|
'''รัฐบาลเป่ย์หยาง''' ({{zh|c=北洋政府|p=běiyáng zhèngfǔ}}; {{lang-en|Beiyang/Peiyang government}}) เป็นรัฐบาลของ[[สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949)|สาธารณรัฐจีน]] (中華民國) ซึ่งดำรงอยู่ในนครหลวง[[เป่ย์จิง]] (北京) ช่วง ค.ศ. 1912–1928
{{Infobox Former Country
|native_name = {{lang|zh-tw|中華民國}}<br>''Chunghwa Minkuo''<!--Use of Hanyu Pinyin is an anachronism, use Postal Romanization instead. Direct all inquiries to the talk page first.-->
|conventional_long_name = สาธารณรัฐจีน ▼|common_name = สาธารณรัฐจีน ▼|continent = เอเชีย
|era =
|government_type = [[รัฐบาลทหาร]][[อัตตาธิปไตย]]
|event_start = สถาปนา
|year_start = [[พ.ศ. 2455]]
|date_start = [[11 มีนาคม]]
|event1 = [[การกรีฑาทัพขึ้นเหนือ]]
|date_event1 = [[29 กรกฎาคม]] [[พ.ศ. 2469]]
|event_end = [[การรวมชาติจีนอีกครั้ง (ค.ศ. 1928)|การรวมชาติอีกครั้ง]]
|year_end = [[พ.ศ. 2471]]
|date_end = [[29 ธันวาคม]]
|event_pre = [[การปฏิวัติซินไฮ่]]
|date_pre = [[10 ตุลาคม]] [[พ.ศ. 2454]]
ชื่อ "เป่ย์หยาง" นั้นมาจาก[[ทัพเป่ย์หยาง]] (北洋軍) ของ[[ยฺเหวียน ชื่อไข่]] (袁世凱) อดีตขุนศึกแห่ง[[ราชวงศ์ชิง]] (清朝) ที่ได้เป็นใหญ่ในทางการเมืองหลังราชวงศ์ล่มสลาย แม้รัฐธรรมนูญกำหนดให้มีรัฐบาลพลเรือน แต่รัฐบาลพลเรือนก็ปกครองประเทศแต่ในนามเท่านั้น แม่ทัพนายกองจากทัพเป่ย์หยางเป็นผู้ควบคุมและดำเนินการปกครองที่แท้จริง กระนั้น ก็ได้รับการรับรองจากนานาชาติให้เป็นรัฐบาลโดยชอบธรรมของประเทศ มีอำนาจใช้จ่ายและเรียกเก็บภาษีอากร ทั้งขอกู้ยืมเงินจากต่างชาติได้ ครั้นยฺเหวียน ชื่อไข่ สิ้นชีพลงใน ค.ศ. 1916 ทัพเป่ย์หยางก็ระส่ำระสาย เพราะแตกแยกออกเป็นหมู่เป็นเหล่าและช่วงชิงอำนาจกันเอง ต่อมาใน ค.ศ. 1917 [[ก๊กมินตั๋ง|พรรคชาตินิยม]] (國民黨) ของ[[ซุน ยัตเซ็น]] หรือซุน อี้เซียน (孫逸仙) ก็ออกหน้าคัดค้านความชอบธรรมของรัฐบาลเป่ย์หยาง จนเกิดสู้กันใน[[การรบทางเหนือ]] (北伐) เมื่อช่วง ค.ศ. 1926–1928 ผลลัพธ์ คือ รัฐบาลเป่ย์หยางกับกลุ่มอื่น ๆ พ่ายแพ้ และพรรคชาตินิยม ภายใต้การนำของ[[เจียง ไคเช็ก]] หรือเจี่ยง เจี้ยฉือ (蔣介石) ที่สืบทอดตำแหน่งจากซุน อี้เซียน สามารถ[[การรวมประเทศจีนอีกครั้ง (ค.ศ. 1928)|หลอมรวมประเทศเข้าเป็นหนึ่งได้อีกครั้ง]]ใน ค.ศ. 1928 พรรคชาตินิยมเดินหน้าจัดตั้ง[[รัฐบาลชาตินิยม]]ของตนขึ้นที่[[หนานจิง]] (南京) ระเบียบทางการเมืองเช่นนี้ทำให้ประเทศกลายเป็น[[รัฐพรรคเดียว|รัฐที่มีพรรคการเมืองเดียว]] (one-party state) แต่ภายหลังก็ได้รับการรับรองจากชาติต่าง ๆ ให้เป็นรัฐบาลโดยชอบธรรมของประเทศจีน
|p1 = รัฐบาลชั่วคราวสาธารณรัฐจีน
|flag_p1 = Flag of China (1912–1928).svg
|s1 = รัฐบาลชาตินิยมแห่งสาธารณรัฐจีน (2468-2491)
|flag_s1 = Flag of the Republic of China.svg
|s2 = จีนภายใต้การควบคุมของคอมมิวนิสต์ (ค.ศ. 2470 - 2492)
|flag_s2 = Flag of the Chinese Communist Party.svg
{{[[Category:สาธารณรัฐจีน ( 2455–2492ค.ศ. 1912–1949) }}]]▼|image_flag = Flag of China (1912–1928).svg
▲|conventional_long_name = [[Category:รัฐบาลสาธารณรัฐจีน ]]
|flag = ห้าเชื้อชาติใต้หนึ่งสหภาพ
▲|common_name = [[Category:ประวัติศาสตร์สาธารณรัฐจีน ]]
|flag_type = ธงชาติ
▲|country = [[Category:ลัทธิขุนศึกในสาธารณรัฐจีน ]]
|image_coat =Twelve Symbols national emblem of China.svg
[[Category:ประเทศจีนในคริสต์ทศวรรษ 1910]]
|symbol = ตราแผ่นดินของสาธารณรัฐจีน|
[[Category:ประเทศจีนในคริสต์ทศวรรษ 1920]]
|image_map = China old map.jpg
[[Category:ก่อตั้งในปี ค.ศ. 1912]]
|image_map_caption =
[[Category:สิ้นสุดในปี ค.ศ. 1928]]
|capital = [[ปักกิ่ง]]
|national_motto =
|national_anthem = "''[[The Song to the Auspicious Cloud]]''"<br />《卿雲歌》
|common_languages = [[ภาษาจีนกลาง]]
|religion =
|currency = [[หยวน (สกุลเงิน)|หยวน]]
|leader1 = [[หยวน ซื่อไข่]]
|year_leader1 = 2455-2459
|leader2 = [[ซาง ซู่หลิน]]
|year_leader2 = 2460-2461
|title_leader = [[รายนามประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐจีน|ประธานาธิบดี]]
|deputy1 = [[ถัง เฉายี่]]
|year_deputy1 = 2455
|title_deputy = [[รายนามนายกรัฐมนตรีแห่งสาธารณรัฐจีน|นายกรัฐมนตรี]]
|legislature = [[สมัชชาแห่งชาติ (สาธารณรัฐจีน)|สมัชชาแห่งชาติ]]
|stat_year1 =
|stat_area1 =
|stat_pop1 =
|footnotes =
|today = {{flag|จีน}}<br/>{{flag|มองโกเลีย}}<br/>{{flag|รัสเซีย}}
}}
{{ประวัติศาสตร์จีน}}
'''รัฐบาลเป่ยหยาง''' ({{lang-zh|北洋政府}}) หรือ '''รัฐบาลขุนศึก''' รวมหมายถึงชุดระบอบทหารที่ปกครอง[[กรุงปักกิ่ง]]ระหว่าง ค.ศ. 1912 ถึง 1928 ที่[[จงหนานไฮ่]] รัฐบาลดังกล่าวได้รับการรับรองจากนานาประเทศเป็น[[รัฐบาลแห่งสาธารณรัฐจีน]]อันชอบด้วยกฎหมาย ชื่อดังกล่าวมาจาก[[กองทัพเป่ยหยาง]]ที่ครอบงำการเมืองด้วยการเถลิงอำนาจของ[[หยวน ซื่อไข่]] ผู้เป็นแม่ทัพแห่งรัฐบาล[[ราชวงศ์ชิง]] แม้เมื่อหยวนถึงแก่อสัญกรรม กองทัพจะแตกเป็นกลุ่มแยกต่าง ๆ ที่แก่งแย่งกัน รัฐบาลนั้นอยู่ภายใต้การควบคุมของแม่ทัพเป่ยหยางในคราบ "ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ" หรือพลเรือนเสมอ กลุ่มแยกใดควบคุมกรุงปักกิ่งไว้จะมีรัศมีความชอบธรรม การรับรองทางการทูต การเข้าถึงรายได้ศุลกากร และการใช้การกู้ต่างประเทศได้ง่ายขึ้น
== หนังสืออ่านเพิ่มเติม ==
{{รายการอ้างอิง|}}
== เชิงอรรถ ==
{{รายการอ้างอิง|}}
== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
{{commonscat-inline}}
* {{cite book|author1=[[William C. Kirby]]|title=State and Economy in Republican China: A Handbook for Scholars, Volumen 2|date=2000|publisher=[[Harvard University Asia Center]]|isbn=9780674003682|url=https://books.google.com/books?id=nPSFp79lG6MC}}
* {{cite book|author1=Christopher R. Lew|author2=Edwin Pak-wah Leung|title=Historical Dictionary of the Chinese Civil War|date=2013|publisher=Scarecrow Press|isbn=9780810878747|url=https://books.google.com/books?id=8WYSAAAAQBAJ}}
▲{{สาธารณรัฐจีน (2455–2492)}}
{{ประเทศจีน}}
{{รัฐบาลขุนศึก}}
[[หมวดหมู่:ประวัติศาสตร์สาธาณรัฐจีน]]
[[หมวดหมู่:การปฏิวัติซินไฮ่]]
[[หมวดหมู่:ประวัติศาสตร์จีน]]
{{โครงประวัติศาสตร์}}
| 