วิกิพีเดีย

เพศที่สาม

เพศที่สามเป็นแนวคิดที่ซึ่งปัจเจกถูกจัดหมวดหมู่ให้ไม่เป็นทั้งชายและหญิง ทั้งโดยสังคมหรือโดยตนเอง เพศที่สามยังเป็นหมวดหมู่ทางสังคมที่ปรากฏในสังคมที่ยอมรับเพศมากกว่าสองเพศ คำว่า ที่สาม มักเป็นที่เข้าใจว่าหมายถึง "อื่น ๆ" กระนั้นนักมานุษยวิทยาและสังคมวิทยาบางส่วนเคยบรรยายถึงเพศที่สี่[1] และห้า[2]

สังคมส่วนใหญ่ใช้ระบบสองเพศ ซึ่งหมายถึงเพศชายและหญิงเท่านั้น[3][4][5] ส่วนในวัฒนธรรมที่มีเพศที่สามหรือสี่ เพศเหล่านี้มักใช้แทนสิ่งที่แตกต่างกันอย่างมาก ในวัฒนธรรมของชาวฮาวายพื้นถิ่น กับ ขาวตาฮีตี มีแนวคิดของ มาฮู หมายถึงสภาวะตรงกลางระหว่างชายและหญิง หรือที่เรียกว่าเป็นสภาวะ "กำกวมกึ่งกลาง (liminality) ทางเพศ"[6][7] ชาวอเมริกันพื้นถิ่นบางวัฒนธรรมของดีเน (Diné) รับรู้ถึงสเปกตรัมของเพศอยู่สี่เพศ: หญิงที่มีความเป็นหญิง หญิงที่มีความเป็นชาย ชายที่มีความเป็นหญิง และ ชายที่มีความเป็นชาย (feminine woman, masculine woman, feminine man, และ masculine man ตามลำดับ)[8] คำว่า "เพศที่สาม" ยังถูกนำมาใช้เพื่อบรรยายบรรดาหิฌระ ซึ่งมีสถานะตามกฎหมายในเอเชียใต้[9], ฟะอะฟาฟีเนในพอลีนีเซีย และ พรหมจารีย์โดยสาบานในแถบบอลข่าน[10] วัฒนธรรมที่รับรู้การมีอยู่ของเพศที่สามไม่ได้แปลว่าจะยกย่องเพศที่สามว่ามีค่าเสมอไป หลายครั้ง เพศที่สามเป็นผลพวงจากการลดทอนคุณค่าของผู้หญิงอย่างเปิดเผย (explicit devaluation of women) ในวัฒนธรรมนั้น ๆ[11]

เมื่อเปรียบเทียบกับวัฒนธรรมที่ไม่ใช่ตะวันตกแล้ว แนวคิดของบทบาทเพศที่สามหรือสี่ยังถือว่าค่อนข้างใหม่ต่อวัฒนธรรมกระแสหลักของโลกตะวันตก[12]

ถึงแม้ว่าในนักวิชาการตะวันตกกระแสหลัก - โดยเฉพาะบรรดานักมานุษยวิทยาที่พยายามเขียนเกี่ยวกับแนวคิด "หิฌระ" ของเอเชียใต้ หรือ "เพศต่าง ๆ" กับ คนพหุวิญญาณ ของอเมริกันพื้นเมือง — มักจะพยายามทำความเข้าใจคำว่า "เพศที่สาม" ในภาษาของชุมชนเพศหลากหลายร่วมสมัยเพียงอย่างเดียว ในขณะที่รักวิชาการบางส่วน — โดยเฉพาะนักวิชาการที่เป็นชนพื้นถิ่น - ได้เน้นย้ำว่าการขาดความเข้าใจบริบทและวัฒนธรรมที่นักวิชาการกระแสหลักเป็นกันได้นำไปสู่การแสดงถึงโดยผิด ๆ (misrepresentation) ของคนกลุ่มนี้ไปอย่างแพร่หลาย ไปจนถึงว่าแท้จริงแนวคิดเพศที่สามนี้สามารถนำมาใช้กับวัฒนธรรมเหล่านี้ได้หรือไม่แต่แรก[13][14][15][16]

