ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อำเภอวังเหนือ"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Billner2009 (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Ekströmz (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 29:
อำเภอวังเหนือเดิมชื่อว่า '''เมืองวัง''' หรือ '''เวียงวัง''' สันนิษฐานว่าได้ตั้งขึ้นในสมัย[[พุทธศตวรรษที่ 6]] ([[พ.ศ. 500]]-[[พ.ศ. 599|599]]) ซึ่งปรากฏตามหลักฐานในหนังสือพงศาวดารชาติไทยเล่ม 2 ของ[[พระบริหารเทพธานี]] ได้กล่าวถึงแว่นแคว้นยวนเชียง (หน้า 4 บรรทัดที่ 4-6) ว่า "เมื่อภายหลัง [[พ.ศ. 590]] แว่นแคว้นยวนเชียงก็แยกตั้งบ้านเมืองออกไปทางทิศตะวันตกอีกหลายเมือง เช่น เวียงกาหลง (เวียงป่าเป้า) เวียงฮ่อ ดงเวียง เมืองวัง (วังเหนือ) แจ้ห่ม เป็นต้น" และในหนังสือประวัติศาสตร์เชียงรายซึ่งจัดพิมพ์ในงานฉลอง 25 พุทธศตวรรษ หน้า 13 ก็ปรากฏความคล้ายกันคือ "ในราวพุทธศตวรรษที่ 5 มีพวกไทยถอยร่นจากตอนใต้ประเทศจีนปัจจุบันมาสมทบกับพวกไทยที่เมืองเชียงลาวเพิ่มขึ้นมากทุกที ซึ่งขยายเมืองให้กว้างขวางออกไปอีก เรียกว่า แคว้นชุนยางหรือยวนเชียว มีอาณาเขตแผ่ไปถึงหลายเมือง เช่น เวียงกาหลง (เวียงป่าเป้า) แจ้ห่ม เวียงฮ่อ ดงเวียง เวียงวัง (วังเหนือ) และเชียงแสน ทั้งนี้ภายหลัง พ.ศ. 590 เป็นต้นมา"
 
* [[พุทธศตวรรษที่ 18]] (ราว [[พ.ศ. 1713]]) กาลสมัยแห่ง[[แคว้นโยนกเชียงแสน|ราชอาณาจักรโยนกบุรีศรีช้างแสน]]ถูกกองทัพเจ้าคำฟ้าหรือขุนเสียขวัญฟ้าแห่งอาณาจักรเมายกมาตีจนพ่ายแพ้ ด้วยการนำของ[[พระเจ้าไชยศิริ]]แห่งเมือง[[ไชยปราการ]]ได้เผาบ้านเมืองก่อนอพยพกองทัพประชาราษฎรขอบขัณฑสีมาผ่านเข้ามาในเขตเมืองวัง และพักขบวนทัพ ณ เขาดอยด้วน ก่อนจะอพยพประชาราษฎรล่วงไปถึงเมืองแปบ (เมืองกำแพงเพชร) ในขณะนั้น กลุ่มคนในขบวนอพยพดังกล่าวจำนวนหนึ่งได้แยกตัวออกมาตั้งบ้านสร้างเมืองอยู่ ณ เมืองวัง บริเวณแถบต้น[[แม่น้ำวัง]]อันเป็นแหล่งพื้นที่อันอุดมสงบสมบูรณ์ โดยการนำของเจ้าพ่อพญาวัง และในยุคนี้มีการค้าขายและผลิตสินค้า ประเภทถ้วยชามเครื่องปั้นดินเผาผางประทีป ที่มาจากเตาเผาสันกำแพง เชียงใหม่ เตาเผาพาน เชียงราย หรือเตาเผาวังเหนือ เวียงกาหลง และมีการค้นพบชิ้นถ้วยที่ผลิตในยุคราชวงค์หมิงประเทศจีน ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาในอดีตเกิดภาวะสงครามขึ้นระหว่าง[[พม่า]]กับ[[ล้านนา]] ทำให้ผู้คนต่างหนีภัยไปในทิศทางต่าง ๆ จนกลายเป็นสภาพเมืองร้าง จนถึงช่วงระหว่าง ปี [[พ.ศ. 2373]] เมืองวังกลับคืนสู่สภาพความเป็นชุมชนเมืองอีกครั้งหนึ่ง หลังจากพม่าสิ้นอำนาจการปกครอง ในสมัย[[พระเจ้ากาวิละ]]สามารถขับไล่พม่าได้สำเร็จ
 
* วันที่ 21 มีนาคม 2480 แยกพื้นที่ตำบลทุ่งฮั้ว ตำบลวังเหนือ ตำบลวังใต้ และตำบลร่องเคาะ อำเภอแจ้ห่ม มาตั้งเป็น '''กิ่งอำเภอวังเหนือ''' ขึ้นกับอำเภอแจ้ห่ม<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2480/D/3191.PDF]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งกิ่งอำเภอวังเหนือ</ref>
* (พ.ศ. 2435) มีการแบ่งการปกครองเป็นแบบ[[การปกครองส่วนภูมิภาค|ระบบภูมิภาค]]และ[[เทศาภิบาล|ระบบเทศาภิบาล]] เมืองวังเป็นตำบลหนึ่งของ[[อำเภอแจ้ห่ม]] จังหวัดลำปาง โดยส่วนราชการที่ดำเนินการบันทึกเป็นชื่อ '''ตำบลวังเหนือ''' ชื่อเมืองวังจึงเรียกเป็นวังเหนือมาจนปัจจุบัน
