ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าหอกลอง"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{ปรับภาษา}}{{เก็บกวาด}}
{{Infobox
| title =
เส้น 5 ⟶ 4:
{{image array|perrow=2|width=125|height=115
| image1 = 120_Guardian_Spirit,_19c,_Rattanakosin_(35086893102).jpg| caption1 = เจว็ดพระเทเพน หรือ พระเยาวะแผ้ว [[อาณาจักรรัตนโกสินทร์ (สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์)|ศิลปะต้นรัตนโกสินทร์]] [[พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร]].
| image2 = Pi_Ban-Bewohner.jpg| caption2 = เครื่องประกอบ[[ศาลพระภูมิ]] โดยมี เจว็ด(ใบเสมา) มีความสำคัญที่สุด เช่นเดียวกับ[[มูรติ|เทวรูป]]ใน[[ศาสนาฮินดู]].
| image3 = Spirit-Guardian-of-House_IMG_6072.jpg| caption3 = เจว็ด(ใบเสมา)ของ พระชัยมงคล ของ[[ศาลพระภูมิ]]ในลักษณะปัจจุบัน มักเป็น[[ประติมากรรม|เทวรูป]]ลอยตัว.
| image4 = Taksin_Memorial_Spirit_House.jpg| caption4 = [[ศาลพระภูมิ]]อุทิศให้พระภูมิ ศาลพระเทวเถร หรือ พระวัยทัต
}}
|caption =
}}
'''พระภูมิ''' หรือ '''พระภูมิเจ้าที่''' ({{lang-pi|ภุมฺมเทว}}) เป็น [[เทพารักษ์]]หรือ[[เทวดา (ศาสนาพุทธ)|เทวดา]] ประจําพื้นที่และสถานที่ต่างๆต่าง <ref>[[ราชบัณฑิตยสถาน]], ''[[พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554]] เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว'', กรุงเทพพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2556, หน้า 581</ref>ซึ่งไม่รวม[[รุกขเทวดา]]อื่นๆ<ref name="อา">[[เสฐียรโกเศศ]]. '''ผีสางเทวดา'''. กรุงเทพฯ:เอเธนส์บุ๊คส์. 1997, หน้า 9</ref> หากสิงสถิตอยู่หรือเป็นเจ้าของหรือเป็นใหญ่ในที่ใด ก็จะเรียกเป็น เจ้าที่, เจ้าท่า, เจ้าป่า หรือเจ้าเขา เป็นต้น<ref name="อา"/> หน้าที่ของพระภูมิ คือเพื่อปกปักรักษา ปกป้องดูแล บ้านเรือน เคหสถาน อาคาร สถานที่ต่างๆ รวมทั้งเรือกสวนไร่นา<ref name="อา"/> <ref name="อา"/> ตามความเชื่อของคนไทยในทุกภาคของประเทศมาตั้งแต่สมัยโบราณและยึดถือปฏิบัติบูชาสืบต่อกันมาช้านานจวบจนปัจจุบัน โดยมี ‘[[ศาลพระภูมิ]]’ ถือเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่อุทิศให้กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มีความสำคัญและสักการะ หรือบุคคลสำคัญทางศาสนา<ref>{{cite book |author-link=Pierre A. Riffard |last=Riffard |first=Pierre A. |title=Nouveau dictionnaire de l'ésotérisme |location=Paris, FR |publisher=Payot |year=2008 |pages=114–115, 136–137}}</ref>
 
ความเชื่อของพระภูมิมาจาก[[ศาสนาผี]] อันเป็นประเพณีธรรมเนียมพื้นเมืองแบบ[[วิญญาณนิยม]]ใน[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]]ก่อนการเข้ามาของ[[ศาสนาพุทธ]]และ[[ศาสนาฮินดู]] เมื่อพระพุทธศาสนาและศาสนาฮินดูเข้ามาได้มีการผสมผสานในความเชื่อดั้งเดิม
 
