สัตว์หิมพานต์ คือสัตว์ในจินตนาการที่กวี หรือจิตรกร พรรณนาถึง อาศัยอยู่ในป่าหิมพานต์หรือเขาไกรลาส ดังที่ปรากฏในวรรณคดีไตรภูมิพระร่วง และรามเกียรติ์ โดยมีลักษณะของสัตว์หลายชนิดมาประกอบกันในตัวเดียว จำแนกออกเป็น 3 ประเภท คือ สัตว์ทวิบาท (มีสองขา) สัตว์จตุบาท (มีสี่ขา) และจำพวกปลา [1][2]

จำแนกตามชนิดสัตว์ แก้

นก
อสูรปักษา
อสุรวายุพักตร์
นกการเวก
ครุฑ
กินรี
เทพปักษี
นกทัณฑิมา
หงส์
หงส์จีน
คชปักษา
มยุระคนธรรพ์
มยุระเวนไตย
สินธุปักษี
สีหสุบรรณ
สุบรรณเหรา
มังกรสกุณี
นาคปักษี
นาคปักษิณ
นกหัสดี
นกอินทรี
นกสัมพาที
กินนร
สกุณเหรา
นกเทศ
พยัคฆ์เวนไตย
นกสดายุ
เสือปีก
อรหัน
-
-
-
สิงห์ สิงห์ผสม
บัณฑุราชสีห์
กาฬสีหะ
ไกรสรราชสีห์
ติณสีหะ
-
-
-
-
เกสรสิงหะ
เหมราช
คชสีห์
ไกรสรจำแลง
ไกรสรคาวี
เทพนรสีห์
ฑิชากรจตุบท
โต
ไกรสรนาคา
ไกรสรปักษา
โลโต
พยัคฆ์ไกรสร
สางแปรง
สิงหคาวี
สิงหคักคา
สิงหพานร
สกุณไกรสร
สิงห์
สิงโตจีน
สีหรามังกร
โตเทพสิงฆนัต
ทักทอ
นรสิงห์
-
ม้า ปลา ช้าง กิเลน กวาง
ดุรงค์ไกรสร
ดุรงค์ปักษิณ
เหมราอัสดร
ม้า
ม้าปีก
งายไส
สินธพกุญชร
สินธพนที
สินธพ
โตเทพอัสดร
อัสดรเหรา
อัสดรวิหก
-
-
-
-
-
เหมวาริน
ไกรสรวาริน
กุญชรวารี
มัจฉนาคา
มัจฉวาฬ
นางเงือก
ปลาควาย
ปลาเสือ
ศฤงคมัสยา
พระเศวตกุญชร
เอราวัณ
กรินทปักษา
วารีกุญชร
กุญชรวารี
ช้างเผือก
ช้างตระกูลอิศวรพงศ์
ช้างตระกูลพรหมพงศ์
ช้างตระกูลวิษณุพงศ์
ช้างตระกูลอัคนีพงศ์
กิเลนจีน
กิเลนไทย
กิเลนปีก
-
-
-
-
-
มารีศ
พานรมฤค
อัปสรสีหะ
-
-
-
-
-
มนุษย์ จระเข้ ลิง วัวควาย แรด หมู นาค
คนธรรพ์
มักกะลีผล
กุมภีนิมิตร
เหรา
กบิลปักษา
มัจฉานุ
มังกรวิหค
ทรพา ทรพี
แรด
ระมาด
หมูป่า สุกรนที นาคทั้ง 4 ตระกูล เหรา มกร

อ้างอิง แก้