ผลต่างระหว่างรุ่นของ "คันทวย"

'''คันทวย''' หรือ '''ทวย''' (ภาษาอังกฤษ: corbel) คือส่วนหนึ่งของ[[สถาปัตยกรรม]]ทำหน้าที่ค้ำยัน[[ชายคา]] [[ระเบียง]] หรือ [[หลังคา]]ของ[[สิ่งก่อสร้าง]]

 

'''คันทวย''' หรือ '''ทวย''' คือส่วนหนึ่งของ[[สถาปัตยกรรมไทย]]ทำหน้าที่ค้ำยัน[[ชายคา]] มัก[[แกะสลัก]]หรือหล่อเป็นลวดลายสวยงาม คันทวย มีทั้งที่เป็น[[ไม้]] และ[[ปูนปั้น]] ตามแต่ประเภทของอาคาร

 

::* จันจิรา ขามะวัน '''การศึกษาลักษณะทางศิลปกรรมของคันทวยวิหารวัดในเขตอนุรักษ์เมืองเก่าเชียงใหม่ ''' คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พ.ศ. 2547 [http://www.finearts.cmu.ac.th/library/fulltext/chanjira/]

 

สถาปัตยกรรมของ[[ประเทศจีน]] ตามธรรมเนียมการก่อสร้างของจีนจะเรียกคันทวยว่า “dougong” ซึ่งใช้กันมาตั้งแต่ก่อนคริสต์กาล

 

ที่คิลเพ็ค (Kilpeck) [[อังกฤษ]] เป็นรูปหมาและกระต่าย]]

คำว่า คันทวย ใน[[สถาปัตยกรรมตะวันตก]] คือก้อนหินหรือที่ยื่นออกมาจากผนังหรือกำแพงเพื่อรับน้ำหนักของสิ่งก่อสร้างที่ยื่นออกมาจากผนังหรือกำแพง ถ้าเป็นไม้จะเรียกว่า “tassel” หรือ “bragger” การใช้คันทวยเริ่มใช้กันตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์แต่มานิยมกันใน[[ยุคกลาง]]และสถาปัตยกรรมขุนนาง[[สกอตแลนด์]]

คำว่า “corbel” มาจาก[[ภาษาฝรั่งเศส]]เก่าซึ่งมาจาก[[ภาษาละติน]] “corbellus” แปลว่า[[นกกา]] แปลงมาจากคำว่า “corvus” ซึ่งหมายถึงลักษณะจงอยปากนก ฉนั้นฝรั่งเศสจึงเรียกคันทวยว่า “corbeau” ซึ่งแปลว่า[[นกกา]] หรือ “cul-de-lampe” สำหรับคันทวยที่ภายนอกอาคารที่รองรับหลังคา หรือ “modillon” สำหรับคันทวยที่รองรับน้ำหนักภายในสิ่งก่อสร้าง

 

คันทวยของ[[สิ่งก่อสร้าง]]แบบ[[สถาปัตยกรรมโรมาเนสก์|โรมาเนสก์]]มักจะเรียบแต่จะมีการแกะสลักเป็นรูปหน้าคน หัวสัตว์ หรือสัตว์ในจินตนาการ อย่างที่วัดคิลเพ็ค (Kilpeck) [[อังกฤษ]]ที่ยังมีคันทวยจากสมัยนั้นเหลืออยู่เกือบทั้งหมด--85 คันทวยจากเดิม 91

 

คันทวยที่รับน้ำหนักระเบียงใน[[ประเทศอิตาลี]] หรือ [[ประเทศฝรั่งเศส]] จะค่อนข้างใหญ่กว่าและตกแต่งอย่างวิจิตรกว่าอย่างเช่นคันทวย “Cinquecento” จากคริสต์ศตวรรษที่ 16 ในอังกฤษจะใช้คันทวยในการก่อสร้างบ้านไม้แบบที่เรียกว่า “half-timber” เพื่อรับน้ำหนักชั้นบนที่มักจะยื่นออกมาจากชั้นล่าง

 

'''ฐานคันทวย''' (corbel table) คือบัวแนวคันทวยที่ยื่นออกมาซึ่งมักจะใช้รองรับรางน้ำ แต่บริเวณ[[ลอมบาร์ดึ]]ทางตอนเหนือของประเทศอิตาลีจะใช้ฐานคันทวยเป็นเครื่องตกแต่งสิ่งก่อสร้างเช่นใช้แบ่งสิ่งก่อสร้างเป็นชั้นๆ หรือตกแต่งกำแพงที่ว่างเปล่า

 

<gallery perrow="5">

ภาพ: Bracing2.jpg |ทวยหูช้าง ศาลา วัดพระธาตุช่อแฮ จังหวัดแพร่

</gallery>