|
พยัญชนะไทยมี 44 รูป แต่ละตัวมีชื่อเรียกโดยเฉพาะ สามารถแบ่งตามฐานที่ใช้ในการออกเสียงเป็นวรรค เสียงอ่านที่กำกับไว้คือเสียงเมื่อเป็นพยัญชนะต้น
:
:{|class=wikitable
!วรรค!![[ฐานกรณ์]]!!colspan=2|[[เสียงพยัญชนะกัก|กัก]][[เสียงสิถิล|สิถิล]]!!colspan=5|[[เสียงพยัญชนะกัก|กัก]][[เสียงธนิต|ธนิต]]หรือ[[เสียงพยัญชนะเสียดแทรก|เสียดแทรก]]!![[เสียงพยัญชนะนาสิก|นาสิก]]
|- align=center
!วรรค กะ!![[เสียงพยัญชนะฐานเพดานอ่อน|เพดานอ่อน]]
|colspan=2|<big>ก</big> ไก่ <br>{{IPA|[k]}}
|<big>ข</big> ไข่ <br>{{IPA|[kʰ]}}||<big>ฃ</big> ขวด¹ <br>{{IPA|[kʰ]}}
|<big>ค</big> ควาย <br>{{IPA|[kʰ]}}||<big>ฅ</big> คน¹ <br>{{IPA|[kʰ]}}
|<big>ฆ</big> ระฆัง <br>{{IPA|[kʰ]}}||<big>ง</big> งู <br>{{IPA|[ŋ]}}
|- align=center
!วรรค จะ!![[เสียงพยดานแข็ง|เพดานแข็ง]]
|colspan=2|<big>จ</big> จาน <br>{{IPA|[t͡ɕ]}}
|colspan=2|<big>ฉ</big> ฉิ่ง <br>{{IPA|[t͡ɕʰ]}}
|<big>ช</big> ช้าง <br>{{IPA|[t͡ɕʰ]}}||<big>ซ</big> โซ่ <br>{{IPA|[s]}}
|<big>ฌ</big> เฌอ <br>{{IPA|[t͡ɕʰ]}}||<big>ญ</big> หญิง <br>{{IPA|[ɲ]²}}
|-align=center
!วรรค ฏะ!!rowspan=2|[[เสียงพยัญชนะฐานปุ่มเหงือก|ปุ่มเหงือก]]
|<big>ฎ</big> ชฎา <br>{{IPA|[d]}}||<big>ฏ</big> ปฏัก <br>{{IPA|[t]}}
|colspan=2|<big>ฐ</big> ฐาน <br>{{IPA|[tʰ]}}
|colspan=2|<big>ฑ</big> มณโฑ <br>{{IPA|[tʰ]/[d]}}
|<big>ฒ</big> ผู้เฒ่า <br>{{IPA|[tʰ]}}||<big>ณ</big> เณร <br>{{IPA|[n]}}
|-align=center
!วรรค ตะ
|<big>ด</big> เด็ก <br>{{IPA|[d]}}||<big>ต</big> เต่า <br>{{IPA|[t]}}
|colspan=2|<big>ถ</big> ถุง <br>{{IPA|[tʰ]}}
|colspan=2|<big>ท</big> ทหาร <br>{{IPA|[tʰ]}}
|<big>ธ</big> ธง <br>{{IPA|[tʰ]}}||<big>น</big> หนู <br>{{IPA|[n]}}
|-align=center
!วรรค ปะ!![[เสียงพยัญชนะฐานริมฝีปากทั้งสอง|ริมฝีปาก]]
|<big>บ</big> ใบไม้ <br>{{IPA|[b]}}||<big>ป</big> ปลา <br>{{IPA|[p]}}
|<big>ผ</big> ผึ้ง <br>{{IPA|[pʰ]}}||<big>ฝ</big> ฝา <br>{{IPA|[f]}}
|<big>พ</big> พาน <br>{{IPA|[pʰ]}}||<big>ฟ</big> ฟัน <br>{{IPA|[f]}}
|<big>ภ</big> สำเภา <br>{{IPA|[pʰ]}}||<big>ม</big> ม้า <br>{{IPA|[m]}}
|- align=center
!colspan=2|ไตรยางศ์!!colspan=2|กลาง!!colspan=2|สูง!!colspan=4|ต่ำ
|}
:{|class=wikitable
!วรรค!!colspan=4|[[เสียงพยัญชนะเปิด|เปิด]]หรือ[[เสียงพยัญชนะรัว|รัว]]!!colspan=4|[[เสียงพยัญชนะเสียดแทรก|เสียดแทรก]]!![[เสียงเปิดข้างลิ้น ปุ่มเหงือก|เปิดข้างลิ้น<br>ปุ่มเหงือก]]!![[เสียงกัก เส้นเสียง|กัก<br>เส้นเสียง]]!![[เสียงเสียดแทรก เส้นเสียง ไม่ก้อง|เสียดแทรก<br>เส้นเสียง]]
|-align=center
!เศษวรรค
|<big>ย</big> ยักษ์ <br>{{IPA|[j]}}||<big>ร</big> เรือ <br>{{IPA|[r]}}||<big>ล</big> ลิง <br>{{IPA|[l]}}||<big>ว</big> แหวน <br>{{IPA|[w]}}
|<big>ศ</big> ศาลา <br>{{IPA|[s]}}||<big>ษ</big> ฤๅษี <br>{{IPA|[s]}}||<big>ส</big> เสือ <br>{{IPA|[s]}}||<big>ห</big> หีบ <br>{{IPA|[h]}}
|<big>ฬ</big> จุฬา <br>{{IPA|[l]}}||<big>อ</big> อ่าง³ <br>{{IPA|[ʔ]}}||<big>ฮ</big> นกฮูก <br>{{IPA|[h]}}
|-align=center
!ไตรยางศ์!!colspan=4|ต่ำ!!colspan=4|สูง!!ต่ำ!!กลาง!!ต่ำ
| 