วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อำเภอบ้านแพรก"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
Ekströmz (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 4,239 ครั้ง
ลไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{ขาดอ้างอิง}}
{{กล่องข้อมูล อำเภอ
| name = บ้านแพรก
เส้น 17 ⟶ 16:
| image_map = Amphoe 1416.svg
}}
'''อำเภอบ้านแพรก''' เป็น[[อำเภอ]]หนึ่งในสิบหกอำเภอของ[[จังหวัดพระนครศรีอยุธยา]] เดิมเป็นเขตท้องที่ของ[[อำเภอมหาราช]]ทั้งหมด ก่อนที่จะขอจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอโดยการปกครองบางส่วนออกจาก[[อำเภอมหาราช]]ในวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2481<ref name=":0">{{cite journal|date=February 20, 1938|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งกิ่งอำเภอบ้านแพรก ขึ้นอำเภอมหาราช จังหวัดพระนครศรีอยุธยา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2481/D/3879.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=55|issue=0 ง|pages=3879}}</ref> และยกฐานะเป็นอำเภอในวันที่ 10 มกราคม 2502<ref name=":02">{{cite journal|date=January 10, 1959|title=พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอชุมพวง อำเภอเชียงยืน อำเภอแก้งคร้อ อำเภอสำโรงทาบ อำเภอคอนสาร อำเภอเซกา อำเภอทุ่งเสลี่ยม อำเภอบ้านด่าน อำเภอขนอม อำเภอบ้านแพรก อำเภอกระทู้ และอำเภอคลองใหญ่ พ.ศ. ๒๕๐๒|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2502/A/113/8.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=76|issue=113 ก|pages=(ฉบับพิเศษ) 8-11}}</ref> รวมระยะเวลาการเป็น[[กิ่งอำเภอ]] 20 ปี
'''อำเภอบ้านแพรก''' เป็น[[อำเภอ]]หนึ่งในสิบหกอำเภอของ[[จังหวัดพระนครศรีอยุธยา]] มีพื้นที่น้อยที่สุด ตั้งอยู่บริเวณลุ่ม[[แม่น้ำลพบุรี]]ตอนล่าง เป็นที่อยู่อาศัยของผู้คนมาช้านาน มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีย้อนหลังไปถึงพุทธศตวรรษที่ 17-21 นับเป็นชุมชนเก่าแก่แห่งหนึ่ง
 
== ที่มาของชื่ออำเภอ ==
คำว่า "แพรก" มีความหมายตาม[[พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน]] [[พ.ศ. 2493]] ว่า ชื่อเรียก[[หญ้า]]ชนิดหนึ่ง ต้นเป็นฝอย ใช้เป็น[[เครื่องสักการะ]]ห้า และอีกนัยหนึ่งคือทางแยกของน้ำ
 
อำเภอบ้านแพรก มีที่มาของชื่อจากทางแยกของแม่น้ำที่เปลี่ยนทางเดินคือ[[แม่น้ำลพบุรี]]สายเก่ากับ[[คลองตาเมฆ]] เรื่องเล่าว่าตาเมฆเป็นชาว[[สุพรรณบุรี]] มารับราชการใน[[กรุงศรีอยุธยา]]พร้อมกับบิดามีหน้าที่ดูแลช้างหลวง ตาเมฆได้นำโขลงช้างมามาพักเลี้ยงอยู่ริมแม่น้ำลพบุรี โขลงช้างเดินขึ้นลงในแม่น้ำลพบุรีเกิดเป็นลำรางกลายเป็นคลอง จึงได้ชื่อว่า "คลองตาเมฆ" แม่น้ำลพบุรีเป็นแม่น้ำที่แยกจาก[[แม่น้ำเจ้าพระยา]] ที่ตำบลม่วงหมู่ อำเภอเมืองสิงห์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี ผ่านอำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี เข้าสู่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ผ่านอำเภอบ้านแพรก [[อำเภอมหาราช]] [[อำเภอบางปะหัน]] มาบรรจบกับ[[แม่น้ำป่าสัก]]ที่[[วัดตองปุ]] ตำบลบ้านเกาะ [[อำเภอพระนครศรีอยุธยา]]
 
== ประวัติ ==
อำเภอบ้านแพรก คำว่า "แพรก" มีความหมายตาม[[พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน]] [[พ.ศ. 2493]] ว่า ชื่อเรียก[[หญ้า]]ชนิดหนึ่ง ต้นเป็นฝอย ใช้เป็นเครื่องสักการะห้า และอีกนัยหนึ่งคือทางแยกของน้ำ มีที่มาของชื่อจากทางแยกของแม่น้ำที่เปลี่ยนทางเดินคือ[[แม่น้ำลพบุรี]]สายเก่ากับคลองตาเมฆ เรื่องเล่าว่าตาเมฆเป็นชาว[[สุพรรณบุรี]] มารับราชการใน[[กรุงศรีอยุธยา]]พร้อมกับบิดามีหน้าที่ดูแลช้างหลวง ตาเมฆได้นำโขลงช้างมามาพักเลี้ยงอยู่ริมแม่น้ำลพบุรี โขลงช้างเดินขึ้นลงในแม่น้ำลพบุรีเกิดเป็นลำรางกลายเป็นคลอง จึงได้ชื่อว่า "คลองตาเมฆ"
บ้านแพรกสำพะเนียง เดิมเป็นตำบลชื่อหนึ่งในอำเภอมหาราช ต่อมาเมื่อ [[พ.ศ. 2480]] ทางราชการได้ยกฐานะขึ้นเป็น '''กิ่งอำเภอบ้านแพรก''' มี 4 ตำบล ได้แก่
# ตำบลบ้านแพรก
# ตำบลสำพะเนียง
# ตำบลคลองน้อย
# ตำบลบ้านโพธิ์
 
