ผู้เชื่อเก่า

ในประวัติศาสตร์ศาสนาอีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ กลุ่มความเชื่อเก่า (Old Believers) หรือ กลุ่มประเพณีเก่า (Old Ritualists) (รัสเซีย: старове́ры หรือ старообря́дцы, สตารอเวียรืย or สตารอเบียตซืย) เป็นกลุ่มคริสตศาสนิกชนนิกายอีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ โดยพยายามธำรงไว้ซึ่งประเพณีและวัตรปฏิบัติของนิกายอีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ ก่อนยุคการปฏิรูปของอัครบิดรนิคอนแห่งมอสโก ช่วงปีค.ศ. 1656 ถึง ค.ศ. 1666 คริสตชนกลุ่มนี้ถูกยึดอำนาจทางศาสนา เนื่องจากพยายามต่อต้านการเทียบเคียงศาสนจักรัสเซียให้เท่าเทียมกับศาสนจักรกรีก ในการชุมทางศาสนาปีค.ศ. 1666-1667 ได้แบ่งแยกพวกกลุ่มความเชื่อเก่าในยุโรปตะวันออกออกไปจากกลุ่มคนที่ยึดมั่นตามศาสนาที่รัฐตราใหม่ พวกที่ต่อต้านจะถูกลงโทษฐานยึดมั่นในพิธีกรรมเก่า

ภาพวาดของ วาซิลี ซูริคอฟ ชื่อ โบยารินนา โมโรโซวา เป็นภาพวาดแสดงการท้าทายต่อรัฐของสตรีที่มีขื่อว่า เฟโอโดเซีย โมโรโซวา ซึ่งถูกจับกุมโดยผู้สนับสนุนนิคอน ในปีค.ศ. 1671 เธอได้ทำการชูสองนิ้วขึ้นเป็นสัญลักษณ์แสดงความขัดแย้งทางศาสนา ในเรื่องการทำเครื่องหมายกางเขนที่เหมาะสม เนื่องจากกลุ่มความเชื่อเก่ายึดมั่นในการใช้สัญลักษณ์สองนิ้ว ส่วนกลุ่มปฏิรูปยึดมั่นในการใช้สัญลักษณ์สามนิ้ว

ชาวรัสเซียเรียกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นว่า "ราสโคล" (รัสเซีย: раскол) ทางศัพทมูลวิทยา ระบุว่า คือ "การแตกแยกจากกัน"

อ้างอิง

ในภาษาอังกฤษ

• Cherniavsky, M.: "The Reception of the Council of Florence in Moscow", Church History XXIV (1955), 147–57.
• Shevchenko I., "Ideological Repercussions of the Council of Florence", Church History XXIV (1955), 291–323.
• Crummey, Robert O.: The Old Believers & The World Of Antichrist; The Vyg Community & The Russian State, Wisconsin U.P., 1970
• Gill, T.: The Council of Florence, Cambridge, 1959
• MacCulloch, Diarmaid, A History of Christianity, 2009, Penguin 2010 ISBN 978-0-14-102189-8, chapter 15
• Meyendorff, P (1991), Russia—Ritual and Reform: The Liturgical Reforms of Nikon in the 17th Century, Crestwood, NY: St Vladimir's Seminary Press.
• Zenkovsky, Serge A.: "The ideology of the Denisov brothers", Harvard Slavic Studies, 1957. III, 49–66
• ———————— (1956), "The Old Believer Avvakum", Indiana Slavic Studies, vol. I, pp. 1–51.
• ———————— (1967) [1960], Pan-Turkism and Islam in Russia, Harvard UP.
• ———————— (1957), "The Russian Schism", Russian Review, vol. XVI, pp. 37–58.
• Old Orthodox Prayer Book. Trans. and ed. by Pimen Simon, Theodore Jurewics, [and] German Ciuba. Erie, Penn.: Russian Orthodox Church of the Nativity of Christ (Old Rite), 1986. N.B.: Consists of the liturgy of the Old Believers (a.k.a. Old Ritualists), as also now authorized for use in parishes of the canonical Russian Orthodox Church; texts in Russian and English on facing pages. Without ISBN

ในภาษารัสเซีย

• Голубинский ЕЕ: История русской церкви, Москва, 1900 / Golubinskij EE: "History of the Russian Church", Moscow, 1900
• ———————— (1905), К нашей полемике со старообрядцами, ЧОИДР / "Contribution to our polemic with the Old believers", ČOIDR, 1905
• ———————— (2004), Исправление книг при патриархе Никоне и последующих патриархах, Москва: Языки славянской культуры / Dmitrievskij A.A.: The correction of books under Patriarch Nikon and Patriarchs after him. Moscow, "Jazyki slavjanskoj kul'tury", 2004
• Зеньковский С.А.: Русское старообрядчество, том I и II, Москва 2006 / Zenkovsky S.A.: "Russia's Old Believers", volumes I and II, Moscow 2006
• Каптерев Н.Ф.: Патриарх Никон и его противники в деле исправления церковныx обрядов, Москва, 1913 / Kapterv N.F.: "Patriarch Nikon and his opponents in the correction of church rituals", Moscow, 1913
• ———————— (1914), Характер отношений России к православному востоку в XVI и XVII вв, Москва / Kapterev N.F.: "Character of the relationships between Russia and the orthodox East in the 16th and 17th centuries", Moscow, 1914
• Карташов А.В.: Очерки по истории русской церкви, Париж, 1959 / Kartašov A.V.: "Outlines of the history of the Russian church", Paris, 1959
• Ключевский И.П.: Сочинения, I–VIII, Москва, 1956–1959 / Ključevskij I.P.: "Works", I–VIII, Moscow, 1956–1959
• Мельников Ф.И.: Краткая история древлеправославной (старообрядческой) церкви. Барнаул, 1999 / Melnikov F.I.: "Short history of the Old orthodox (Old ritualist) Church", Barnaul, 1999
• Урушев Д.А. Возьми крест свой: история старообрядчества в событиях и лицах. Барнаул, 2009. / Urushev D.A. Take up your Cross: most influential persons and events in the history of Old Belief, Barnaul, 2009

N.B.: All these works come from scholars and scientists, none of them Old Believers, except for Melnikov (an Old-Believer apologist) and Urushev (a religious historian).

• Russian Orthodox Old-Rite Church (in Russian)
• Pomorian Old-Orthodox Church of Lithuania (in Russian)
• [https://web.archive.org/web/20120302180223/http://libweb.uoregon.edu/ec/oldbelievers/index.html เก็บถาวร 2012-03-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Old Believers in North America — a bibliography