ความเชื่อของว่าพระภูมินี้ เป็นความเชื่อพื้นเมืองของไทยซึ่งมีรากฐานมาจาก[[ศาสนาผี]]และศาสนาท้องถิ่นของไทยรวมทั้งการการสักการะบูชาบรรพบุรุษอยู่ อันเป็นประเพณีธรรมเนียมพื้นเมือง[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้|ดินแดนอุษาคเนย์]]ก่อนการเข้ามาของ[[เถรวาท|พระพุทธศาสนา]]และ[[ศาสนาฮินดู]]และเป็น[[สรรพเทวนิยม]]9 และแบบลักษณ์[[พหุเทวนิยม]]-[[วิญญาณนิยม]] เมื่อ[[เถรวาท|พระพุทธศาสนา]]และ[[ศาสนาฮินดู]]เข้ามามีอิทธิพลต่อ[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้|ดินแดนอุษาคเนย์]]ได้มีการผสมผสานในความเชื่อดั้งเดิมมาเข้าสู่ศาสนาใหม่ คติความเชื่อของพระภูมิเจ้าที่นั้นมี[[เทพารักษ์]]อยู่๙องค์ ซึ่งแต่ละองค์มีบทบาทและหน้าที่รักษาสถานที่ต่างกันไป โดยประมุขของพระภูมิเจ้าที่นั้นคือ[[เจ้ากรุงพาลี]] ซึ่งเป็น[[เทวดาในศาสนาฮินดู|เทวดา]]ที่มีที่มาจาก[[ศาสนาฮินดู]].<ref name="Scott1994">{{cite book|author=William Henry Scott | authorlink = William Henry Scott (historian)|url= https://archive.org/details/BarangaySixteenthCenturyPhilippineCultureAndSociety | title = Barangay: Sixteenth Century Philippine Culture and Society | publisher = Ateneo de Manila University Press | date = 1994 | location = Quezon City | isbn = 9715501354 }}</ref><ref name="kroeber">{{cite journal|author=A. L. Kroeber|year=1918|title=The History of Philippine Civilization as Reflected in Religious Nomenclature|journal=Anthropological Papers of the American Museum of Natural History|volume=XXI|issue=Part II|pages=35&ndash;37|url=http://digitallibrary.amnh.org/bitstream/handle/2246/286/A019a02.pdf;jsessionid=EB1447C19043A20F8A2BCE9726E4A3D1?sequence=1}}</ref><ref name="cole">{{cite journal|author=Fay-Cooper Cole & Albert Gale|year=1922|title=The Tinguian; Social, Religious, and Economic life of a Philippine tribe|journal=Field Museum of Natural History: Anthropological Series|volume=14|issue=2|pages=235&ndash;493|url=https://archive.org/details/tinguiansocialre142cole}}</ref>
'''พระภูมิ''' หรือ '''พระภูมิเจ้าที่''' เป็น [[เทพารักษ์]]หรือ[[เทวดา (ศาสนาพุทธ)|เทวดา]] ประจําพื้นที่และสถานที่ต่างๆ <ref>[[ราชบัณฑิตยสถาน]], ''[[พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554]] เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว'', กรุงเทพพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2556, หน้า 581</ref>ซึ่งไม่รวม[[รุกขเทวดา]]อื่นๆ<ref name="อา">[[เสฐียรโกเศศ]]. '''ผีสางเทวดา'''. กรุงเทพฯ:เอเธนส์บุ๊คส์. 1997, หน้า 9</ref> หากสิงสถิตอยู่หรือเป็นเจ้าของหรือเป็นใหญ่ในที่ใด ก็จะเรียกเป็น เจ้าที่, เจ้าท่า, เจ้าป่า หรือเจ้าเขา เป็นต้น<ref name="อา"/> หน้าที่ของพระภูมิ คือเพื่อปกปักรักษา ปกป้องดูแล บ้านเรือน เคหสถาน อาคาร สถานที่ต่างๆ รวมทั้งเรือกสวนไร่นา<ref name="อา"/> <ref name="อา"/> ตามความเชื่อของคนไทยในทุกภาคของประเทศมาตั้งแต่สมัยโบราณและยึดถือปฏิบัติบูชาสืบต่อกันมาช้านานจวบจนปัจจุบัน โดยมี ‘[[ศาลพระภูมิ]]’ ถือเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่อุทิศให้กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มีความสำคัญและสักการะ หรือบุคคลสำคัญทางศาสนา<ref>{{cite book |author-link=Pierre A. Riffard |last=Riffard |first=Pierre A. |title=Nouveau dictionnaire de l'ésotérisme |location=Paris, FR |publisher=Payot |year=2008 |pages=114–115, 136–137}}</ref>
ความเชื่อของพระภูมินี้ เป็นความเชื่อพื้นเมืองของไทยซึ่งมีรากฐานมาจาก[[ศาสนาผี]]และศาสนาท้องถิ่นของไทยรวมทั้งการการสักการะบูชาบรรพบุรุษ อันเป็นประเพณีธรรมเนียมพื้นเมือง[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้|ดินแดนอุษาคเนย์]]ก่อนการเข้ามาของ[[เถรวาท|พระพุทธศาสนา]]และ[[ศาสนาฮินดู]]และเป็น[[สรรพเทวนิยม]] และแบบลักษณ์[[พหุเทวนิยม]]-[[วิญญาณนิยม]] เมื่อ[[เถรวาท|พระพุทธศาสนา]]และ[[ศาสนาฮินดู]]เข้ามามีอิทธิพลต่อ[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้|ดินแดนอุษาคเนย์]]ได้มีการผสมผสานในความเชื่อดั้งเดิมมาเข้าสู่ศาสนาใหม่ คติความเชื่อของพระภูมิเจ้าที่นั้นมี[[เทพารักษ์]]อยู่๙องค์ ซึ่งแต่ละองค์มีบทบาทและหน้าที่รักษาสถานที่ต่างกันไป โดยประมุขของพระภูมิเจ้าที่นั้นคือ[[เจ้ากรุงพาลี]] ซึ่งเป็น[[เทวดาในศาสนาฮินดู|เทวดา]]ที่มีที่มาจาก[[ศาสนาฮินดู]].<ref name="Scott1994">{{cite book|author=William Henry Scott | authorlink = William Henry Scott (historian)|url= https://archive.org/details/BarangaySixteenthCenturyPhilippineCultureAndSociety | title = Barangay: Sixteenth Century Philippine Culture and Society | publisher = Ateneo de Manila University Press | date = 1994 | location = Quezon City | isbn = 9715501354 }}</ref><ref name="kroeber">{{cite journal|author=A. L. Kroeber|year=1918|title=The History of Philippine Civilization as Reflected in Religious Nomenclature|journal=Anthropological Papers of the American Museum of Natural History|volume=XXI|issue=Part II|pages=35&ndash;37|url=http://digitallibrary.amnh.org/bitstream/handle/2246/286/A019a02.pdf;jsessionid=EB1447C19043A20F8A2BCE9726E4A3D1?sequence=1}}</ref><ref name="cole">{{cite journal|author=Fay-Cooper Cole & Albert Gale|year=1922|title=The Tinguian; Social, Religious, and Economic life of a Philippine tribe|journal=Field Museum of Natural History: Anthropological Series|volume=14|issue=2|pages=235&ndash;493|url=https://archive.org/details/tinguiansocialre142cole}}</ref>
 
