แมวของชเรอดิงเงอร์

แมวของชเรอดิงเงอร์ (อังกฤษ: Schrödinger's cat) เป็นการทดลองทางความคิด ซึ่งบางทีมีผู้บรรยายว่าเป็นปฏิทรรศน์ คิดค้นโดยแอร์วีน ชเรอดิงเงอร์ นักฟิสิกส์ชาวออสเตรีย[1] ใน ค.ศ. 1935 การทดลองดังกล่าวแสดงสิ่งที่เขาเห็นว่าเป็นปัญหาของการตีความกลศาสตร์ควอนตัมแบบโคเปนเฮเกน (Copenhagen interpretation) ที่ใช้กับวัตถุในชีวิตประจำวัน โดยฉากนี้เสนอแมวตัวหนึ่งที่อาจทั้งยังมีชีวิตและตายแล้วในเวลาเดียวกัน[2][3][4][5][6][7][8] เป็นสถานะที่เรียก หลักการซ้อนทับควอนตัม (quantum superposition) อันเป็นผลจากการถูกเชื่อมโยงกับเหตุการณ์ระดับเล็กกว่าอะตอมแบบสุ่มซึ่งอาจเกิดหรือไม่ก็ได้ การทดลองทางความคิดดังกล่าวมักมีการหยิบยกขึ้นมาในการอภิปรายทฤษฎีของการตีความกลศาสตร์ควอนตัม ชเรอดิงเงอร์ประดิษฐ์คำว่า เวอร์ชเรงคุง (ความพัวพัน) ในระหว่างการพัฒนาการทดลองความคิดนี้

แมวของชเรอดิงเงอร์: แมว คนโทพิษ และแหล่งกำเนิดกัมมันตรังสีอยู่ในกล่องปิดสนิท หากเครื่องเฝ้าสังเกตภายในกล่องตรวจพบกัมมันตภาพรังสี (คือ มีการสลายของอะตอม) คนโทจะปล่อยยาพิษซึ่งจะทำให้แมวตาย การตีความกลศาสตร์ควอนตัมแบบโคเปนเฮเกนบอกว่าหลังจากผ่านไประยะหนึ่ง แมวจะยังอยู่และตายในเวลาเดียวกัน แต่ถ้าดูในกล่องจริง ๆ ผู้สังเกตจะเห็นว่าแมวอยู่หรือตายอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่ใช่อยู่และตายในเวลาเดียวกัน กรณีเช่นนี้ก่อให้เกิดคำถามว่าหลักการซ้อนทับควอนตัม (quantum superposition) สิ้นสุดลงและความเป็นจริงเหลือเฉพาะความเป็นไปได้อย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้นเมื่อใดแน่

อ้างอิง แก้

  1. Schrödinger, Erwin (November 1935). "Die gegenwärtige Situation in der Quantenmechanik (The present situation in quantum mechanics)". Naturwissenschaften. 23 (48): 807–812. Bibcode:1935NW.....23..807S. doi:10.1007/BF01491891.
  2. Moring, Gary (2001). The Complete Idiot's Guide to Theories of the Universe. Penguin. pp. 192–193. ISBN 1440695725.
  3. Gribbin, John (2011). In Search of Schrodinger's Cat: Quantum Physics And Reality. Random House Publishing Group. p. 234. ISBN 0307790444.
  4. Greenstein, George; Zajonc, Arthur (2006). The Quantum Challenge: Modern Research on the Foundations of Quantum Mechanics. Jones & Bartlett Learning. p. 186. ISBN 076372470X.
  5. Tetlow, Philip (2012). Understanding Information and Computation: From Einstein to Web Science. Gower Publishing, Ltd. p. 321. ISBN 1409440400.
  6. Herbert, Nick (2011). Quantum Reality: Beyond the New Physics. Knopf Doubleday Publishing Group. p. 150. ISBN 030780674X.
  7. Charap, John M. (2002). Explaining The Universe. Universities Press. p. 99. ISBN 8173714673.
  8. Polkinghorne, J. C. (1985). The Quantum World. Princeton University Press. p. 67. ISBN 0691023883.