อุไทปุรี มหัล
อุไทปุรี มหัล (เปอร์เซีย: اودیپوری محل; แปลว่า "เปี่ยมปีติ";[1] ตาย กรกฎาคม ค.ศ. 1707) เป็นนางบาทบริจาริกาทาสของจักรพรรดิออรังเซพ[2] กล่าวกันว่าอุไทปุรี มหัล เป็นนางอันเป็นที่รักของจักรพรรดิออรังเซพในปลายพระชนม์ชีพ[3]
ประวัติ แก้
อุไทปุรี มหัล มีนามเดิมหรือมีพื้นเพอย่างไรไม่ปรากฏ แต่ตามธรรมเนียมที่มีมาตั้งแต่รัชสมัยจักรพรรดิอัคบาร์ ทรงมีพระราชโองการมิให้ออกนามหญิงในฮาเร็มด้วยชื่อจริง แต่ให้ตั้งนามตามชื่อเมืองหรือประเทศที่มาของตนแทน[4] ว่ากันว่าอุไทปุรี มหัล คงมีพื้นเพมาจากกัศมีร์หรืออุทยปุระ บ้างก็ว่าเป็นหญิงชาวคริสต์เชื้อสายจอร์เจีย[5] อาร์มีเนีย[6] หรือแซร์แคเชอ ก็มี[7] ปรากฏข้อมูลเพียงว่า อุไทปุรี มหัล เคยเป็นนางรำมาก่อน[8] ต่อมาเข้าเป็นนางทาสีในฮาเร็มของเจ้าชายทารา ศิโกห์ (دارا شِکوہ)[9]
อุไทปุรี มหัลเป็นสตรีผมแดงที่สวยงาม และเป็นผู้ที่รักจักรพรรดิออรังเซพอย่างออกหน้า[5] ทำให้บาทบริจาริกานางอื่นในจักรพรรดิออรังเซพล้วนริษยานาง[10] อุไทปุรี มหัลสนองพระเดชพระคุณประสูติกาลพระราชโอรสเพียงพระองค์เดียว คือ เจ้าชายมุฮัมมัด กัม พัขศ์ (محمد کامبخش) เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1667[11] นางเป็นคนติดสุรา[6] ค.ศ. 1678 อุไทปุรี มหัลตามเสด็จจักรพรรดิออรังเซพเพื่อทำสงครามกับราณาแห่งจิตเตารครห์และราชาแห่งมารวาร[12] ค.ศ. 1686 นางตามเสด็จจักรพรรดิออรังเซพไปในค่ายที่เมืองเอารังคาบาดหรืออะห์มัดนคร[13]
อุไทปุรี มหัลเป็นหญิงผู้ทรงอิทธิพลยิ่ง[14] และมีอิทธิพลต่อสามีมาเรื่อย ๆ จนสิ้นรัชกาล โดยเฉพาะการขอพระราชทานอภัยโทษเจ้าชายมุฮัมมัด กัม พัขศ์ ซึ่งผิดพลาดมาแล้วหลายต่อหลายครั้ง[15] นอกจากลูกหลานของนางที่เกิดมาจากจักรพรรดิออรังเซพ เธอมีความสัมพันธ์อันดีกับขิทมัตคาร์ ข่าน และบรรดาขันทีของจักรพรรดิพระองค์อื่น ๆ[16]
ในพระราชหัตถเลขาของจักรพรรดิออรังเซพที่มีต่อเจ้าชายมุฮัมมัด กัม พัขศ์ เมื่อ ค.ศ. 1707 ระบุไว้ว่า "อุไทปุรีแม่ของเธอ เป็นคนที่อยู่กันฉันในช่วงที่ป่วย นางปรารถนาที่จะไปอยู่กับฉัน [ในปรโลก]"[17] หลังจักรพรรดิออรังเซพสวรรคต อุไทปุรี มหัลเสียใจมาก และถึงแก่กรรมหลังการสวรรคตของจักรพรรดิออรังเซพเพียงสี่เดือน[5] ที่ควาลิยัร[8] ครั้นเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1707 จักรพรรดิบาฮาดูร์ ชาห์ที่ 1 จัดการพินัยกรรมของนาง และส่งศพของนางไปฝังในศาลเจ้ากูตับอัลอักตับในเดลี[8]
อ้างอิง แก้
- ↑ Manucci, Niccolò (1907). Storia Do Mogor: Or, Mogul India, 1653-1708 - Volume 2. J. Murray. p. 333.
- ↑ Mehta, Jl (1986). Advanced Study in the History of Medieval India. Sterling Publishers Pvt. Ltd. p. 480. ISBN 9788120710153.
- ↑ Muhammad Tariq Awan (1994). History of India and Pakistan: pt. 1. Great Mughals. Ferozsons. p. 461.
- ↑ Eraly, Abraham (January 1, 2007). The Mughal World: Life in India's Last Golden Age. Penguin Book India. p. 126. ISBN 978-0-143-10262-5.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Bilkees I. Latif (2010). Forgotten. Penguin Books India. p. 34. ISBN 978-0-14-306454-1.
- ↑ 6.0 6.1 Annie Krieger-Krynicki (2005). Captive Princess: Zebunissa, Daughter of Emperor Aurangzeb. Oxford University Press. pp. 103, 175. ISBN 978-0-19-579837-1.
- ↑ Sarkar, J. (1912). Anecdotes of Aurangzib: Translated Into English with Notes and Historical Essays. M.C. Sarkar & Sons. p. 26.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 William Irvine (1971). Later Mughal. Atlantic Publishers & Distri. pp. 54, 58.
- ↑ Satish Chandra (2005). Medieval India: From Sultanat to the Mughals Part - II. Har-Anand Publications. p. 274. ISBN 9788124110669.
- ↑ Jahan, I. Socio-Cultural life in Medieval History. Lulu.com. p. 79. ISBN 978-0-359-22280-3.
- ↑ Sir Jadunath Sarkar (1912). Sir Jadunath Sarkar (บ.ก.). Anecdotes of Aurangzib: Translated Into English with Notes and Historical Essays. M.C. Sarkar & Sons. p. 79.
- ↑ Zinat Kausar (1992). Muslim Women in Medieval India. Janaki Prakashan. p. 201. ISBN 9788185078748.
- ↑ C. M. Agrawal, บ.ก. (2001). Indian Woman, Volume 1. Indian Publishers Distributors. p. 244. ISBN 9788173412127.
- ↑ Journal of Historical Research, Volume 39, Issue 1. Department of History, Ranchi University. 2001. p. 63.
- ↑ M. P. Srivastava (1978). Social Life Under the Great Mughals, 1526-1700 A.D. Chugh Publications. p. 101.
- ↑ Munis D. Faruqui (27 August 2012). The Princes of the Mughal Empire, 1504–1719. Cambridge University Press. p. 240. ISBN 978-1-139-53675-2.
- ↑ Sudha Sharma (March 21, 2016). The Status of Muslim Women in Medieval India. SAGE Publications India. p. 69. ISBN 9789351505679.