วันอายัน คือ วันที่มีกลางวันยาวนานที่สุดและวันที่มีกลางคืนยาวนานที่สุด ได้แก่

1. วันที่ 21 มิถุนายน ในซีกโลกเหนือซึ่งเป็นวันเริ่มต้นฤดูร้อนจะมีกลางวันยาวนานที่สุด ส่วนซีกโลกใต้ซึ่งเป็นวันเริ่มต้นฤดูหนาวจะมีกลางคืนยาวนานที่สุด เพราะวันนี้โลกจะหันขั้วโลกเหนือเข้าหาดวงอาทิตย์มากที่สุดและหันขั้วโลกใต้ออกห่างดวงอาทิตย์มากที่สุด เรียกว่า “วันครีษมายัน” หรือ “วันอุตรายัน” (summer solstice) (บางปีอาจเป็นวันที่ 20 มิถุนายน)

2. วันที่ 21 ธันวาคม ในซีกโลกเหนือซึ่งเป็นวันเริ่มต้นฤดูหนาวจะมีกลางคืนยาวนานที่สุด ส่วนซีกโลกใต้ซึ่งเป็นวันเริ่มต้นฤดูร้อนจะมีกลางวันยาวนานที่สุด เพราะวันนี้โลกจะหันขั้วโลกเหนือออกห่างจากดวงอาทิตย์มากที่สุดและหันขั้วโลกใต้เข้าหาดวงอาทิตย์มากที่สุด เรียกว่า “วันเหมายัน” (อ่านว่า เห-มา-ยัน) หรือ “วันทักษิณายัน” (winter solstice) (บางปีอาจเป็นวันที่ 22 ธันวาคม)

อ้างอิงจาก ดร.วัฒนา กันบัว ผอ.ศูนย์อุตุนิยมวิทยาทะเล กรมอุตุนิยมวิทยา