* วันที่ 9 มกราคม 2481 ยุบตำบลวังใต้ และโอนพื้นที่หมู่ 1-7,9-12 ของตำบลวังใต้ (ที่ถูกยุบ) ไปขึ้นกับตำบลวังเหนือ กับโอนพื้นที่หมู่ 8,13-17 ของตำบลวังใต้ (ที่ถูกยุบ) ไปขึ้นกับตำบลร่องเคาะ<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2481/D/3344.PDF]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลและอำเภอในจังหวัดลำปาง</ref>
* (พ.ศ. 2481) ตำบลวังเหนือได้รับการยกฐานะเป็น '''กิ่งอำเภอวังเหนือ''' มีการเปิดที่ว่าการกิ่งอำเภอวังเหนือครั้งแรกเมื่อวันที่ (15 พฤษภาคม)
* '''เทศบาลตำบลวันที่ 28 พฤศจิกายน 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลวังเหนือ''' ครอบคลุมพื้นที่ในท้องที่บางส่วนของตำบลวังเหนือ<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2499/D/099/67.PDF]๒๘ พฤศจิกายน ๒๔๙๙ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลวังเหนือ กิ่งอำเภอวังเหนือ อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง</ref><ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/E/270/8.PDF]๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๐ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลวังเหนือกับเทศบาลตำบลวังเหนือ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง เป็นเทศบาลตำบลวังเหนือ</ref>
* (พ.ศ. 2500) กิ่งอำเภอวังเหนือได้รับการยกฐานะเป็น '''อำเภอวังเหนือ''' ขึ้นกับจังหวัดลำปาง
* วันที่ 22 กรกฎาคม 2501 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอวังเหนือ อำเภอแจ้ห่ม เป็น '''อำเภอวังเหนือ'''<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2501/A/055/321.PDF]พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอกระสัง อำเภอกระนวน อำเภอบางกอกใหญ่ อำเภอขุนหาร อำเภอพนา อำเภอปากช่อง อำเภอวังเหนือ อำเภอวังชิ้น อำเภอแม่ทา อำเภอหนองหมู อำเภอสระแก้ว อำเภออมก๋อย อำเภอบางซ้าย อำเภอทับสะแก อำเภอบุณฑริก อำเภอลานสะกา อำเภอจอมบึง อำเภอท่ายาง อำเภอสามเงา อำเภอฟากท่า อำเภอบ้านเขว้า อำเภอชานุมาน อำเภอแม่พริก อำเภอท่าสองยาง อำเภอสะเมิง อำเภอหนองแขม และอำเภอพระแสง พ.ศ.๒๕๐๑</ref>
* (พ.ศ. 2542) มีการจัดแบ่งเขตการปกครองเป็นรูปแบบ[[เทศบาล]]และ[[องค์การบริหารส่วนตำบล]] โดยมี[http://www.wangnuea.org เทศบาลตำบลวังเหนือ] เป็นศูนย์กลางและเป็นเทศบาลแห่งแรกของอำเภอวังเหนือที่ได้จัดตั้งขึ้นจนถึงปัจจุบัน
* (พ.ศ.วันที่ 2560)2 ยุบรวมองค์การบริหารกรกฎาคม 2530 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านใหม่ ในท้องที่บางส่วนของตำบลวังเหนือ<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2530/D/125/4596.PDF]๒ เข้าเป็นเทศบาลตำบลวังเหนือกรกฎาคม ๒๕๓๐ ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง "การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลวังเหนือกับเทศบาลตำบลวังเหนือจัดตั้งสุขาภิบาลบ้านใหม่ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง เป็นเทศบาลตำบลวังเหนือ" ลงวันที่ 6 ตุลาคม 2560 ทั้งนี้ตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2560 เป็นต้นไป</ref>