ถึง* [[พ.ศ.วันที่ 20 2488]]กุมภาพันธ์ 2481 ทางราชการได้ประกาศรวมตำบลคลองน้อยกับแยกพื้นที่ตำบลบ้านโพธิ์เข้าด้วยกันแพรก เป็นตำบลคลองน้อย ต่อมาได้ประกาศยกฐานะกิ่งตำบลโพลาว และตำบลสำพะเนียง จากอำเภอบ้านแพรกมหาราช ไปตั้งเป็น '''กิ่งอำเภอบ้านแพรก<ref name=":0" />''' เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2502 ประกอบด้วย 5 ตำบล 27 หมู่บ้าน ดังนี้ขึ้นกับอำเภอมหาราช
* วันที่ 30 กรกฎาคม 2483 เปลี่ยนแปลงชื่อตำบลโพลาว กิ่งอำเภอบ้านแพรก [[อำเภอมหาราช]] เป็น ตำบลบ้านโพ<ref>{{cite journal|last=|first=|date=July 30, 1940|title=พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามอำเภอและตำบลบางแห่ง พุทธศักราช ๒๔๘๓|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2483/A/263.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=57|issue=0 ก|pages=263-267|via=}}</ref>
# ตำบลบ้านแพรก จำนวน 5 หมู่บ้าน
* วันที่ 28 พฤศจิกายน 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านแพรก ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านแพรก<ref>{{cite journal|date=November 28, 1956|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านแพรก กิ่งอำเภอบ้านแพรก อำเภอมหาราช จังหวัดพระนครศรีอยุธยา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2499/D/099/45.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=73|issue=99 ง|pages=(ฉบับพิเศษ) 45-46}}</ref>
# ตำบลสำพะเนียง จำนวน 6 หมู่บ้าน
* วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลคลองน้อย ในท้องที่ตำบลคลองน้อย กิ่งอำเภอบ้านแพรก อำเภอมหาราช<ref>{{cite journal|date=March 1, 1958|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล [จำนวน ๕๙ แห่ง]|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2501/D/018/2.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=75|issue=18 ง|pages=(ฉบับพิเศษ) 2-6}}</ref>
# ตำบลคลองน้อย จำนวน 6 หมู่บ้าน
* วันที่ 10 มกราคม 2502 ยกฐานะกิ่งอำเภอบ้านแพรก อำเภอมหาราช เป็น '''อำเภอบ้านแพรก<ref name=":02" />'''
# ตำบลสองห้อง จำนวน 5 หมู่บ้าน
* วันที่ 14 สิงหาคม 2505 ตั้งตำบลสองห้อง แยกออกจากตำบลคลองน้อย<ref>{{cite journal|date=August 14, 1961|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบ้านแพรก จังหวัดพระนครศรีอยุธยา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2505/D/073/1744.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=79|issue=73 ง|pages=1744-1746}}</ref>
# ตำบลบ้านใหม่ จำนวน 5 หมู่บ้าน
* วันที่ 17 สิงหาคม 2514 ตั้งตำบลบ้านใหม่ แยกออกจากตำบลบ้านแพรก<ref>{{cite journal|date=August 17, 1971|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบ้านแพรก จังหวัดพระนครศรีอยุธยา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2514/D/087/2212.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=88|issue=87 ง|pages=2212-2214}}</ref>
 
