ผลต่างระหว่างรุ่นของ "จักรพรรดิฮั่นเซฺวียน"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
วรุฒ หิ่มสาใจ (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560 |
||
บรรทัด 1:
{{
{{ชื่ออื่น|||จักรพรรดิเซฺวียนตี้}}
{{Infobox royalty
| name = จักรพรรดิฮั่นเซฺวียน
| image = File:HanXuanDi.jpg▼
|title = จักรพรรดิแห่ง[[ราชวงศ์ฮั่นตะวันตก]]▼
| caption = พระบรมสาทิสลักษณ์ของจักรพรรดิฮั่นเซฺวียนจาก ''[[Sancai Tuhui]]''
▲|image = HanXuanDi.jpg
|
| death_place = ฉางอัน จักรวรรดิฮั่น
▲|death_date = [[49 ปีก่อนคริสตกาล]]
| full name = หลิว ปิ้งอี่ (劉病已) ภายหลังเป็น หวิว เซฺวียน (劉詢)<ref>เปลี่ยนพระนามเพื่อหลีกเลี่ยง[[naming taboo|พระนามไม่มงคล]]ของจักรพรรดิ เนื่องจากตัว ''ปิ้ง'' และ ''อี่'' ้เป็นตัวอักษรที่พบได้ทั่วไป</ref>
| father = องค์ชายหลิวจฺวิน
| mother = Wang Wengxu
| spouse = [[จักรพรรดินีซฺหวี่ ผิงจุน|จักรพรรดินี Gong'ai]]<br>[[ฮั่ว เฉิงจุน]]<br>[[Empress Wang (Xuan)|จักรพรรดินีเซี่ยวเซฺวียน]]
| spouse-type = พระมเหสี
| issue = [[จักรพรรดิฮั่นยฺเหวียน]]<br>Liu Qin<br>Liu Xiao<br>Liu Yu<br>Liu Jing<br>องค์หญิง Guantao<br>องค์ชาย Jingwu
| reign = 10 กันยายน 74 ปีก่อนคริสตกาล - 10 มกราคม 48 ปีก่อนคริสตกาล
|predecessor = [[ไห่ฮุนโหว]]
|successor = [[จักรพรรดิฮั่นยฺเหวียน|ฮั่นยฺเหวียน]]
| house = [[ราชวงศ์ฮั่น|ราชวงศ์หลิว]]
| era dates = เปิ่นฉี (本始, 73–70 ปีก่อนคริสตกาล)<br>ตี้เจ๋ย (地節, 69–66 ปีก่อนคริสตกาล)<br>ยฺเหวียนคัง (元康, 65–61 ปีก่อนคริสตกาล)<br>เฉินจฺเหว่ (神爵, 61–58 ปีก่อนคริสตกาล)<br>อู่เฟิ่ง (五鳳, 57–54 ปีก่อนคริสตกาล)<br>กานลู่ (甘露, 53–50 ปีก่อนคริสตกาล)<br>หฺวางหลง (黃龍, 48 ปีก่อนคริสตกาล)
▲|dynasty = [[ราชวงศ์ฮั่น|ฮั่น]]
| temple name = จงจง (中宗)
| posthumous name = '''สั้น:''' จักรพรรดิเซฺวียน (宣帝)<br>'''เต็ม:''' เซี่ยวเซฺวียน (孝宣)
| place of burial = Du ling, [[ซีอาน]]
}}
'''จักรพรรดิเซฺวียนแห่งราชวงศ์ฮั่น''' หรือ '''ฮั่นเซฺวียนตี้''' (หลิว สุ่น (劉詢), สกุลเดิม: หลิว ปิ้งอี่ (劉病已); 91 ปีก่อน ค.ศ. - 49 ปีก่อน ค.ศ.) เป็นจักรพรรดิองค์ที่ 10 แห่ง[[ราชวงศ์ฮั่นตะวันตก]] ครองราชย์ตั้งแต่ 74 ถึง 48 ปีก่อนคริสตกาล และพระองค์เป็น 1 ใน 4 ของจักรพรรดิราชวงศ์ฮั่นตะวันตกที่ได้รับพระนามอารามประจำรัชกาล (ร่วมกับจักรพรรดิฮั่นเกาจู่ จักรพรรดิฮั่นเหวิน และจักรพรรดิฮั่นอู่) ในช่วงรัชสมัยของพระองค์ ราชวงศ์ฮั่นตะวันตกมีความเจริญรุ่งเรืองทั้งทางเศรษฐกิจและทางทหารกลายเป็นมหาอำนาจระดับภูมิภาค และหลายคนมองว่าเป็นช่วงเวลาสูงสุดของประวัติศาสตร์ราชวงศ์ฮั่นทั้งหมด และสืบราชบัลลังก์โดย[[จักรพรรดิฮั่นยฺเหวียน]] พระราชโอรสภายหลังการสวรรคตของพระองค์เมื่อ 48 ปีก่อนคริสตกาล
เรื่องราวชีวิตของจักรพรรดิฮั่นเซฺวียนเป็นเรื่องราวของคนสู้ชีวิต พระองค์ประสูติเป็นเจ้าชายในฐานะพระราชปนัดดา (เหลน) ของ[[จักรพรรดิฮั่นอู่]] พระอัยกา (ปู่) ของพระองค์คือเจ้าชาย[[หลิว จฺวี้]] (劉據) เป็นพระราชโอรสของจักรพรรดิฮั่นอู่ และจักรพรรดินี [[เว่ย์ จื่อฟู]] และรัชทายาทของ[[จักรวรรดิฮั่น]] ซึ่งเมื่อ 91 ปีก่อนคริสตกาล พระองค์ถูกใส่ร้ายว่าทำมนตร์ดำใส่องค์จักรพรรดิจึงตัดสินพระทัยปลงพระชนม์ชีพพระองค์เอง พระราชบิดาของพระองค์ เจ้าชายหลิวจิน (劉進) ซึ่งสิ้นพระชนม์ระหว่างความสับสนวุ่นวายดังกล่าว พร้อมกับพระราชวงศ์ที่เหลือ จักรพรรดิเซฺวียนยังเป็นทารกพระชนมายุเพียงเดือนเดียวในขณะนั้นและรอดชีวิตมาได้เพียงเพราะได้รับการคุ้มครองจาก ปิงจิ (丙吉) ผู้คุมเรือนจำผู้เห็นอกเห็นใจและใช้ชีวิตในวัยหนุ่มในฐานะสามัญชนหลังจากได้รับพระราชกฤษฎีกานิรโทษกรรมทั่วประเทศจากจักรพรรดิฮั่นอู่เมื่อ 87 ปีก่อนคริสตกาล หรือก่อนที่จักรพรรดิฮั่นอู่จะสวรรคตไม่นาน หลังจากหลิวเฮ่อครองราชย์ได้เพียง 27 วันก็ถูกปลดออกจากบัลลังก์เมื่อ 74 ปีก่อนคริสตกาล เจ้าชายหลิวปิงอี้พระชนมายุเพียง 17 พรรษาจึงได้รับเลือกจากฮั่วกวางให้ขึ้นครองราชบัลลังก์
| |||