ผลต่างระหว่างรุ่นของ "บริษัทอินเดียตะวันออกของเนเธอร์แลนด์"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{ชื่ออื่น|||บริษัทอินเดียตะวันออก (แก้ความกำกวม)}}
{{Infobox company
| group = บริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์<br>Dutch East India Trading Companies
| logo = [[ไฟล์:VOC.svg|150px]]
| type = [[Public company]]
บรรทัด 34:
| intl =
}}
[[ไฟล์:Voc.jpg|right|thumb|300px|อู่ต่อเรือบริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์ในกรุงอัมสเตอร์ดัม ค.ศ.
1726 วาดโดย [[Joseph Mulder]].]]
[[ไฟล์:Vereinigte Ostindische Compagnie bond.jpg|thumb|250px|ข้อผูกมัดออกโดยบริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์ในวันที่ [[7 พฤศจิกายน]] [[พ.ศ. 2165]] จำนวน 2,400 ฟลอริน]]
[[ไฟล์:NetherlandsEmpire.png|thumb|250px|[[จักรวรรดิอาณานิคมดัตช์|ดินแดนอาณานิคมของดัตช์เนเธอร์แลนด์]] ที่มีดินแดนในปกครองของบริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์จะเป็นสีเขียวอ่อนซึ่งอยู่รายรอบ[[มหาสมุทรอินเดีย]] และ[[เกาะเซนต์เฮเลนา]]ในตอนกลาง[[มหาสมุทรแอตแลนติก]]]]
 
'''บริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์''' (The Dutch East India Company หรือ[[ภาษาดัตช์]]ที่สะกดแบบเก่า Vereenigde Oostindische Compagnie or VOC หมายถึง United East Indian Company แปลว่า ''"สหบริษัทอินเดียตะวันออก"'') ก่อตั้งในปี [[พ.ศ. 2145]] (ค.ศ. 1602) เมื่อรัฐสภาแห่งเนเธอร์แลนด์ (States-General of the Netherlands) มอบสิทธิขาดเป็นเวลา 21 ปีในการปฏิบัติงานกิจการอาณานิคมใน[[ทวีปเอเชีย]] นับว่าเป็นความร่วมมือของหลากหลายชาติครั้งแรกในโลกและเป็นบริษัทแรกที่ออก[[หุ้น]]<ref>http://www.exchange-handbook.co.uk/index.cfm?section=articles&action=detail&id=60613</ref>
 
== ประวัติ ==
{{บทความหลัก|บริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์ในอินโดนีเซีย|ประวัติศาสตร์ทางเศรษฐกิจของเนเธอร์แลนด์ (2043–2358)}}
บริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์ถือกำเนิดขึ้นด้วยการร่วมทุนของพ่อค้าและนายธนาคารดัตช์ที่ไม่พอใจต่อการผูกขาดการค้าเครื่องเทศของโปรตุเกส ซึ่งครอบครองเส้นทางการเดินเรือสู่เอเชียและผลผลิตเครื่องเทศ บริษัทฯ อยู่ภายใต้การบริหารของคณะกรรมการใหญ่ 17 คน ได้รับอนุญาตจากรัฐบาลดัตช์ให้มีอำนาจผูกขาดการค้าเครื่องเทศในตะวันออก รวมถึงให้สามารถยึดครองดินแดนโพ้นทะเลที่ไดก็ได้ตามที่บริษัท ฯ เห็นชอบ
 
===ภูมิหลัง===
{{Further|การค้าเครื่องเทศ}}
หลังก่อตั้งบริษัท ฯ ไม่นาน กองเรือของบริษัทฯ สามารถกำจัดเรือโปรตุเกสและยึดดินแดน เมืองท่าที่โปรตุเกสครอบครองอยู่ในเอเชีย ตั้งแต่ ศรีลังกา มะละกา จากนั้นใน พ.ศ. 2162 ได้ตั้งสำนักงานใหญ่ในเอเชียตะวันออกที่เมือง[[จาการ์ตา]] ซึ่งได้เปลี่ยนชื่อเป็น ปัตตาเวีย (Batavia) ตามชื่อเผ่าโบราณของชาวดัตช์ โปรตุเกสยังต้องสูญเสียหมู่เกาะเครื่องเทศหรือ [[โมลุกกะ]] (Moluccas) หรือมะลูกู (Maluku) แก่ดัตช์ ทำให้ผลผลิตเครื่องเทศสำคัญเช่น [[พริกไทย]] [[กระวาน]] [[กานพลู]] [[จันทน์เทศ]] อยู่ภายใต้การผูกขาดของดัตช์เนเธอร์แลนด์ในช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 17 นอกจากนั้นบริษัทฯ ยังมีบทบาทในการจัดซื้อสินค้า ผลผลิตจากอาณาจักรต่าง ๆ เช่น ปัตตานี กัมพูชา อยุธยาหรือสยาม เวียดนาม จีนและญี่ปุ่น หลายครั้งได้ใช้ระบบการแลกเปลี่ยนสินค้าที่อาณาจักรเหล่านั้นต้องการเช่น ปืนใหญ่ ปืนไฟแบบตะวันตกแลกกับผลผลิตพื้นเมือง
 