== รายนามพระภูมิทั้ง 9 ==
 
ลักษณะของพระภูมิใน[[ประติมานวิทยา]]ตั้งแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน จะทรงฉลองพระองค์อย่าง[[พระมหากษัตริย์|กษัตริย์]]อย่างไทยโบราณหรือ[[เทพารักษ์]]โดย ทรงสวม[[ชฎา]] สวมพระภูษาห้อยชายมีสายธุรำ และสายสังวาลย์ ทรงสวมกำไล,ปั้นเหน่งและพาหุรัด สวมฉลอง[[ฉลองพระบาทเชิงงอน]]อันแสดงถึงความมั่งคั่งร่ำรวยและความสูงศักดิ์.
== รายนามพระภูมิทั้ง๙ ==
ลักษณะของพระภูมิใน[[ประติมานวิทยา]]ตั้งแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน จะทรงฉลองพระองค์อย่าง[[พระมหากษัตริย์|กษัตริย์]]อย่างไทยโบราณหรือ[[เทพารักษ์]]โดยทรงสวม[[ชฎา]] สวมพระภูษาห้อยชายมีสายธุรำ และสายสังวาลย์ ทรงสวมกำไล,ปั้นเหน่งและพาหุรัด สวมฉลอง[[ฉลองพระบาทเชิงงอน]]อันแสดงถึงความมั่งคั่งร่ำรวยและความสูงศักดิ์.
{| width=100% class="wikitable"
!นามพระภูมิบุรุษ<br>นามพระภูมิสตรีและชายา
!เทพอาวุธสัญญาลักษณ์
!บทบาทและสถานที่รักษา
เส้น 44 ⟶ 43:
| align = "center"|พระทาษธารา หรือ พระธาตุธาร,ทาสธารา<br> รินระรื่น||align="center"| หัตถ์ขวาถือหอกสั้น หัตถ์ซ้ายวางไว้ข้างองค์<br>หัตถ์ขวาถือดอก[[บัว]]บาน หัตถ์ซ้ายถือหอยยอด หรือ[[หอยสังข์]]||align="center"|ปกครองดูแลบึง, ห้วยหนอง,คลองและลำธารต่างๆตลอดจนน้ำที่ตกลงมาจากฟ้า แม่น้ำทะเล.||align="center"|
|-
|}<ref>https://www.tnews.co.th/religion/352484/รู้จักกับ-“พระภูมิทั้ง-9”-คู่บ้าน-คู่เมืองชาวสยาม!-เทวดาผู้ดูแลเรือกสวนไร่นาป่าเขา-บูชาตามประเพณี-คุ้มครองป้องภัย-พลิกร้ายกลายดี</ref>
|}<ref>https://palungjit.org/threads/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9B-%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%93%E0%B8%93%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93-%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3.356194/page-2</ref><ref>https://www.tnews.co.th/religion/352484/%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A-%E2%80%9C%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87-9%E2%80%9D-%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%9A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99-%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A1!-%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B2-%E0%B8%9A%E0%B8%B9%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%93%E0%B8%B5-%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%A2-%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%94%E0%B8%B5</ref>
 
== อ้างอิง ==