พระประดิษฐไพเราะ (มี ดุริยางกูร)

พระประดิษฐไพเราะ (มี ดุริยางค์กูร) หรือ ครูมีแขก เกิดตอนปลายรัชกาลที่ 1 แห่งพระราชวงศ์จักรี ท่านเป็นครูดนตรีมาตั้งแต่ปลายสมัยรัชกาล พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 จนถึงรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 นั้น ครูมีแขกได้เป็นครูปี่พาทย์ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว และได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น "หลวงประดิษฐไพเราะ" เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2396 ตำแหน่งปลัดจางวางมหาดเล็กว่าราชการกรมปี่พาทย์ ฝ่ายพระบวรราชวัง

ในปีเดียวกันนั้นเองท่านได้แต่งเพลงเชิดจีน แล้วนำขึ้นทูลเกล้าถวายพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นที่สมพระราชหฤทัยเป็นอย่างยิ่งจึงโปรดให้เลื่อนบรรดาศักดิ์จากหลวงเป็นพระประดิษฐไพเราะ (มี ดุริยางค์กูร) ได้รับสมญาว่าเป็นเจ้าแห่งเพลงทยอยเพราะผลงานเพลงลูกล้อลูกขัด เช่น ทยอยนอก ทยอยเขมร ล้วนเป็นผลงานของท่านทั้งนั้น

ผลงาน

ผลงานของพระประดิษฐไพเราะ (ครูมีแขก) เท่าที่รวบรวมและปรากฏไว้ มีดังนี้;

• โหมโรงขวัญเมือง
• การเวกเล็กสามชั้น
• กำสรวลสุรางค์ สามชั้น
• แขกบรเทศ สามชั้น
• แขกมอญ สามชั้น
• แขกมอญบางช้าง สามชั้น
• ทะแยสามชั้น
• สารถี สามชั้น
• พญาโศก สามชั้น
• พระอาทิตย์ชิงดวง สองชั้น
• จีนขิมใหญ่ สองชั้น [1]
• เชิดจีน
• ทยอยนอก [2]
• ทยอยเดี่ยว
• ทยอยเขมร
• เทพรัญจวน
• หกบท สามชั้น
• อาเฮีย สามชั้น

ท่านถึงแก่กรรม ประมาณรัชกาลที่ 5 ระหว่าง พ.ศ. ๒๔๑๗ - ๒๔๒๑ ไม่ทราบวันที่

อ้างอิง

• พระประดิษฐไพเราะ (มี ดุริยางกูร)จากดนตรีไทย.คอม เก็บถาวร 2008-04-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน