ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เม ป้ายระบุ: ถูกย้อนกลับแล้ว การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
Undid edits by 49.237.23.119 (talk) to last version by Siam2019: reverting vandalism ป้ายระบุ: ทำกลับ |
||
บรรทัด 1:
[[ไฟล์:EAN-13-ISBN-13.svg|thumb|250px|ไอเอสบีเอ็น มีรหัสเลข 13 ตัวใน[[บาร์โค้ด]]]]
'''เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ''' ({{lang-en|International Standard Book Number}}) หรือ '''ไอเอสบีเอ็น''' (ตัวย่อ: ISBN) เป็น[[รหัส]]ที่กำหนดขึ้นให้ใช้กับ[[สิ่งพิมพ์]]ประเภท[[หนังสือ]]ทั่วไป มีจุดมุ่งหมายให้เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของหนังสือแต่ละเรื่อง เพื่ออำนวยความสะดวกในการควบคุมข้อมูลสิ่งพิมพ์ ในด้านการสั่งซื้อ การขาย การบริการ การเงิน และการนำสินค้าออกจำหน่ายไปยังสำนักพิมพ์ในประเทศต่าง ๆ
โดยผู้จัดพิมพ์จะต้องจ่ายค่าธรรมเนียมซื้อเลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ ISBN จากหน่วยงานในเครือของ International ISBN Agency<ref>{{cite web|title=The International ISBN Agency|url=https://www.isbn-international.org/|accessdate=20 February 2018}}</ref>
ระบบ ISBN ถูกสร้างขึ้นใน[[สหราชอาณาจักร]]ในปี [[พ.ศ. 2509]] โดยบริษัทผู้จัดพิมพ์และขายหนังสือ [[ดับเบิลยู เอช สมิธ]] และถูกเรียกว่า เลขมาตรฐานหนังสือ (Standard Book Numbering หรือ SBN) ต่อมา มีการนำ SBN มาใช้เป็นมาตรฐานสากล [[มาตรฐานสากล|ISO]] 2108 ในปี [[พ.ศ. 2513]] รหัสมาตรฐานที่คล้ายกัน [[หมายเลขมาตรฐานสากลประจำวารสาร]] (the International Standard Serial Number หรือ ISSN) ใช้สำหรับ[[นิตยสาร]]ที่ออกตามกำหนดเวลา
== ส่วนประกอบ ==
เส้น 9 ⟶ 10:
* ส่วนที่ 1 ถ้าเป็นรหัส 13 ตัว จะขึ้นต้นด้วยรหัสของ European Article Numbering-Uniform Code Council คือ 978 หรือ 979 (รหัส 10 ตัว จะไม่มีส่วนนี้)
* ส่วนที่ 2 รหัสประเทศ สำหรับประเทศไทยใช้ 974 (เต็มแล้ว) หรือ 616 (กำลังใช้) หรือ 611 (เตรียมใช้)
* ส่วนที่ 3 รหัสสำนักพิมพ์ เช่นสำนักพิมพ์[[นานมีบุ๊คส์]] ใช้ 472 (ภายใต้ 974) หรือ 041 (ภายใต้ 616)
* ส่วนที่ 4 รหัสชื่อเรื่อง เป็นลำดับของสิ่งพิมพ์ที่ผลิตจากสำนักพิมพ์นั้น ๆ
* ส่วนที่ 5 [[เลขตรวจสอบ]] ใช้ตรวจในระบบคอมพิวเตอร์จากการคำนวณเลข 9 ตำแหน่ง ของส่วนที่ 2-4
''ตัวอย่าง:'' ISBN 974-472-362-9 เป็นเลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือของหนังสือเรื่อง [[แฮร์รี่ พอตเตอร์กับศิลาอาถรรพ์]] ของสำนักพิมพ์[[นานมีบุ๊คส์]]
== การคำนวณเลขตรวจสอบในระบบคอมพิวเตอร์ ==
สำนักงาน ISBN สากลมีคู่มืออย่างเป็นทางการ<ref>{{cite web|url=http://www.isbn.org/standards/home/isbn/international/html/usm4.htm |title=ISBN Users' Manual (2001 edition) – 4. Structure of ISBN |publisher=International ISBN Agency |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130522043458/http://www.isbn.org/standards/home/isbn/international/html/usm4.htm |archivedate=22 May 2013 }}</ref> ซึ่งบอกถึงการคำนวณเลขตรวจสอบหลักสุดท้ายของ ISBN โดยใช้การคำนวณ[[เลขคณิตมอดุ
''ตัวอย่าง:'' การคำนวณหาเลขตรวจสอบของ ISBN 974-472-362-?
เส้น 24 ⟶ 25:
299 / 11 = 27 เศษ 2
11 - 2 = 9
ดังนั้นเลขตรวจสอบคือ 9 และเลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือที่สมบูรณ์คือ ISBN 974-472-362-9
สูตรคณิตศาสตร์ในการคำนวณคือ
::<math>x_{10} = - (10x_1 + 9x_2 + 8x_3 + 7x_4 + 6x_5 + 5x_6 + 4x_7 + 3x_8 + 2x_9) \, (\bmod 11) </math>
สำหรับ ISBN 13 หลัก การคำนวณเลขตรวจสอบหลักสุดท้ายทำวิธีเดียวกันกับ [[EAN-13]] ซึ่งเลขตัวนี้ระหว่าง ISBN-13 กับ ISBN-10 อาจไม่เหมือนกันเพราะคำนวณคนละวิธี
== อ้างอิง ==
เส้น 35 ⟶ 36:
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
* [http://www.isbn-international.org/ ISBN สากล]
* [http://www.isbn-international.org/en/userman/download/ISBNmanual.pdf คู่มือ ISBN อย่างเป็นทางการ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090114202839/http://www.isbn-international.org/en/userman/download/ISBNmanual.pdf |date=2009-01-14 }}
* [http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=36563&ICS1=1&ICS2=140&ICS3=20 ISO 2108:2005] ที่ [http://www.iso.org www.iso.org]
* [http://www.isbn.org/converterpub.asp เครื่องมือแปลง ISBN 10⇔13 หลัก รวมทั้งเติมตำแหน่งขีดที่ถูกต้อง]
{{มาตรฐานไอเอสโอ|state=collapsed}}
เส้น 48 ⟶ 49:
[[หมวดหมู่:มาตรฐานไอเอสโอ]]
[[หมวดหมู่:ขั้นตอนวิธีผลรวมตรวจสอบ]]
{{โครงความรู้}}
| |||