|
==กรรมฐาน 40==
'''กรรมฐาน 40''' เป็นอุบาย40วิธีที่ใช้ฝึกจิตให้เกิดสมาธิ ก็คือสิ่งที่เอามาให้จิตกำหนด เพื่อชักนำให้เกิดสมาธิ พอจิตกำหนดจับสิ่งนี้เข้าแล้ว จะชักนำให้จิตแน่วแน่อยู่กับสิ่งนี้ จนเป็นสมาธิได้มั่นคงและเร็วที่สุด ในคัมภีร์[[อรรถกถา]]และปกรณ์ ได้รวบรวมแสดงกรรมฐานไว้ 40 อย่าง คือ
*'''[[กสิณ]] 10]]''' แปลว่า วัตถุอันจูงใจ หรือวัตถุสำหรับเพ่ง เพื่อจูงจิตให้เป็นสมาธิ<br>เป็นวิธีใช้วัตถุภายนอกเข้าช่วย โดยวิธีเพ่งเพื่อรวมจิตให้เป็นหนึ่ง มี 10 อย่าง คือ
:*''ก.ภูตกสิณ 4 (กสิณคือมหาภูตรูป)'' ได้แก่ ปฐวีกสิณ อาโปกสิณ เตโชกสิณ วาโยกสิณ
:*''ข.วรรณกสิณ 4'' ได้แก่ นีลกสิณ ปีตกสิณ โลหิตกสิณ โอทาตกสิณ
:*''ค.กสิณอื่นๆ'' ได้แก่ อาโลกกสิณ อากาสกสิณ
<div class="NavFrame" style="width:75%;padding:0; border:0">
<div class="NavHead" style="font-weight: Normal;width:75%;padding:0; border:1px #aaaaaa solid; border-width:1px 1px 1px 1px;">รายละเอียดกสิณทั้งสิบ</div>
<div class="NavContent">
{| style="width:75%;border-width:0px 1px 1px 1px; border-color:#aaaaaa; border-style:solid;text-align:left"
!
|-
|ปฐวีกสิณ||-||คือ กำหนดรู้สภาวะแห่งปฐวีธาตุ คือ รูปร่างคงตัว รูปทรง3มิติ น้ำหนักมาก อณูหยาบ มีสภาพแข็ง เป็นต้น เป็นอารมณ์
|
|-
|อาโปกสิณ||-||คือ กำหนดรู้ ลักษณะเฉพาะของอาโปธาตุ มีความเหลว ความข้น มีน้ำหนัก มี3มิติ มีสภาพไหลไม่นิ่งไม่ทรงตัว มีความชุ่มเย็น มีอณูเล็กและละเอียดกว่าปฐวีธาตุ
|
|-
|เตโชกสิณ||-||คือกำหนดรู้สภาวะเฉพาะแห่งเตโชธาตุ คือ ความพุ่งพล่าง ลุกโชน อณูละเอียดกกว่าอาโปธาตุ มีความร้อนมี น้ำหนักน้อย มีแสงหรือไม่ก็ได้ มีความโปร่งแสงไม่ใส เป็นต้น
|
|-
|วาโยกสิณ||-||คือการกำหนดรู้จดจำลักษณะแห่งวาโยธาตุ|คือ ความมีอณูละเอียดมากกว่าเตโชธาตุ มีการไหลถ่ายเทอิสระ แทบไม่มีน้ำหนักมีความชุ่มเย็นแต่น้อยกว่าอาโปธาตุ มีความโป่งใส สัมผัสได้บางเบาเป็นต้น
|-
|นีลกสิณ||-||คือสภาวะทีมีความมืดทึบ คลื้ม เขียว ไม่สว่างของสีสัน
|
|-
|ปีตกสิณ||-||คือสภาวะที่มีความเรืองรองของสีสัน
|-
|โลหิตกสิณ||-||กสิณคือสีแดง กสิณที่ใช้สีแดงเป็นอารมณ์
|
|-
|โอทาตกสิณ||-||กสิณคือสีขาว กสิณที่ใช้สีขาวเป็นอารมณ์
|
|-
|อาโลกกสิณ||-||กสิณคือแสงสว่าง กสิณที่ใช้แสงสว่างเป็นอารมณ์
|
|-
|อากาสกสิณ||-||กสิณคือที่ว่างเปล่า,ช่องว่าง กสิณที่ใช้ที่ว่างเปล่าเป็นอารมณ์
|}
</div></div>
*'''[[อสุภะ]] 10''' ได้แก่ การพิจารณาซากศพระยะต่างๆรวมกัน 10 ระยะ ตั้งแต่ศพเริ่มขึ้นอืด ไปจนถึงศพที่เหลือแต่โครงกระดูก
| 