ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ประเทศลาว"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Shoshui (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไทๆ (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 130:
ภายหลังเมื่อพระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราชเสด็จสวรรคตแล้ว เชื้อพระวงศ์ลาวต่างก็แก่งแย่งราชสมบัติกัน จนอาณาจักรล้านช้างแตกแยกเป็น 3 ส่วนคือ อาณาจักรล้านช้างหลวงพระบาง อาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์ และอาณาจักรล้านช้างจำปาศักดิ์ ต่างเป็นอิสระไม่ขึ้นแก่กัน และเพื่อชิงความเป็นใหญ่ต่างก็ขอสวามิภักดิ์ต่ออาณาจักรเพื่อนบ้าน เช่น ไทย พม่า เพื่อขอกำลังมาสยบอาณาจักรลาวด้วยกันในลักษณะนี้ ในที่สุดอาณาจักรลาวทั้ง 3 แห่งนี้จะตกเป็นประเทศราชของ[[อาณาจักรสยาม]] ในปี พ.ศ. 2321
 
สยามได้ปกครองดินแดนลาวทั้งสามส่วนในฐานะประเทศราชรวม 114 ปี ในระยะเวลาดังกล่าวอาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์ได้ล่มสลายลงในปี พ.ศ. 2371 เนื่องจากในปี [[พ.ศ. 2369]] [[เจ้าอนุวงศ์]] กษัตริย์แห่งอาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์ได้พยายามทำสงครามเพื่อตั้งตนเป็นอิสระจากสยาม ทว่าหลังการปราบปรามของกองทัพไทยอย่างหนัก พระองค์เห็นว่าจะทำการไม่สำเร็จจึงตัดสินพระทัยหลบหนีไปพึ่งจักรวรรดิเวียดนามจนถึง [[พ.ศ. 2371]] พระองค์จึงได้กลับมายังกรุงเวียงจันทน์พร้อมกับขบวนราชทูตเวียดนาม เพื่อขอสวามิภักดิ์สยามอีกครั้ง แต่พอสบโอกาสพระองค์จึงนำทหารของตนฆ่าทหารไทยที่รักษาเมืองจนเกือบหมดและยึดกรุงเวียงจันทน์คืน กองทัพสยามรวบรวมกำลังพลและยกทัพมาปราบปรามเจ้าอนุวงศ์อีกครั้งจนราบคาบ จนเจ้าอนุวงศ์ต้องหลบหนีไปยังเวียดนามและในคราวนี้เองที่พระองค์ทรงถูกเจ้าเมืองพวนจับกุมตัวและส่งลงมากรุงเทพมหานคร [[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]]ทรงพระพิโรธเจ้าอนุวงศ์มากจึงทรงให้คุมขังเจ้าอนุวงศ์ประจานกลางพระนครจนสิ้นพระชนม์ ส่วนกรุงเวียงจันทน์ก็มีพระบรมราชโองการให้เผาทำลายจนไม่เหลือสภาพความเป็นเมือง และตั้งศูนย์กลางการปกครองฝ่ายไทยเพื่อดูแลอาณาเขตของอาณาจักรเวียงจันทน์ที่[[หนองคาย|เมืองหนองคาย]]แทน
 
=== พรรคประชาชนสมัยอาณานิคม การประกาศเอกราช และสงครามกลางเมือง ===
ในปี [[พ.ศ. 2436]] สยามได้เกิดข้อขัดแย้งกับฝรั่งเศสในเรื่องอำนาจเหนือดินแดนฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขงจนเกิด[[วิกฤตการณ์ ร.ศ. 112]] จากการใช้เล่ห์เหลี่ยมของ[[โอกุสต์ ปาวี]]กงสุลฝรั่งเศส โดยการใช้เรือรบมาปิดอ่าวไทยเพื่อบังคับให้ยกดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง รวมทั้งดินแดนอื่น ๆ ดินแดนลาวเกือบทั้งหมดก็เปลี่ยนไปตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของ[[ประเทศฝรั่งเศส]]ในปีนั้นและถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของ[[อินโดจีนฝรั่งเศส]] ต่อมาภายหลังดินแดนลาวส่วนอื่นที่อยู่ฝั่งขวาของแม่น้ำโขงก็ตกเป็นของฝรั่งเศสอีกในปี [[พ.ศ. 2450]]
 
