พระแม่นางผลทิพย์สุวรรณ (เขียว)

พระแม่นางผลทิพย์สุวรรณ นามเดิม เขียว เป็นบาทบริจาริกาตำแหน่งพระแม่นางชั้นเอกฝ่ายซ้ายในสมเด็จพระหริรักษ์รามมหาอิศราธิบดี หรือนักองค์ด้วง โดยได้รับการแต่งตั้งเมื่อ พ.ศ. 2391[1] และเป็นพระชนนีของพระองค์เจ้าจอจแรด[2] ครั้นใน พ.ศ. 2399 สมเด็จพระหริรักษ์รามมหาอิศราธิบดีจัดพระราชพิธีเกศากันต์แก่พระองค์เจ้าจอจแรด จึงพระราชทานพระนามใหม่ว่า ศิริวงษ์[3]

พระแม่นาง

ผลทิพย์สุวรรณ
คู่สมรสสมเด็จพระหริรักษ์รามมหาอิศราธิบดี
บุตรพระองค์เจ้าศิริวงษ์

ทว่าหลังสมเด็จพระหริรักษ์รามมหาอิศราธิบดีเสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตาร หรือนักองค์ราชาวดี ไม่พอพระทัยพฤติกรรมของพระองค์เจ้าวัตถาและพระองค์เจ้าศิริวงษ์นัก เพราะเห็นว่ามีพฤติการณ์เป็นกบฏ มีพระราชประสงค์จะให้อนุชาต่างพระชนนีทั้งสองพระองค์นี้เสด็จกลับกรุงเทพมหานครเสีย

กระทั่งใน พ.ศ. 2404 พระบาทสมเด็จพระนโรดมทรงให้ไพร่พลใช้อาวุธปืนยิงพระตำหนักของพระองค์เจ้าวัตถาและพระองค์เจ้าศิริวงษ์ทำนองว่าปลุกให้ตื่น จะได้กลับไปกรุงเทพมหานครเร็ว ๆ แต่ไพร่พลของพระองค์เจ้าวัตถาถืออาวุธออกมาตอบโต้บ้าง พระองค์เจ้าวัตถาเห็นว่าสู้ไม่ไหว จึงทรงพายายแก้ว (พระอัยยิกา) แม่นางคำ (พระมารดา) และแม่นางดอกบัว (หม่อมในพระองค์) พร้อมบ่าวไพร่ ขี่ม้าหนีไปกรุงเทพมหานคร ต่อมาพระบาทสมเด็จพระนโรดมตรัสให้ออกญาเสนาธิบดี (เล็ก) กับออกญาราชเดชะ (เอก) ยกไพร่พลไล่ตามจนสุดเขตแดน แล้วให้จับพระแม่นางผลทิพย์สุวรรณ พระชนนีของพระองค์เจ้าศิริวงษ์ จำขังในพระราชวัง[4]

อ้างอิง

แก้
เชิงอรรถ
  1. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา, หน้า 268
  2. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา, หน้า 283
  3. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา, หน้า 291
  4. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา, หน้า 304-305
บรรณานุกรม
  • เรืองเดชอนันต์ (ทองดี ธนรัชต์), พันตรี หลวง. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา. กรุงเทพฯ : ไทยควอลิตี้บุ๊คส์ (2006), 2563. 336 หน้า. ISBN 978-616-514-668-5