ฉบับร่าง:มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์เลย

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์เลย (อังกฤษ: Mahachulalongkornrajavidyalaya University, Loei Buddhist College) เป็นส่วนการจัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยมหามจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ตั้งอยู่ที่ตำบศรีสองรัก อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย

๑. ประวัติวิทยาลัยสงฆ์เลย

         เมื่อวันที่ ๕ สิงหาคม ๒๕๓๗ พระสุนทรปริยัติเมธี (พรหมมา จนฺทโสภโณ) เจ้าคณะจังหวัดเลยได้ดำเนินการจัดประชุมพระสังฆาธิการระดับเจ้าคณะจังหวัด รองเจ้าคณะจังหวัด เจ้าคณะอำเภอและรองเจ้าคณะอำเภอทุกอำเภอในเขตจังหวัดเลย โดยมีพระครูวิชัยกิจจานุกูล เลขานุการเจ้าคณะจังหวัดเลยและผศ.ดร.ประชารัชต์ โพธิประชา เป็นผู้ประสานงานในการจัดประชุม พระเดชพระคุณพระสุนทรปริยัติเมธีเป็นประธานฝ่ายสงฆ์ นายจินดา ศุภกรรม ศึกษาธิการจังหวัดเลย เป็นประธานฝ่ายฆราวาสบุคลากรที่ได้รับเชิญเข้าร่วมประชุมฝ่ายสงฆ์ จากจังหวัดขอนแก่น คือ พระครูปริยัติสารเมธี รองคณบดี คณะครุศาสตร์วิทยาเขตขอนแก่น นายอุดร จันทวัน และคณาจารย์เจ้าหน้าที่จากสถาบันราชภัฎเลย มี ผศ.บุญช่วย ศิริเกษ รองอธิการบดีฝ่ายบริหาร(ยศและตำแหน่งขณะนั้น) อาจารย์วัชระ ผ่านพรม คณะบดีคณะครุศาสตร์ และอาจารย์คำหมุน ผศ.ดร.เอกฉัท จารุเมธีชน มติในที่ประชุมเห็นเป็นเอกฉันท์ว่า “ให้สภาสงฆ์เลย จัดการศึกษาระดับบาลีอุดมศึกษาขึ้น ณ วัดศรีวิชัยวนาราม ตำบลกุดป่อง อำเภอเมือง จังหวัดเลย

         เมื่อวันที่ ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๓๗ ที่ี่ประชุมเห็นชอบในโครงการจัดการศึกษาระดับบาลีอุดมศึกษาและ ได้เสนอเพิ่มเติมเกี่ยวกับกองทุนบริหารการศึกษา จำนวน ๓ ล้านบาท โดยความอนุเคราะห์ของพระครูภาวนาวิสุทธิญาณ (หลวงพ่อพระมหาพันธ์ วิสุทฺธิญาโณ) วัดเนรมิตวิปัสสนารองเจ้าอำเภอด่านซ้าย เมื่อวันที่ ๒๒ ธันวาคม ๒๕๓๗ คณะกรรมการดำเนินงานได้นำเสนอโครงการดังกล่าวต่อสภาวิชาการมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ วิทยาเขตขอนแก่น และในคราวที่ประชุม ครั้งที่ ๑/๒๕๓๘ วันที่ ๒๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๘ สภาวิชาการและวิทยาเขตขอนแก่น มีมติเห็นชอบตามเสนอและดำเนินการต่อไป และได้ดำเนินการเสนอต่อสภาวิชาการมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์วัดมหาธาตุฯกรุงเทพฯ

         เมื่อวันที่ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๓๘ การประชุมครั้งที่ ๒/๒๕๓๘ ของสภาวิชาการมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย กรุงเทพฯ มีมติอนุมัติให้สภาสงฆ์เลยจัดการศึกษาระดับบาลีอุดมศึกษาได้ แต่นิสิตจะต้องไปฝากเรียนที่คณะครุศาสตร์ วิทยาเขตขอนแก่นเป็นเบื้องต้นก่อน มีจำนวนนิสิต รุ่นที่ ๑ จำนวน ๓๘ รูป ในการประชุมครั้งที่ ๒/๒๕๓๙ เมื่อวันที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๙ สภามหาวิทยาลัยมีมติอนุมัติ ให้มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น จัดตั้งศูนย์การศึกษาเลยขึ้น ที่วัดศรีวิชัยวนาราม ตำบลกุดป่อง อำเภอเมือง จังหวัดเลย โดยมีพระเดชพระคุณพระสุนทรปริยัติเมธี เป็นผู้ช่วยอธิการบดี ประจำศูนย์การศึกษาจังหวัดเลยรูปแรก

         เมื่อวันที่ ๒๗ สิงหาคม ๒๕๔๑ สภามหาวิทยาลัยมีมติในการประชุมครั้งที่ ๘/๒๕๔๑ ให้ยกฐานะศูนย์การศึกษาเลยเป็นวิทยาลัยสงฆ์จังหวัดเลย โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อขยายการศึกษาระดับอุดมศึกษาคือ คณะครุศาสตร์ให้ตอบสนองความต้องการของผู้ศึกษา ตามเวลาและโอกาสอันสมควรเพื่อสนองนโยบายของรัฐบาล ในการกระจายโอกาสทางการศึกษาให้ทั่วถึงแก่ผู้ด้อยโอกาส เพื่อเปิดโอกาสให้บุคลากรในท้องถิ่น ได้มีส่วนร่วมดำเนินการศึกษาระดับบาลีอุดมศึกษาในด้านการบริหารงานและวิชาการให้เกิดประโยชน์แก่พระภิกษุสามเณร ในชนบท และสามารถนำความรู้ดังกล่าวไปประยุกต์ใช้ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาได้อย่างพึงประสงค์ และมีประสิทธิภาพ

