้าวัดราชบุรณะ (วัดเลียบ) ให้ได้ โดยเรือรบหลวงศรีอยุธยาจะต้องแล่นผ่าน[[สะพานพระพุทธยอดฟ้า]] ซึ่งเปิดรอ เพื่อไปตั้งกองบัญชาการที่ฝั่งพระนคร และมีกำลังทหารจากต่างจังหวัดยกเข้ามาสมทบทั้งทหารเรือและทหารบก แต่เมื่อลงมือจริง ๆ แล้วกลับไม่เป็นไปตามนั้น สะพานพระพุทธยอดฟ้าก็ไม่เปิด และในที่สุดเครื่องยนต์เรือก็เสียจากการถูกโจมตีหนัก โดยในวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2494 [[พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าธานีนิวัต กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร]] ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ได้ใช้อำนาจในฐานะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ให้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าให้ใช้กำลังทหารเพื่อปราบจลาจล<ref>http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2494/A/041/1.PDF</ref> และในวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2494 เวลา 10.00 น. ต่อมาพระบรมราชโองการประกาศ[[กฎอัยการศึก]]ใน[[จังหวัดพระนคร]]และ[[จังหวัดธนบุรี]]<ref>http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2494/A/041/3.PDF</ref>โดยผ่าน[[พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าธานีนิวัต กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร]] นับว่าเป็นการใช้[[กฎอัยการศึก]]ครั้งแรกในรัชกาลของ[[พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]]มี[[นายวรการบัญชา (บุญเกิด สุตันตานนท์)|วรการบัญชา]]เป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
ในส่วนของกองบัญชาการฝ่ายรัฐบาลที่ตั้งขึ้น ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม ฝ่ายกองทัพเรือ โดย พล.ร.อ.[[สินธุ์ กมลนาวิน]] [[รายนามผู้บัญชาการทหารเรือ|ผู้บัญชาการทหารเรือ]] ได้ส่งผู้แทนหลายคนเข้าพบนายทหารบกชั้นผู้ใหญ่ และข้าราชการระดับสูงของทางรัฐบาล เพื่อยืนยันว่า กรณีนี้ทางฝ่ายทหารเรือส่วนใหญ่ไม่ได้เกี่ยวข้องด้วย เป็นเพียงการกระทำการของนายทหารชั้นผู้น้อยไม่กี่นายเท่านั้น เพื่อป้องกันความเข้าใจผิดระหว่างกองทัพ แต่กระนั้น ทาง พล.อ.[[ผิน ชุณหะวัณ]] [[รายนามผู้บัญชาการทหารบก|ผู้บัญชาการทหารบก]] รวมถึง พล.ท.[[สฤษดิ์ ธนะรัชต์]] แม่ทัพภาคที่ 1 ได้ยืนยันว่า การกระทำเช่นนี้นับว่าอุกอาจมาก เพราะเป็นการกระทำต่อหน้าทูตต่างชาติหลายประเทศ รวมทั้งจะให้ทางฝ่ายทหารเรือแอบขึ้นเรือรบหลวงศรีอยุธยาในยามวิกาลเพื่อบุกชิงตัวจอมพล ป. กลับคืนมาให้ได้ภายในเวลา 05.00 น. ของวันที่
[[ไฟล์:HTMS Sri Ayutthaya before sinking.jpg|thumb|250px|left|เรือหลวงศรีอยุธยา ขณะถูกทิ้งระเบิดอย่างหนัก]]
การสู้รบกันขึ้นเมื่อเวลา 04.30 น. ของวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2494 เริ่มจากฝ่ายรัฐบาล โดยกองทัพบกภายใต้การนำของ พลโท [[สฤษดิ์ ธนะรัชต์]] กองทัพอากาศภายใต้การบัญชาของพลอากาศเอก [[ฟื้น รณนภากาศ ฤทธาคนี]] และกำลังตำรวจโดยพลตำรวจโท [[เผ่า ศรียานนท์]] การสู้รบแพร่ขยายไปอย่างกว้างขวาง ทหารบกเริ่มโจมตีจากด้านพระนคร กองทัพอากาศเริ่มทิ้งระเบิดที่กรมอู่ทหารเรือ และตำแหน่งคลังเชื้อเพลิง
ในที่สุดมีการทิ้งระเบิดขนาด 50 กก. จากเครื่องบินแบบ [[Spitfire]] และ T6 ใส่[[เรือรบหลวงศรีอยุธยา]]ที่อยู่กลางแม่น้ำเจ้าพระยา ลูกระเบิดดังกล่าวทะลุดาดฟ้าลงไประเบิดในคลังกระสุนใต้ท้องเรือ<ref>{{cite web | url = https://www.silpa-mag.com/old-photos-tell-the-historical-story/article_1309 | title = นายทหารผู้ทำลาย “เรือหลวงศรีอยุธยา” เผย “เสียใจ-ไม่ได้ตั้งใจ” แต่เป็นเพราะ “ระเบิดเสื่อม” | publisher = ''ศิลปะวัฒนธรรม'' | date = 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2559 | quote = แต่ระเบิดที่เอาไปใช้มันเสื่อม ถ้าเป็นระเบิดใหม่กระทบดาดฟ้าก็ระเบิด ถึงไฟไหม้ก็ไหม้เพียงบนดาดฟ้าพอดับได้ไม่ถึงกับจม แต่นี่มันเป็นระเบิดเก่าทะลวงดาดฟ้าลงไประเบิดข้างล่าง แถมเจอกองกระสุนในเรือเข้าอีก เลยระเบิดกันใหญ่ (น.ต. พร่างเพชร์ บุญยพันธ์)}}</ref> จึงจนกระทั่งเวลาประมาณ 15.00 น. ของวันที่ 30 มิถุนายน