อ้างอิง แก้

  1. ↑ Trumbach, Randolph (1994). London's Sapphists: From Three Sexes to Four Genders in the Making of Modern Culture. In Third Sex, Third Gender: Beyond Sexual Dimorphism in Culture and History, edited by Gilbert Herdt, 111-36. New York: Zone (MIT). ISBN 978-0-942299-82-3
  2. ↑ Graham, Sharyn (2001), Sulawesi's fifth gender เก็บถาวร 2014-11-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Inside Indonesia, April–June 2001.
  3. ↑ Kevin L. Nadal, The SAGE Encyclopedia of Psychology and Gender (2017, ISBN 1483384276), page 401: "Most cultures currently construct their societies based on the understanding of gender binary—the two gender categorizations (male and female). Such societies divide their population based on biological sex assigned to individuals at birth to begin the process of gender socialization."
  4. ↑ Sigelman, Carol K.; Rider, Elizabeth A. (14 March 2017). Life-Span Human Development (ภาษาอังกฤษ). Cengage Learning. p. 385. ISBN 978-1-337-51606-8. สืบค้นเมื่อ 4 August 2021.
  5. ↑ Maddux, James E.; Winstead, Barbara A. (11 July 2019). Psychopathology: Foundations for a Contemporary Understanding (ภาษาอังกฤษ). Routledge. ISBN 978-0-429-64787-1. สืบค้นเมื่อ 4 August 2021.
  6. ↑ Besnier, Niko; Alexeyeff, Kalissa (2014). Gender on the Edge: Transgender, Gay, and Other Pacific Islanders. Honolulu: University of Hawai'i Press. p. 241.
  7. ↑ Zanghellini, Aleardo (2013). "Sodomy Laws and Gender Variance in Tahiti and Hawai'i". Laws. 2 (2): 51–68. doi:10.3390/laws2020051.
  8. ↑ Estrada, Gabriel S (2011). "Two Spirits, Nádleeh, and LGBTQ2 Navajo Gaze" (PDF). American Indian Culture and Research Journal. 35 (4): 167–190. doi:10.17953/aicr.35.4.x500172017344j30. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-05-13. สืบค้นเมื่อ 2023-06-18.
  9. ↑ Agrawal, A. (1997). "Gendered Bodies: The Case of the 'Third Gender' in India". Contributions to Indian Sociology. 31 (2): 273–297. doi:10.1177/006996697031002005. S2CID 145502268.
  10. ↑ Young, Antonia (2000). Women Who Become Men: Albanian Sworn Virgins. ISBN 1-85973-335-2
  11. ↑ Holmes, Morgan (July 2004). "Locating Third Sexes" (PDF). Transformations Journal (8). ISSN 1444-3775. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 16 April 2017. สืบค้นเมื่อ 28 December 2014. recognition of third sexes and third genders is not equal to valuing the presence of those who were neither male nor female, and often hinges on the explicit devaluation of women, as with the Sambia of New Guinea, or on the valuation of female virginity at the expense of valuing female humanity, as in Polynesia.
  12. ↑ McGee, R. Jon and Richard L. Warms 2011 Anthropological Theory: An Introductory History. New York, McGraw Hill.
  13. ↑ "Asia and the Pacific – ANU". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 27 December 2014.
  14. ↑ Pember, Mary Annette (13 October 2016). "'Two Spirit' Tradition Far From Ubiquitous Among Tribes". Rewire. สืบค้นเมื่อ 17 October 2016. Unfortunately, depending on an oral tradition to impart our ways to future generations opened the floodgates for early non-Native explorers, missionaries, and anthropologists to write books describing Native peoples and therefore bolstering their own role as experts. These writings were and still are entrenched in the perspective of the authors who were and are mostly white men.
  15. ↑ de Vries, Kylan Mattias (2009). "Berdache (Two-Spirit)". ใน O'Brien, Jodi (บ.ก.). Encyclopedia of gender and society. Los Angeles: SAGE. p. 64. ISBN 9781412909167. สืบค้นเมื่อ 6 March 2015. [Two-Spirit] implies that the individual is both male and female and that these aspects are intertwined within them. The term moves away from traditional Native American/First Nations cultural identities and meanings of sexuality and gender variance. It does not take into account the terms and meanings from individual nations and tribes. ... Although two-spirit implies to some a spiritual nature, that one holds the spirit of two, both male and female, traditional Native Americans/First Nations peoples view this as a Western concept.
  16. ↑ Kehoe, Alice B. (2002). "Appropriate Terms". SAA Bulletin. Society for American Archaeology 16(2), UC-Santa Barbara. ISSN 0741-5672. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 November 2004. สืบค้นเมื่อ 1 May 2019. At the conferences that produced the book, Two-Spirited People, I heard several First Nations people describe themselves as very much unitary, neither "male" nor "female," much less a pair in one body. Nor did they report an assumption of duality within one body as a common concept within reservation communities; rather, people confided dismay at the Western proclivity for dichotomies. Outside Indo-European-speaking societies, "gender" would not be relevant to the social personae glosses "men" and "women," and "third gender" likely would be meaningless. The unsavory word "berdache" certainly ought to be ditched (Jacobs et al. 1997:3-5), but the urban American neologism "two-spirit" can be misleading.
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เพศที่สาม&oldid=10881418"