* วันที่ 15 กันยายน 2532 ตั้งตำบลวังทอง แยกออกจากตำบลร่องเคาะ และตำบลวังใต้ ตั้งตำบลวังซ้าย แยกออกจากตำบลวังเหนือ<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2532/D/154/21.PDF]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบล ในท้องที่อำเภอแม่ทะ และอำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง</ref>
* วันที่ 12 กันยายน 2533 ตั้งตำบลวังแก้ว แยกออกจากตำบลทุ่งฮั้ว<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2533/D/170/37.PDF]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง</ref>
* วันที่ 9 พฤศจิกายน 2538 ตั้งตำบลวังทรายคำ แยกออกจากตำบลวังใต้<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2538/D/090/59.PDF]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง</ref>
* วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลวังเหนือ และสุขาภิบาลบ้านใหม่ เป็น เทศบาลตำบลวังเหนือ และเทศบาลตำบลบ้านใหม่ ตามลำดับ
* วันที่ 3 พฤศจิกายน 2560 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลวังเหนือ อำเภอวังเหนือ รวมกับเทศบาลตำบลวังเหนือ<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/E/270/8.PDF]๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๐ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลวังเหนือกับเทศบาลตำบลวังเหนือ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง เป็นเทศบาลตำบลวังเหนือ</ref>
 
== แหล่งน้ำสำคัญ ==
เส้น 68 ⟶ 73:
ท้องที่อำเภอวังเหนือประกอบด้วย[[องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น]] 9 แห่ง ได้แก่
 
* '''เทศบาลตำบลวังเหนือ''' ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลวังเหนือ
* '''เทศบาลตำบลวังเหนือ''' ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลวังเหนือ<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2499/D/099/67.PDF]๒๘ พฤศจิกายน ๒๔๙๙ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลวังเหนือ กิ่งอำเภอวังเหนือ อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง</ref><ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/E/270/8.PDF]๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๐ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลวังเหนือกับเทศบาลตำบลวังเหนือ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง เป็นเทศบาลตำบลวังเหนือ</ref>
*'''[[เทศบาลตำบลบ้านใหม่ (จังหวัดลำปาง)|เทศบาลตำบลบ้านใหม่]]''' ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลวังเหนือ<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2530/D/125/4596.PDF]๒ กรกฎาคม ๒๕๓๐ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านใหม่ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง</ref>(เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลวังเหนือ)
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งฮั้ว''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งฮั้วทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลวังใต้''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังใต้ทั้งตำบล