ในช่วง 50 ปีแรก บริษัทฯ มีเรือในเอเชียทั้งสิ้น 40 ลำ ลูกเรือ 5,000 คน จากนั้นตั้งแต่ราว พ.ศ. 2183 เป็นต้นไป เรือได้เพิ่มขึ้นเป็นถึง 150 ลำ เจ้าหน้าที่ลูกเรือรวมกว่า 15,000 คน<ref>http://www.colonialvoyage.com/eng/voc/index.html</ref>
บรรทัด 54:
== การขยายตัวของบริษัท ==
บริษัทยังคงมีความสำคัญทางการค้าเป็นเวลาเกือบสองศตวรรษ โดยจ่ายส่วนแบ่งประจำปี 18 % เป็นเวลาเกือบ 200 ปีจนกระทั่งเกิดการล้มละลายและกิจการล้มเลิกอย่างเป็นทางการในปี [[พ.ศ. 2343]]<ref name="RICKLEFSp110">{{cite book
| last = Ricklefs | first =M.C. | authorlink = | coauthors = | title =A History of Modern Indonesia Since c.1300, 2nd Edition | publisher =MacMillan | date =1991 | location =London | pages =p.110 | url = | doi = | id = ISBN 0-333-57689-6 }}</ref> ทรัพย์สินต่างๆ และหนี้ของบริษัทได้ถูกครอบครองแทนโดยรัฐบาลของ[[สาธารณรัฐปัตตาเวีย]] ดินแดนในครอบครองของบริษัท VOC ได้กลายเป็น[[หมู่เกาะอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์]] และแผ่ขยายออกไปในช่วง[[ศตวรรษที่ 19|คริสต์ศตวรรษที่ 19]] เพื่อรวมหมู่เกาะอินโดนีเซียทั้งหมดเข้าด้วยกัน และ[[ศตวรรษที่ 20|คริสต์ศตวรรษที่ 20]] จึงเกิดเป็น[[ประเทศอินโดนีเซีย]]
 
== โครงสร้างบริษัท ==
บรรทัด 64:
[[File:Replica Amsterdam.jpg|thumb|250px|เสากระโดงเรือ และ [[เสากาฟฟ์]] บนเรือ[[VOC ship Amsterdam|VOC ''อัมสเตอร์ดัม'']] ปล่อยเรือลงทะเล ค.ศ. 1748 และ จมลงในปี ค.ศ. 1749.]]
[[File:VOC Amsterdam.jpg|thumb|250px|ท้ายเรือของVOC ''อัมสเตอร์ดัม'' ในศตวรรษที่ 18 จัดแสดงที่ [[พิพิธภัณฑ์พาณิชยนาวีแห่งชาติ]] กรุง[[อัมสเตอร์ดัม]].]]
[[File:DSCF9400.jpg|thumb|250px|แบบจำลองเรือรบของบริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์.]]
* [[VOC ship Akerendam|''อเคเรนดัม'']]
* [[VOC ship Amsterdam|''อัมสเตอร์ดัม'']] (R)
บรรทัด 124:
* [[บริษัทอินเดียตะวันออกของเดนมาร์ก]] ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1616
* [[บริษัทอินเดียตะวันตกของเดนมาร์ก]] ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1671
* [[บริษัทอินเดียตะวันตกของดัตช์]] ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1621
* [[บริษัทอินเดียตะวันออกของโปรตุเกส]] ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1628
* [[บริษัทอินเดียตะวันออกของฝรั่งเศส]] ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1664
บรรทัด 130:
* [[Emden Company]] ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1751
* [[บริษัทอินเดียตะวันตกของสวีเดน]] ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1786
'''ผู้ว่าราชการบริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์'''
* [[ผู้สำเร็จราชการแห่งหมู่เกาะอินเดียตะวันออกของดัตช์เนเธอร์แลนด์]]
 
==อ้างอิง==
บรรทัด 163:
{{refend}}
 
==แหล่งข้อมูลสำคัญในภาษาดัตช์==
==Key Dutch Sources==
{{refbegin}}
* [[Femme Gaastra]], ''The Dutch East India Company: expansion and decline''. Zutphen: Walburg Pers, 2003.
บรรทัด 177:
 
==แหล่งข้อมูลอื่น==
{{คอมมอนส์-หมวดหมู่|Dutch East India Company|บริษัทอินเดียตะวันออกของเนเธอร์แลนด์}}
{{wikisourcelang|nl|Octrooi van de VOC|บริษัทอินเดียตะวันออกของเนเธอร์แลนด์}}
{{refbegin}}
* [http://www.worldstatesmen.org/India.htm#Dutch Dutch India] — a chronology of Dutch rule in India