ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเจ้าอินโจ"

{{Infobox monarchroyalty

| succession = พระราชาองค์ที่ 16 แห่งโชซอนมหากาัตริย์โชซอน

| reign = [[ค.ศ. 1623]] - [[ค.ศ. 1649]]

| birth_date = [[17 พฤศจิกายน]] [[ค.ศ. 1595]]

| queen = [[พระมเหสีพระนางอินรยอล]]<br />[[พระมเหสีจางรยอลพระนางจังรย็อล]]

| issue = [[องค์เจ้าชายรัชทายาทโซฮย็อน]], [[พระเจ้าฮโยจง|องค์ชายพงนิม]], [[인평대군]], [[용성대군]] <br />[[숭선군]], [[낙선군]], [[효명옹주]]

| mother = [[พระนางอินฮอนฮ็อน]]

| predecessor = [[องค์เจ้าชายควางแฮกุน|ควางแฮควังแฮ]]

| successor = [[พระเจ้าฮโยจง|ฮโยจง]]

'''พระเจ้าอินโจ''' (인조 仁祖 [[ค.ศ. 1595]] ถึง- [[ค.ศ. 1649]]) ทรงเป็นกษัตริย์องค์ที่ 16 ([[ค.ศ. 1623]] ถึง- [[ค.ศ. 1649]]) แห่ง[[ราชวงศ์โชซอน]] ทรงได้รับราชบัลลังก์มาจากการยึดอำนาจของฝ่ายตะวันตก หรือ ''ซออิน'' ({{lang-ko|서인 西人}}) จาก[[องค์ชายควางแฮกุน|องค์เจ้าชายควางแฮควังแฮ]]ในค.ศ. 1623 ในรัชสมัยของพระเจ้าอินโจขุนนางฝ่ายตะวันตกขึ้นมามีอำนาจ และเป็นช่วงเวลาเดียวกับที่มีความเปลี่ยนแปลงของจีนจาก[[ราชวงศ์หมิง]]สู่[[ราชวงศ์ชิง]] พระเจ้าอินโจและขุนนางฝ่ายตะวันตกดำเนินนโยบายสนับสนุนราชวงศ์หมิงและต่อต้านราชวงศ์ชิง จนเป็นเหตุให้เกิดการรุกรานเกาหลีของแมนจูสองครั้งได้แก่ [[ค.ศ. 1627]] และค.ศ. 1636-37 ซึ่งผลออกมาอาณาจักรโจซอนพ่ายแพ้ต่อพวกแมนจูและตกเป็นรัฐบรรณาการของราชวงศ์ชิง

พระเจ้าอินโจ เดิมพระนามว่า '''องค์เจ้าชายนึงยาง''' ({{lang-ko|능양군 綾陽君}}) เป็นพระโอรสองค์โตองค์ใหญ่ของเจ้าชายจองวอน ({{lang-ko|정원군 定遠君}}) ซึ่งองค์เจ้าชายจองวอนนั้นเป็นพระราชโอรสของ[[พระเจ้าซอนโจ]]กับพระสนมอินบิน ตระกูลคิม เนื่องจากพระสนมอินบินเป็นพระสนมองค์โปรดของพระเจ้าซอนโจ พระเจ้าซอนโจจึงมีพระประสงค์จะให้พระโอรสของสนมอินบินได้ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งโจซอนโชซ็อนต่อจากพระองค์ แต่ทว่าในขณะนั้นมีองค์ชายรัชทายาทผู้สืบทอดอยู่แล้วคือ องค์เจ้าชายควังแฮ ดังนั้นในรัชสมัยขององค์เจ้าชายควังแฮ องค์เจ้าชายจองวอนและพระโอรสจึงเป็นที่เพ่งเล็งอยู่เสมอ ใน[[ ค.ศ. 1615]] พระอนุชาขององค์เจ้าชายนึงยางคือ องค์เจ้าชายนึงชัง ({{lang-ko|능창군 綾昌君}}) ถูกกล่าวหาว่าเป็นกบฏต่อพระเจ้าควังแฮและถูกสำเร็จโทษด้วยยาพิษ

ในรัชสมัยของพระเจ้าควังแฮขุนนางกลุ่มเหนือใหญ่ หรือ ''แทบุก'' ({{lang-ko|대북 大北}}) เรืองอำนาจ ผลักดันให้มีการสำเร็จโทษองค์เจ้าชายยองชัง ({{lang-ko|영창대군 永昌大君}}) รวมทั้งปลดและกักขังพระพันปีอินมก ({{lang-ko|인목대비 仁穆大妃}}) ใน[[ค.ศ. 1623]] กลุ่มขุนนางฝ่ายตะวันตกได้แก่ ลีควี ({{lang-ko|이귀 李貴}}) คิมยู ({{lang-ko|김유 金瑬}}) คิมจาจอม ({{lang-ko|김자점 金自點}}) ฯลฯ กระทำการรัฐประหารล้มอำนาจของพระเจ้าควังแฮและขุนนางฝ่ายเหนือใหญ่ ในข้อหาที่ว่าพระเจ้าควังแฮทรงเข่นฆ่าพี่น้องและทารุณกรรมพระมารดาเลี้ยง จึงทำการ "ยึดอำนาจเพื่อความถูกต้อง"<ref>Jae-eun Kang. ''The Land of Scholars: Two Thousand Years of Korean Confucianism''.</ref> เรียกว่า รัฐประหารพระเจ้าอินโจ หรือ ''อินโจ-บันจอง'' ({{lang-ko|인조반정 仁祖反正}}) องค์เจ้าชายควังแฮทรงถูกเนรเทศไปยังเกาะคังฮวา และคณะรัฐประหารฝ่ายตะวันตกได้อัญเชิญองค์เจ้าชายนึงยางขึ้นครองราชย์แทนที่ เมื่อขึ้นครองราชย์แล้วพระเจ้าอินโจทรงตั้งพระบิดาคือองค์เจ้าชายจองวอนให้มีสถานะเสมอเหมือนกษัตริย์ พระนามว่า พระเจ้าวอนจง ({{lang-ko|원종 元宗}})

หลังจากพระเจ้าอินโจเสด็จขึ้นครองราชย์ได้เพียงสิบเดือน ก็เกิดเหตุการณกบฏขึ้นเมื่อ ลีควาล ({{lang-ko|이괄 李适}}) เป็นขุนพลซึ่งมีบทบาทอย่างมากในการรัฐประหารเมื่อ[[ค.ศ. 1623]] ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้บัญชาการกองกำลังชายแดนทางตอนเหนือ ไว้สำหรับป้องกันการรุกรานของราชวงศ์โฮ่วจิน (ราชวงศ์ชิง) แต่ลีควาลกลับมองว่าตำแหน่งทหารชายแดนนั้นเป็นตำแหน่งที่ต้อยต่ำ ไม่เหมาะสมแก่คุณความดีความชอบของตนเองที่ได้เคยกระทำไว้ จึงเกิดความไม่พอใจและใช้กองกำลังชายแดนเหนืออันมากมายมหาศาลที่อยู่ใต้บังคับบัญชาของตนเอง บุกไปยังเมืองฮันซองใน[[ค.ศ. 1624]] พระเจ้าอินโจพร้อมทั้งพระราชวงศ์เสด็จหลบหนีออกมาฝ่าวงล้อมของกบฏไปประทับที่เมืองคงจูทางตอนใต้ของนครฮันซอง ลีควาลสามารถตีนครฮันซองได้และตั้งองค์เจ้าชายฮึงอันพระปิตุลาของพระเจ้าอินโจเป็นกษัตริย์ชั่วคราว ฝ่ายพระเจ้าอินโจนายพล จางมัน ({{lang-ko|장만 張晩}}) ได้รวบรวมทัพเข้าบุกยึดเมืองหลวงคืนจากลีควาลได้สำเร็จ นายพลลีควาลได้ถูกทหารผู้ทรยศของตนเองสังหาร

ในรัชสมัยของพระเจ้าอินโจ ชนเผ่าแมนจูในแมนจูเรียภายใต้การนำของ[[จักรพรรดิหวงไถจี๋|ฮงไทจิ]] (Hong Taiji) กำลังสะสมขยายอำนาจคุกคามจักรวรรดิจีนราชวงศ์หมิง แม้ว่าอาณาจักรโจซอนจะมีฐานะเป็นประเทศราชของจักรวรรดิจีนจึงต้องให้การสนับสนุนฝ่ายราชวงศ์หมิงในการทำสงครามกับชาวแมนจู แต่ในรัชสมัยขององค์เจ้าชายควังแฮได้ดำเนินนโยบายเป็นกลางมาโดยตลอด และอาณาจักรโจซอนไม่ได้อยู่ในฐานะที่จะขัดขวางการขยายอำนาจของฮงไทจิ แต่ในรัชสมัยของพระเจ้าอินโจขุนนางฝ่ายตะวันตกครอบครองราชสำนัก มีความเห็นว่าราชวงศ์หมิงเคยมีบุญคุณต่อโจซอนในช่วง[[การบุกครองเกาหลีของญี่ปุ่น (พ.ศ. 2135–2141)]] จึงสมควรที่จะทดแทนบุญคุณโดยให้การสนับสนุนราชวงศ์หมิงอย่างเต็มที่ โดยฝ่ายโจซอนได้ให้การสนับสนุนนายพล เหมาเหวินหลง ({{lang-zh|毛文龍 Mao Wenlong}}) ขุนพลของจีนประจำ [[คาบสมุทรเหลียวตง]]