๒. วัตถุประสงค์

         ๑. เพื่อส่งเสริมการศึกษาค้นคว้าให้เกิดความรู้ความเข้าใจในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา

         ๒. เพื่อส่งเสริมการประพฤติการปฏิบัติและการเผยแผ่พุทธธรรมในหมู่ประชาชน

         ๓. เพื่อเป็นแหล่งกลางทางวิชาชั้นสูงสำหรับพระภิกษุสามเณรในภูมิภาคนี้

         ๔. เพื่อมิให้พระภิกษุสามเณรในภูมิภาคนี้เข้าไปศึกษาในส่วนกลางมากเกินไป

         ๕. เพื่อสนองนโยบายของรัฐบาลในการกระจายโอกาสบางการศึกษาให้ทั่วถึงแก่ผู้ด้อยโอกาส

         ๖. เพื่อเปิดโอกาส ให้บุคลากรในท้องถิ่นได้มีส่วนร่วมดำเนินการ จัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาในด้านบริหารและวิชาการให้เกิดประโยชน์ แก่พระภิกษุสามเณรในเขตชนบท และสามารถนำความรู้ดังกล่าว ไปประยุกต์ใช้ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

๓. ปรัชญา

         จัดการศึกษาพระพุทธศาสนา บูรณาการกับศาสตร์สมัยใหม่ พัฒนาจิตใจและสังคม

๔. ปณิธาน

         ศึกษาพระไตรปิฎกและวิชาชั้นสูง สำหรับพระภิกษุสามเณรและคฤหัสถ์

๕. วิสัยทัศน์

ศูนย์กลางการศึกษาพระพุทธศาสนาระดับนานาชาติ

ที่สร้างคนดีและเก่ง อย่างมีสมรรถภาพ

จัดการศึกษาและวิจัยดีอย่างมีคุณภาพ

บริการวิชาการดีอย่างมีสุขภาพ

บริหารดีอย่างมีประสิทธิภาพ

๖. พันธกิจ

๑. ผลิตบัณฑิต ผลิตและพัฒนาบัณฑิตให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๙ ประการ คือ มีปฏิปทาน่าเลื่อมใส ใฝ่รู้ใฝ่คิด เป็นผู้นำด้านจิตใจและปัญญา มีความสามารถในการแก้ปัญหา มีศรัทธาอุทิศตนเพื่อพระพุทธศาสนา รู้จักเสียสละเพื่อส่วนรวม รู้เท่าทันความเปลี่ยนแปลงของสังคม มีโลกทัศน์ กว้างไกล มีศักยภาพที่จะพัฒนาตนเอง ให้เพียบพร้อมด้วยคุณธรรมและจริยธรรม

๒. วิจัยและพัฒนา การวิจัยและค้นคว้า เพื่อสร้างองค์ความรู้ควบคู่ไปกับกระบวนการเรียนการสอน เน้นการพัฒนาองค์ความรู้ในพระไตรปิฎก โดยวิธีสหวิทยาการแล้วนำองค์ความรู้ที่ค้นพบมาประยุกต์ใช้แก้ปัญหา ศีลธรรม และจริยธรรมของสังคม รวมทั้งพัฒนา คุณภาพงานวิชาการด้านพระพุทธศาสนา

๓. ส่งเสริมพระพุทธศาสนาและบริการวิชาการแก่สังคม ส่งเสริมพระพุทธศาสนาและบริการวิชาการแก่สังคม ตามปณิธานการจัดตั้งมหาวิทยาลัย ด้วยการปรับปรุงกิจกรรมต่าง ๆ ให้ประสานสอดคล้อง เอื้อต่อการส่งเสริม สนับสนุนกิจการคณะสงฆ์ สร้างความรู้ ความเข้าใจหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา สร้างจิตสำนึกด้านคุณธรรม จริยธรรมแก่ประชาชน จัดประชุม สัมมนา และฝึกอบรม เพื่อพัฒนาพระสงฆ์และบุคลากรทางศาสนา ให้มีศักยภาพในการธำรงรักษา เผยแผ่หลักคำสอน และเป็นแกนหลักในการพัฒนาจิตใจในวงกว้าง

๔. ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม เสริมสร้างและพัฒนาแหล่งการเรียนรู้ด้านการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมให้เอื้อต่อการศึกษา เพื่อสร้างจิตสำนึกและความภาคภูมิใจในความเป็นไทย สนับสนุนให้มีการนำภูมิปัญญาท้องถิ่น มาเป็นรากฐานของการพัฒนาอย่างมีดุลยภาพ

๗.การจัดการศึกษา

หลักสูตรที่เปิดสอน

         หลักสูตรที่เปิดสอนในปัจจุบันของวิทยาลัยสงฆ์เลยในปัจจุบัน ได้แก่

หลักสูตรประกาศนียบัตร

        ๑. หลักสูตรประกาศนียบัตรพระพุทธศาสนา (ป.พศ.)

        ๒. หลักสูตรประกาศนียบัตรบริหารกิจการคณะสงฆ์ (ป.บส.)

หลักสูตรระดับปริญญาตรี

       ๑. หลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต (พธ.บ.) สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

       ๒. หลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต (ค.บ.) สาขาวิชาการสอนภาษาไทย

      ๓. หลักสูตรรัฐศาสตรบัณฑิต (ร.บ.) สาขาวิชารัฐศาสตร์

หลักสูตรระดับปริญญาโท

       ๑. หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต (พธ.ม.) สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

      ๒. หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต (ค.ม.) สาขาวิชาการสอนภาษาไทย

       ๓. หลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต (ร.ม.) สาขาวิชารัฐศาสตร์