* วันที่ 24 สิงหาคม 2516 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลคลองน้อย อำเภอบ้านแพรก เป็นสภาตำบลคลองน้อย<ref>{{cite journal|date=August 24, 1973|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งสภาตำบลตามประกาศคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๒๖ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม ๒๕๑๕|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2516/D/108/1.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=90|issue=108 ง|pages=(ฉบับพิเศษ) 1-72}}</ref>
นอกจากนี้ยังมีหลักฐานเก่าแก่มากมายที่ค้นพบในเขตอำเภอบ้านแพรกที่แสดงให้เห็นว่าชุมชนบ้านแพรกเป็นชุมชนที่มีความรุ่งเรืองมาแต่โบราณ ซึ่งจะศึกษาได้ที่พิพิธภัณฑ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นอำเภอบ้านแพรก
* วันที่ 25 ธันวาคม 2539 ยกฐานะสภาตำบลสำพะเนียง สภาตำบลคลองน้อย เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลสำพะเนียง และองค์การบริหารส่วนตำบลคลองน้อย<ref>{{cite journal|date=January 30, 1996|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2539/D/009/5.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=113|issue=9 ง|pages=5-219}}</ref> ตามลำดับ
* วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลบ้านแพรก เป็นเทศบาลตำบลบ้านแพรก<ref>{{cite journal|date=February 24, 1999|title=พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2542/A/009/1.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=116|issue=9 ก|pages=1-4}}</ref> ด้วยผลของกฎหมาย
* วันที่ 1 กรกฎาคม 2547 ยุบสภาตำบลบ้านแพรก กับสภาตำบลบ้านใหม่ รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลสำพะเนียง และยุบสภาตำบลบสองห้อง รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลคลองน้อย<ref>{{cite journal|date=July 1, 2004|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมสภาตำบลกับองค์การบริหารส่วนตำบล|url=http://www.dla.go.th/upload/schemaID%5B14%5D/367_new2120704.pdf?time=1358354270780|journal=|language=|volume=|issue=|pages=1-3}}</ref>
 
== ที่ตั้งและอาณาเขต ==
เส้น 51 ⟶ 44:
อำเภอบ้านแพรกแบ่งเขตการปกครองย่อยเป็น 5 [[ตำบล]] 27 [[หมู่บ้าน]] ได้แก่
{|
|1.
|- valign=top
|บ้านแพรก
||
{|
|
! รหัส
|(Ban Phraek)
! อักษรไทย
|
! อักษรโรมัน
|
! หมู่บ้าน
|{{0}}5 หมู่บ้าน
! ประชากร<br /> ([[ธันวาคม]] 2561)
|
! <!--พื้นที่-->
|
||&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;
|
|5.
|สองห้อง
|
|
|(Song Hong)
|
|
|5 หมู่บ้าน
|
|-
|2.
||141601||บ้านแพรก|| Ban Phraek||5||2,138||
|บ้านใหม่
|
|
|(Ban Mai)
|
|
|{{0}}5 หมู่บ้าน
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|3.
||141602||บ้านใหม่|| Ban Mai||5||1,609||
|สำพะเนียง
|
|
|(Sam Phaniang)
|
|
|{{0}}6 หมู่บ้าน
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|4.
||141603||สำพะเนียง|| Sam Phaniang||6||2,441||
|คลองน้อย
|-
|
||141604||คลองน้อย|| Khlong Noi||6||1,361||
|-
|(Khlong Noi)
||141605||สองห้อง|| Song Hong||5||1,497||
|}
|
||<!--&nbsp;[[ไฟล์:Tambon 1416.png|right|150px|แผนที่]]-->
|{{0}}6 หมู่บ้าน
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|}
 
เส้น 78 ⟶ 132:
ท้องที่อำเภอบ้านแพรกประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 3 แห่ง ได้แก่
* '''[[เทศบาลตำบลบ้านแพรก]]''' ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ้านแพรกและตำบลสำพะเนียง
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลสำพะเนียง''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านแพรก (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลบ้านแพรก) ตำบลบ้านใหม่ทั้งตำบล และตำบลสำพะเนียง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลบ้านแพรก) และตำบลบ้านใหม่ทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลคลองน้อย''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองน้อย และตำบลสองห้องทั้งตำบล
==สถานศึกษา==
*'''โรงเรียนบ้านแพรกประชาสรรค์''' เป็นสถานศึกษาระดับมัธยมศึกษา ตั้งอยู่ในอำเภอบ้านแพรก เป็นโรงเรียนประจำอำเภอบ้านแพรก
==แหล่งเรียนรู้==
*'''พิพิธภัณฑ์บ้านแพรก'''บริเวณโรงเรียนบ้านแพรกประชาสรรค์ อำเภอบ้านแพรก จังหวัดพระนครศรีอยุธยามีการขุดพบวัตถุโบราณสมัยสุโขทัยและสมัยอยุธยาจำนวนมากตามแนวแม่น้ำลพบุรีสายเก่า เช่นเครื่องปั้นดินเผาจากแหล่งเตาเผาบ้านบางปูน ตำบลพิหารแดง อำเภอเมืองสุพรรณบุรี จากแหล่งเตาเผาศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัยและจากแหล่งเตาเผาแม่น้ำน้อย ตำบลเชิงกลัด อำเภอบางระจัน จังหวัดสิงห์บุรี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริเวณโรงเรียนบ้านแพรกประชาสรรค์ เป็นที่ตั้งของวัดหลายวัด วัดที่สำคัญคือวัดสังคโลกซึ่งเป็นสถานที่ขุดพบเครื่องสังคโลกสมัยสุโขทัยจำนวนมาก
 
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
* [http://www.thaitambon.com/tambon/tamplist.asp?ID=14 ข้อมูลตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาจากเว็บไซต์ ThaiTambon.com]
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/อำเภอบ้านแพรก"