บ้านวงศ์พระถาง
บ้านวงศ์พระถาง ตั้งอยู่ที่ถนนเจริญเมือง ตำบลในเวียง อำเภอเมือง จังหวัดแพร่ ซึ่งเป็นแหล่งการค้าที่สำคัญของเมืองแพร่ในอดีต เป็นบ้านของเจ้าเสาร์ วงศ์พระถาง อดีตข้าราชการกรมป่าไม้ (น้องชายของหลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าน้อยพรหม วงศ์พระถาง) อดีตกรมการพิเศษจังหวัดแพร่) ผู้สืบเชื้อสายมาจากอดีตเจ้าผู้ครองนครแพร่
บ้านวงศ์พระถาง | |
---|---|
ข้อมูลทั่วไป | |
ประเภท | คุ้มเจ้า |
สถาปัตยกรรม | ล้านนาผสมยุโรป |
เมือง | อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ |
ประเทศ | ประเทศไทย |
เริ่มสร้าง | พ.ศ. 2467 |
ผู้สร้าง | เจ้าเสาร์ วงศ์พระถาง |
ประวัติ
แก้บ้านวงศ์พระถาง เป็นบ้านของเจ้าเสาร์ วงศ์พระถาง สร้างเสร็จประมาณปีพ.ศ. 2467 และเป็นบ้านเจ้าหลังสุดท้ายในจังหวัดแพร่ที่สร้างในแบบเรือนขนมปังขิง[1] โดยตระกูลวงศ์พระถางได้นำแบบคุ้มวงศ์บุรีมาดัดแปลงให้มีขนาดเล็กลง และมีทรงสูงขึ้น โดยสันนิษฐานว่าช่างที่สร้างน่าจะเป็นช่างที่ได้รับการถ่ายทอดฝีมือมาจากชาวจีนที่สร้างคุ้มวงศ์บุรี โดยมีลูกมือเป็นชาวขมุ ต่อมาตกทอดเป็นของเจ้าน้อยอินทรวง วงศ์พระถาง บุตรชาย ซึ่งรับข้าราชการเป็นนายสัตวแพทย์ที่จังหวัดแพร่
ปัจจุบันบ้านวงศ์พระถางได้รับการดูแลเป็นอย่างดีโดยคุณยายสมศรี วงศ์พระถาง ภรรยาเจ้าน้อยอินทรวง วงศ์พระถาง
สถาปัตยกรรม
แก้บ้านวงศ์พระถาง เป็นสถาปัตยกรรมแบบขนมปังขิง ตัวบ้านเป็นอาคารไม้ชั้นเดียวใต้ถุนสูง ทาสีฟ้า ตืดขอบสีน้ำตาล หลังคาเป็นทรงมนิลา มีการประดับตกแต่งลายฉลุแบบขนมปังขิงบริเวณหน้าจั่ว และหลังคามุงด้วยกระเบื้องปูน รูปว่าว โดยหล่อขึ้นเอง ชายคาประดับด้วยลายฉลุ บ้านถูกแบ่งออกเป็น 2 ห้อง ห้องพักรับรองแขก 2 ห้อง ห้องเก็บของ 1 ห้อง และมีส่วนที่เชื่อมต่อเป็นชานบ้านออกไปด้านหลัง และมีห้องครัวอีก 1 ห้อง ซึ่งเชื่อมกับยุ้งข้าวขนาดใหญ่ บ้านหลังนี้มีบันไดทางขึ้นอยู่ในบ้าน และด้านหลังบ้านติดกับยุ้งข้าว ส่วนใต้ถุนบ้าน เป็นใต้ถุ่นโล่งซึ่งปัจจุบันมีการต่อเติมเพื่อใช้เป็นที่เก็บของ[2]