ขุนนางเกาหลีคนหนึ่งชื่อว่า ฮันยุน ({{lang-ko|한윤}}) มีส่วนร่วมในการกบฏของลีควาลในค.ศ. 1624 หลบหนีไปยังเมืองเสิ่นหยาง (Shenyang) อันเป็นเมืองหลวงของราชวงศ์จินในขณะนั้น และได้พบกับนายพลคังฮงนิป ({{lang-ko|강홍립 姜弘立}}) นายพลชาวเกาหลีผู้ที่ตกเป็นเชลยของพวกแมนจู ฮันยุนได้กล่าวแก่นายพลคังว่า ครอบครัวของนายพลคังในโจซอนได้ถูกประหารชีวิตไปจนหมดสิ้นด้วยเหตุที่นายพลคังมาเข้าพวกกับแมนจู<ref>James B. Palais. ''Confucian Statecraft and Korean Institutions: Yu Hyŏngwŏn and the Late Choson dynasty.''</ref> ด้วยความโกรธแค้นนายพลคังฮงนิปจึงเสนอต่อฮงไทจิให้ยกทัพเข้ารุกรานโจซอน เพื่อล้มล้างขุนนางฝ่ายตะวันตกออกไปและคืนราชบัลลังก์ให้แก่องค์เจ้าชายควังแฮ (องค์ชายควังแฮยังมีพระชนม์ชีพอยู่บนเกาะคังฮวา) ฮงไทจิจึงส่งเจ้าชายอามิน (Amin) ผู้เป็นลุง ยกทัพแมนจูเข้ารุกรานอาณาจักรโจซอนในปีค.ศ. 1627 โดยมีนายพลคังฮงนิปเป็นผู้นำทาง เรียกว่า '''การรุกรานเกาหลีของแมนจูครั้งที่หนึ่ง''' (First Manchu Invasion of Korea) หรือ '''การรุกรานปีจองมโย''' ({{lang-ko|정묘호란 丁卯胡亂}})

ฝ่ายโจซอนเตรียมการรับมือไว้แล้วโดยการให้นายพล อิมกยองออป ({{lang-ko|임경업 林慶業}}) ผู้มีความสามารถคอยตั้งรับอยู่ทางเหนือ แต่ทว่าฮงไทจีกลับหลีกเลี่ยงการปะทะกับทัพของนายพลอิมและรีบยกทัพมายังกรุงฮันซองอย่างรวดเร็ว บรรดาพระราชวงศ์และขุนนางผู้ใหญ่จึงหลบหนีไปยังเกาะคังฮวาอีกครั้ง แต่ทว่าด้วยการทำงานที่ขาดประสิทธิภาพของคิมจาจอม ทำให้พระเจ้าอินโจและองค์ชายรัชทายาทเสด็จหลบหนีไม่ทันถูกทัพของฮงไทจีติดตามถึง จึงถูกทัพแมนจูทำการปิดล้อมอยู่ที่ป้อมนัมฮันซาน ({{lang-ko|남한산 南漢山}}) ทางตอนใต้ของเมืองฮันซองพร้อมกับขุนนางคนสำคัญต่างๆ หลังจากถูกปิดล้อมอยู่เป็นเวลาหลายเดือนเสบียงเริ่มหมดลงทำให้บรรดาขุนนางมิอาจทนได้ ด้วยคำแนะนำของขุนนางฝ่ายตะวันตกผู้อาวุโสพระเจ้าอินโจทรงยอมจำนนต่อฮงไทจีในที่สุดใน[[ค.ศ. 1637]]

การเจรจาสงบศึกมีข้อตกลงให้อาณาจักรโจซอนเป็นประเทศราชของราชวงศ์ชิง ต้องส่งบรรณาการจิ้มก้องให้แก่ราชวงศ์ชิง โดยฮ่องเต้ฮงไทจีมีพระราชโองการให้สร้างอนุสรณ์สถานรำลึกชัยชนะของแมนจูเหนือโจซอน เรียกว่า อนุสรณ์ซัมจอนโด ({{lang-ko|삼전도비 三田渡碑}}) แล้วทรงนัดพบกับพระเจ้าอินโจที่อนุสรณ์สถานนั้น ทรงให้พระเจ้าอินโจคำนับพระองค์ห้าครั้งและเอาพระเศียรโขกลงกับพื้นอีกสามครั้ง เพื่อเป็นการแสดงการสวามิภักดิ์โดยสิ้นเชิงต่อแมนจู นอกจากนี้พระเจ้าอินโจยังต้องทรงส่งพระโอรสสองพระองค์ ได้แก่ [[องค์เจ้าชายรัชทายาทโซฮยอนฮย็อน]] ({{lang-ko|소현세자 昭顯世子}}) และองค์เจ้าชายพงนิม ({{lang-ko|봉림대군 鳳林大君}} ต่อมาคือ[[พระเจ้าฮโยจง]]) ไปเป็นองค์ประกันที่เมืองเสิ่นหยาง เป็นความอัปยศครั้งยิ่งใหญ่ของพระเจ้าอินโจและในประวัติศาสตร์เกาหลี และเป็นเหตุให้เกาหลีต้องตกเป็นประเทศราชของราชวงศ์ชิงไปอีกเป็นเวลาสองร้อยห้าสิบปี

องค์ชายรัชทายาทโซฮยอนขณะประทับเป็นองค์ประกันอยู่ที่เมืองเสิ่นหยาง ได้ทรงสานสัมพันธ์อันดีกับราชสำนักแมนจูทำให้ทรงได้รับการสนับสนุน ซึ่งเป็นสิ่งที่พระเจ้าอินโจกังวลพระทัยเพราะทรงเกรงว่าฝ่ายแมนจูจะยกทัพมากระทำการรัฐประหารปลดพระองค์ลงจากบัลลังก์แล้วให้องค์ชายรัชทายาทโซฮยอนขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งโจซอนแทนโชซ็อนแทน ใน[[ ค.ศ. 1644]] ทัพราชวงศ์ชิงภายใต้การนำของเจ้าชายดอร์กอน ([[ตัวเอ่อกุน]]) เข้ายึดกรุง[[ปักกิ่ง]]และเข้าปกครองจีนแผ่นดินใหญ่ ในระหว่างที่ประทับอยู่เมืองปักกิ่งนั้น องค์เจ้าชายโซฮยอนได้พบกับนาย[[โยฮันน์ อดัม แชล ฟอน เบลล์]] (Johann Adam Schall von Bell) มิชชันนารีชาวเยอรมันที่อาศัยอยู่ในกรุงปักกิ่งขณะนั้น นายแชลฟอนเบลล์ได้แนะนำให้องค์เจ้าชายทรงรู้จักกับวิทยาการตะวันตกและคริสต์ศาสนา ในปีเดียวกันเจ้าชายดอร์กอนทรงอนุญาตให้องค์เจ้าชายโซฮยอนเสด็จนิวัติโจซอนเป็นการถาวร

ความสัมพันธ์ระหว่างพระเจ้าอินโจและองค์เจ้าชายโซฮยอนนั้นไม่สู้จะดีนักอยู่เดิม และเมื่อองค์เจ้าชายโซฮยอนทรงตรัสถึงโลกตะวันตกและคริสต์ศาสนาทำให้พระเจ้าอินโจทรงเห็นว่าพระโอรสนั้นเสียสติไปเสียแล้ว อีกทั้งยังมีเสนาบดีซ้ายคิมจาจอมและพระสนมควีอิน ตระกูลโจ ({{lang-ko|귀인조씨 貴人趙氏}}) พระสนมองค์โปรดคอยยุยงให้พระเจ้าอินโจทรงเกลียดชังพระโอรส จนกระทั่งเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันขึ้น เพียงสามเดือนให้หลังองค์เจ้าชายรัชทายาทโซฮยอนก็สิ้นพระชนม์อย่างกระทันหันและเป็นปริศนา สร้างความพิศวงให้แก่ราชสำนักในสมัยนั้นหรือแม้กระทั่งนักประวัติศาสตร์ในปัจจุบัน มีการบันทึกไว้ใน''ชิลลก''หรือพงศาวดารราชวงศ์โจซอนว่าพระศพขององค์เจ้าชายโซฮยอนนั้นเน่าเปื่อยสลายลงอย่างรวดเร็วอย่างผิดธรรมชาติ ทำให้เกิดข้อสงสัยว่าเจ้าชายอาจทรงถูกวางยาพิษสิ้นพระชนม์ ชาวเกาหลีในสมัยต่อมาและนักประวัติศาสตร์ในปัจจุบันมีความเห็นพ้องต้องกันว่า องค์ชายรัชทายาทโซฮยอนสิ้นพระชนม์ด้วยน้ำพระหัตถ์ของพระเจ้าอินโจผู้เป็นพระบิดา

