รัฐที่ไม่ได้รับการยอมรับจากนานาชาติ

รัฐที่ไม่ได้รับการยอมรับจากนานาชาติ, รัฐที่ถูกนานาชาติคว่ำบาตร หรือ รัฐพาไรอาห์ (อังกฤษ: pariah state, international pariah, หรือ global pariah) หมายถึงรัฐชาติที่ถือกันว่าเป็นรัฐที่ถูกละทิ้งจากชุมชนนานาชาติ รัฐพาไรอาห์อาจต้องเผชิญกับการตัดขาดจากนานาชาติ, การคว่ำบาตร หรือแม้แต่การรุกรานโดยรัฐอื่นที่มองว่า การมีอยู่ของรัฐพาไรอาห์นั้นเป็นภัย

ในอดีต ผู้มีอำนาจในการกำหนดว่ารัฐใดรัฐหนึ่งเป็นรัฐพาไรอาห์มักเป็นผู้นำทางศาสนา เช่นกรณีจักรวรรดิออตโตมันซึ่งถูกระบุว่า เป็นรัฐพาไรอาห์โดยบรรดารัฐยุโรป ระบุไว้ในสนธิสัญญาเวสต์ฟอเลียในปี ค.ศ. 1648

ในยุคร่วมสมัย นิยามกำหนดของการเป็นรัฐพาไรอาห์นั้นมีการถกเถียงกันมาก เช่น นักวิชาการชาวไนจีเรีย โอลาวาลี ลาวาล ระบุว่า หนึ่งในใจความสำคัญที่ทำให้การนิยามรัฐหนึ่งเป็นรัฐพาไรยาห์มีความซับซ้อนคือ รัฐหนึ่งอาจถูกละทิ้งจากรัฐกลุ่มหนึ่ง ในขณะเดียวกันก็ยังได้รับความยอมรับจากรัฐอีกกลุ่มหนึ่ง ในบางนิยามอาจจำกัดความให้รัฐพาไรยาห์ หมายถึงรัฐที่ถูกทอดทิ้งโดยรัฐอื่นในท้องถิ่นภูมิภาคเดียวกัน หรือในอีกนิยาม อาจให้การตัดสินใจของสหประชาชาติเป็นตัวกำหนด

ศัพทมูลวิทยา

ศัพท์คำว่า "pariah" มาจาก "ปาไรยาร์" ซึ่งเป็นกลุ่มชนเผ่าขนาดใหญ่ ในรัฐทมิฬนาฑูของประเทศอินเดีย ภายใต้ระบบวรรณะ ปาไรยาร์ถือเป็นวรรณะต่ำสุด และถูกนิยามเป็นผู้ที่ถูกทอดทิ้งโดยอังกฤษในสมัยครองอาณานิคมอินเดีย ปรากฏบันทึกการใช้คำนี้ครั้งแรกในภาษาอังกฤษ จากเอกสารปี ค.ศ. 1613 และนับจากนั้น "pariah" ก็มีความหมายว่า "outcast" (ผู้ถูกทอดทิ้ง)