ต่อมาในวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2494 [[คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 22]] และกระทรวงกลาโหมได้มีประกาศและคำสั่ง ให้ [[หลวงสินธุสงครามชัย (สินธุ์ กมลนาวิน)]] ผู้บัญชาการทหารเรือ พลเรือโท หลวงเจริญราชนาวา (เจริญ ทุมมานนท์) รองผู้บัญชาการทหารเรือ พลเรือโท ผัน นาวาวิจิต ผู้บัญชาการกองเรือรบ พลเรือตรี ชลิต กุลกำม์ธร รองผู้บัญชาการกองเรือรบ พลเรือตรี กนก นพคุณ ผู้บังคับการมณฑลทหารเรือที่ 1 พลเรือตรี ประวิศ ศรีพิพัฒน์ เจ้ากรมยุทธศึกษาทหารเรือ พลเรือตรี ดัด บุนนาค เจ้ากรมสรรพาวุธทหารเรือ พลเรือตรี แชน ปัจจุสานนท์ รองเสนาธิการทหารเรือฝ่ายยุทธการ พลเรือตรี ชลี สินธุโสภณ ผู้บังคับการกองสัญญาณทหารเรือ และ พลเรือตรี สงวน รุจิราภา นายแพทย์ใหญ่ทหารเรือ ถูกพักราชการและปลดออกจากตำแหน่ง และในวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2494 มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบกองทัพเรือในกระทรวงกลาโหม พ.ศ. 2494<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2494/A/045/4.PDF พระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบกองทัพเรือในกระทรวงกลาโหม พ.ศ. 2494]</ref> ต่อมาในวันที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2494 มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ยกเลิก[[กฎอัยการศึก]]ใน[[จังหวัดพระนคร]]และ[[จังหวัดธนบุรี]] ในวันที่ โดยผ่าน[[พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าธานีนิวัต กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร]]<ref>http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2494/A/056/1.PDF</ref> และในวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2494 คณะบริหารประเทศชั่วคราวก่อ [[รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2494]] และได้แต่งตั้ง พลตำรวจโท [[เผ่า ศรียานนท์]] อธิบดีกรมตำรวจ เป็นผู้รักษาความสงบทั่วราชอาณาจักร<ref>http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2494/D/071/9.PDF</ref>เป็นอันสิ้นสุดเหตุการณ์
ในส่วนของผู้ก่อการได้ถูกบีบบังคับให้ขึ้นรถไฟไปทางภาคเหนือ จากนั้นจึงแยกย้ายกันหลบหนีข้ามพรมแดนไป[[พม่า]]และ[[สิงคโปร์]] ในส่วนของ น.ต.มนัส จารุภา ร.น. ผู้ทำการจี้จอมพล ป. ได้หลบหนีไปพม่าได้สำเร็จ แต่ถูกจับกุมได้หลังจากลักลอบกลับเข้าประเทศเมื่อปี
โดยการกบฏครั้งนี้นับว่าเสียหายมากที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย เพราะสถานที่ต่าง ๆ เสียหาย และมีผู้บาดเจ็บล้มตายนับร้อยทั้งทหารของทั้ง 2 ฝ่าย รวมถึงประชาชนที่ไม่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ เฉพาะผู้เสียชีวิตมีจำนวนประมาณ 187 ราย<ref>[http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=
การดำเนินคดีมีการจับกุมผู้ต้องหาร่วม 1,000 คน ซึ่งควบคุมตัวไว้ที่สนามกีฬาแห่งชาติ เนื่องจากมีจำนวนมาก ในที่สุดก็ต้องปล่อยตัวเพราะหาหลักฐานไม่เพียงพอจนเหลือฟ้องศาลประมาณ 100 คน ภายหลังนักโทษคดีนี้ส่วนใหญ่ได้รับการนิรโทษกรรมเมื่อปี
| ผู้แต่ง=[[วินทร์ เลียววาริณ]]
| ชื่อหนังสือ=ประชาธิปไตยบนเส้นขนาน
| |||