ตามหลักของลัทธิขงจื้อเมื่อองค์ชายรัชทายาทโซฮยอนสวรรคต ตำแหน่งรัชทายาทจะต้องเป็นของพระโอรสองค์โตสุดขององค์ชายรัชทายาทโซฮยอน ฮยอนนั่นคือ องค์เจ้าชายลีซอกชอล<ref>JaHyun Kim Haboush, Martina Deuchler. ''Culture and the State in Late Choson Korea''.</ref> แต่ทว่าพระเจ้าอินโจประสงค์จะให้พระอนุชาขององค์เจ้าชายโซฮยอนคือองค์เจ้าชายพงนิม ซึ่งเสด็จนิวัติโจซอนตามหลังพระเชษฐามาเป็นรัชทายาทองค์ต่อมา เนื่องจากทรงพอพระทัยนโยบายที่จะยกทัพรุกรานราชวงศ์ชิงเพื่อทำการแก้แค้นให้แก่โจซอนขององค์เจ้าชายพงนิม พระเจ้าอินโจจึงทรงกล่าวหาพระชายาตระกูลคัง ({{lang-ko|민회빈강씨 愍懷嬪姜氏}}) พระชายาขององค์เจ้าชายโซฮยอนว่าเป็นผู้ปลงพระชนม์พระสวามี ให้สำเร็จโทษโดยการประทานยาพิษ และเนรเทศพระโอรสทั้งหมดขององค์เจ้าชายโซฮยอนไปยังเกาะเชจู และแต่งตั้งองค์เจ้าชายพงนิมเป็นองค์ชายรัชทายาทใน[[ ค.ศ. 1645]]

พระเจ้าอินโจสวรรคตในปี[[ ค.ศ. 1649]] องค์เจ้าชายพงนิมรัชทายาทขึ้นครองราชย์ต่อมาเป็นพระเจ้าฮโยจง

* พระราชบิดา : [[เจ้าชายจองวอน|องค์ชายจองวอนจช็องว็อน]] (พระราชโอรสของ[[พระเจ้าซอนโจ]]กับพระสนมอินบิน ตระกูลคิม แห่งซูวอน) ภายหลังได้รับการแต่งตั้งเป็นพระเจ้าวอนจง

* พระราชมารดา: พระนางอินฮอนฮ็อน พระพันปีหลวง ตระกูลคู แห่งนึงซอง (인헌왕후 구씨)

**[[พระนางอินรย็อล|สมเด็จพระราชินีอินรยอล]] ตระกูลฮัน แห่งชองจู (인렬왕후 한씨)

***[[องค์เจ้าชายรัชทายาทโซฮยอน มกุฎราชกุมารแห่งโชซอน]] ลีวัง (소현세자 ,昭顯世子 ,1612 - 1645)

*** [[พระเจ้าฮโยจง|องค์ชายพงริม]] (봉림대군 ,鳳林大君 ,1619 - 1659)

*** องค์เจ้าชายอินพยอง ลีโย (인평대군 ,麟坪大君 ,1622 - 1658)

*** องค์เจ้าชายยงซอง ลีกน (용성대군 ,龍城大君 ,1624 - 1629)

*** องค์เจ้าชายไม่ปรากฏพระนาม

*** องค์เจ้าหญิงไม่ปรากฏพระนาม

**[[พระนางชังรย็อล|สมเด็จพระราชินีจางรยอล]] ตระกูลโจ แห่งยางจู (장렬왕후 조씨)

*** องค์เจ้าชายซุงซอน ลีจิง (숭선군 ,崇善君 ,1639 - 1690)

*** องค์เจ้าชายนักซอน ลีซุก (낙선군 ,樂善君 ,1641 - 1695)

*** องค์เจ้าหญิงฮโยมยอง (효명옹주 ,孝明翁主 ,1637 - 1700)

| ก่อนหน้า = [[องค์เจ้าชายควางแฮกุน|องค์ชายควางแฮควังแฮ]]

| ตำแหน่ง = พระมหากษัตริย์แห่งโชซ็อน

| ปี = [[พ.ศ. 2166]] - [[พ.ศ. 2192]]

[[หมวดหมู่:ราชวงศ์พระมหากษัตริย์โชซ็อน]]