ป้อมมหากาฬ
ป้อมมหากาฬ ตั้งอยู่บริเวณเชิงสะพานผ่านฟ้าลีลาศ ติดกับถนนมหาไชย แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ทางด้านหลังมีกำแพงเมืองพระนครหลงเหลืออยู่
ป้อมมหากาฬ | |
---|---|
![]() ป้อมมหากาฬ | |
ประเภท | ป้อมปราการ |
ที่ตั้ง | แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร |
พิกัด | 13°45′20″N 100°30′20″E / 13.7556218°N 100.5055368°E |
ความสูง | 15 เมตร |
ความยาว | 38 เมตร |
สร้างเมื่อ | พ.ศ. 2326 |
สร้างโดย | พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช |
การใช้งานดั้งเดิม | เป็นส่วนหนึ่งของระบบกำแพงเมืองและป้อมปราการกรุงเทพมหานคร |
บูรณะ | พ.ศ. 2525 |
สถานะ | ปิดใช้งาน, ยังมีอยู่ |
ผู้ดูแล | กรมศิลปากร |
ชื่อที่ขึ้นทะเบียน | ป้อมมหากาฬพร้อมด้วยปราการ |
ขึ้นเมื่อ | 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2492 |
เป็นส่วนหนึ่งของ | โบราณสถานในเขตกรุงเทพมหานคร |
เลขอ้างอิง | 0000002 |
ชื่ออักษรไทย | ป้อมมหากาฬ |
ชื่ออักษรโรมัน | Pom Maha Kan |
รหัสทางแยก | N398 |
ที่ตั้ง | แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร |
ทิศทางการจราจร | |
↗ | ถนนราชดำเนินนอก » สะพานผ่านฟ้าลีลาศ |
↓ | ถนนมหาไชย » แยกสำราญราษฎร์ |
← | ถนนราชดำเนินกลาง » อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย |
↖ | ถนนพระสุเมรุ » แยกสะพานวันชาติ |
ป้อมมหากาฬสร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) ในปี พ.ศ. 2326 เป็นป้อม 1 ใน 14 ป้อมที่โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อป้องกันรักษาพระนคร มีลักษณะรูปแปดเหลี่ยม มีกำแพงล้อมรอบ 2 ชั้น เป็นป้อมประจำพระนครด้านตะวันออก ปัจจุบันป้อมมหากาฬเป็น 1 ใน 2 ป้อมที่ยังคงเหลืออยู่ในกรุงเทพมหานคร อีกป้อมหนึ่งคือป้อมพระสุเมรุ ทางกรุงเทพมหานคร และกรมศิลปากรได้บูรณะซ่อมแซมป้อมมหากาฬเมื่อคราวพระราชพิธีสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี ในปี พ.ศ. 2525 และได้มีการบูรณะเรื่อยมาจนมีสภาพที่เห็นในปัจจุบัน
ที่ตั้งด้านหนึ่งของป้อมเป็นที่อยู่ของชุมชนของผู้คนที่ตั้งรกรากอยู่มาตั้งแต่แรกสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ และเป็นชุมชนที่มีชื่อเสียงด้านลิเกโบราณ รวมถึงเป็นแหล่งจำหน่ายดอกไม้ไฟ หรือพลุต่าง ๆ โดยเป็นแหล่งซื้อขายที่ได้รับความนิยมโดยเฉพาะในวันลอยกระทง ในช่วงรัชกาลที่ 1–4 เป็นบ้านพักขุนนางชั้นสูงหลายท่าน เช่น เจ้าพระยายมราช (ครุฑ) เสนาบดีกรมเวียง (กรมเมือง) ฯลฯ เป็นต้น โดยชุมชนป้อมมหากาฬนี้ ผู้ที่ศึกษาด้านการมีส่วนร่วมของชุมชนทั้งชาวไทยและต่างประเทศมักจะมาสำรวจและทำวิจัยเรื่องการมีส่วนร่วมฯ ณ ชุมชนแห่งนี้ โดยมีประวัติการชุมนุมและต่อสู้มายาวนานกว่า 20 ปี โดยเริ่มมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2535 หลังจากที่คณะรัฐบาลที่มี พล.อ.ชาติชาย ชุณหะวัณ เป็นนายกรัฐมนตรีได้มีมติคณะรัฐมนตรีออกมา โดยรัฐบาลต้องการปรับปรุงภูมิทัศน์ และปรับพื้นที่ให้เป็นสวนสาธารณะ
แต่ทว่าชาวชุมชนได้ต่อสู้คัดค้านเรื่อยมา แต่ทว่าก็ได้มีการรื้อถอนบ้านเรือนต่าง ๆ ออกไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งเสร็จสิ้นในปี พ.ศ. 2561 และในวันที่ 24 กรกฎาคม ปีเดียวกันนั้น กรุงเทพมหานครได้เปิดสวนสาธารณะแห่งใหม่ คือ สวนป้อมมหากาฬ ขึ้นมาอย่างเป็นทางการ[1] [2]
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ "กทม.เปิด "สวนสาธารณะป้อมมหากาฬ" อย่างเป็นทางการวันนี้". เวิร์คพอยท์ทีวี. 2016-07-24. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-07-26. สืบค้นเมื่อ 2018-07-25.
- ↑ "ข่าวฟ้ายามเย็น". ฟ้าวันใหม่. 2016-07-24. สืบค้นเมื่อ 2018-07-25.
แหล่งข้อมูลอื่นแก้ไข
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ ป้อมมหากาฬ
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°45′20″N 100°30′20″E / 13.7556218°N 100.5055368°E