ผลต่างระหว่างรุ่นของ "การกระเจิง"

[[File:Electron-scattering.png|150px|thumb|[[แผนภาพ Feynmanไฟน์แมน]] แสดงการกระจายกระเจิงระหว่างอิเล็กตรอนสองตัวโดยการปลดปล่อยโฟตอนเสมือนออกมาหนึ่งตัว]]

'''การกระจายกระเจิง''' ({{lang-en|scattering}}) เป็นกระบวนการทางฟิสิกส์ทั่วไปอย่างหนึ่งที่บางรูปแบบของการฉายรังสี เช่น แสง, เสียง, หรืออนุภาคที่เคลื่อนที่ได้, ถูกบังคับให้เบี่ยงเบนไปจากวิถีทางตรงไปหนึ่งหรือมากกว่าหนึ่งเส้นทางเนื่องจากการไม่สม่ำเสมอ ({{lang-|en|non-uniformities}}) ในตัวกลางที่พวกมันเดินทางผ่านไป ในการใช้งานทั่วไป การกระจายกระเจิงนี้รวมถึงการเบี่ยงเบนของรังสีที่สะท้อนจากมุมที่คาดการณ์ไว้ตามกฎของการสะท้อน การสะท้อนที่มีการกระจายกระเจิงมักจะถูกเรียกว่าการสะท้อนกระจายกระเจิงและการสะท้อนที่ไม่กระจายกระเจิงจะถูกเรียกว่าการสะท้อนเหมือนกระจก

การกระจายกระเจิงอาจเกิดจากการชนกันของอนุภาคกับอนุภาคอีกด้วย เช่น ระหว่างโมเลกุลด้วยกัน ระหว่างอะตอมด้วยกัน, อิเล็กตรอนด้วยกัน, โฟตอนด้วยกันและ หรืออนุภาคอื่นๆอื่น ๆ ตัวอย่างเช่น: การกระจายกระเจิงของรังสีคอสมิกโดยบรรยากาศชั้นบนของโลก; การชนกันของอนุภาคภายในเครื่องเร่งอนุภาค; การกระจายกระเจิงของอิเล็กตรอนโดยอะตอมของก๊าซในหลอดเรืองแสง; และการกระจายกระเจิงของนิวตรอนภายในเครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ เป็นต้น

มีหลายชนิดของการไม่สม่ำเสมอสามารถทำให้เกิดการกระจายกระเจิงได้ บางครั้งเราเรียกพวกมันถูกเรียกว่าตัวทำให้กระจายกระเจิงหรือศูนย์การกระจายกระเจิง ซี่งมีจำนวนมากเกินกว่าจะทำรายการออกมา แต่ตัวอย่างเล็ก ๆ จะรวมถึงอนุภาคต่าง ๆ, ฟองของน้ำ, หยดน้ำ, ความผันผวนของความหนาแน่นในของเหลว, ความเป็นผลึกในของแข็งที่เป็นพหุผลึก (polycrystalline,) ข้อบกพร่องในของแข็งที่เป็นผลึกเดี่ยว (monocrystalline,) พื้นผิวที่ขรุขระ, เซลล์ในสิ่งมีชีวิต, และเส้นใยสิ่งทอในเสื้อผ้า ผลกระทบทั้งหลายของคุณสมบัติดังกล่าวบนเส้นทางของเกือบทุกชนิดของคลื่นหรืออนุภาคที่เคลื่อนที่ได้สามารถอธิบายได้ในกรอบของทฤษฎีการกระจายกระเจิง

บางพื้นที่ที่การกระจายกระเจิงและทฤษฎีการกระจายกระเจิงก็มีความสำคัญ รวมถึงการตรวจจับเรดาร์, การทำอัลตราซาวด์ใช้คลื่นเหนือเสียง (ultrasound) ทางการแพทย์, การตรวจสอบเวเฟอร์เซมิคอนดักเตอร์, การตรวจสอบกระบวนการพอลิเมอ,พอลิเมอร์ การปูกระเบื้องอะคูสติก, การสื่อสารในพื้นที่อิสระ และการสร้างภาพด้วยคอมพิวเตอร์ ทฤษฎีการกระจายกระเจิงของอนุภาคต่ออนุภาคก็มีความสำคัญในพื้นที่สาขาอย่างเช่นฟิสิกส์ของอนุภาค, ฟิสิกส์ของอะตอม, โมเลกุล, และทัศนศาสตร์, ฟิสิกส์นิวเคลียร์ และฟิสิกส์ดาราศาสตร์