ในช่วง[[สงครามโลกครั้งที่ 2]] กองทัพ[[ญี่ปุ่น]]ได้รุกเข้ามาในลาวและดินแดนอินโดจีนฝรั่งเศสอื่นๆ เมื่อญี่ปุ่นใกล้แพ้สงคราม [[ขบวนการลาวอิสระ]]ซึ่งเคลื่อนไหวทางการเมืองเพื่อกู้เอกราชลาวในเวลานั้นประกาศเอกราชให้ประเทศลาวเป็นประเทศ [[ราชอาณาจักรลาว]] หลังญี่ปุ่นแพ้สงคราม ฝรั่งเศสก็กลับเข้ามามีอำนาจในอินโดจีนอีกครั้งหนึ่ง แต่เนื่องจากการที่ [[เวียดมินห์]]ปลดปล่อยเวียดนามได้ จึงเป็นการสั่นคลอนอำนาจฝรั่งเศสจนยอมให้ลาวประกาศเอกราชบางส่วนในปี [[พ.ศ. 2492]] และได้เอกราชสมบูรณ์ในปี พ.ศ. 2496 ภายหลังฝรั่งเศสรบแพ้เวียดนามที่เดียนเบียนฟู ผู้ที่มีบทบาทในการประกาศเอกราชคือ [[เจ้าสุวรรณภูมา]] [[เจ้าเพชรราช]] และ [[เจ้าสุภานุวงศ์]] โดยมี [[สมเด็จพระเจ้าศรีสว่างวงศ์|เจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวงศ์]] ดำรงตำแหน่งเป็น[[เจ้ามหาชีวิต]] (พระมหากษัตริย์) จากอาณาจักรล้านช้างหลวงพระบางเดิม และได้รวมทั้ง 3 อาณาจักรคือ ล้านช้างหลวงพระบาง ล้านช้างเวียงจันทน์ และ ล้านช้างจำปาศักดิ์ เข้าด้วยกันเป็นราชอาณาจักรลาว
 
[[พ.ศ. 2502]] [[เจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวงศ์]]เสด็จสวรรคต [[พระบาทสมเด็จพระเจ้าเชษฐาขัติยวงศา พระมหาศรีสว่างวัฒนา|เจ้าสว่างวัฒนา]]จึงขึ้นครองราชย์เป็นเจ้ามหาชีวิตแทน เหตุการณ์ในลาวยุ่งยากมาก เจ้าสุภานุวงศ์ 1 ในคณะลาวอิสระประกาศตนว่าเป็นพวกฝ่ายซ้ายนิยม[[คอมมิวนิสต์]] และเป็นหัวหน้า[[ขบวนการประเทศลาว]] ได้ออกไปเคลื่อนไหวทางการเมืองในป่า เนื่องจากถูกฝ่ายขวาในลาวคุกคามอย่างหนัก ถึงปี [[พ.ศ. 2504]] [[กองแล|ร้อยเอกกองแล]]ทำการ[[รัฐประหาร]]รัฐบาลเจ้าสุวรรณภูมา แต่ถูกกองทัพฝ่ายขวาและฝ่ายซ้ายรุมจนพ่ายแพ้ กองแลต้องลี้ภัยไป[[สหรัฐ]]จนถึงปัจจุบัน
 
เหตุการณ์ทางการเมืองในระยะเวลาไม่นานหลังจากนั้นบังคับให้ลาวต้องกลายเป็น[[สงครามลับ|สมรภูมิลับ]]ของ[[สงครามเวียดนาม]] และเป็นปัจจัยก่อให้เกิดการ[[รัฐประหาร]]และสงครามกลางเมืองที่ยืดเยื้อ ภายใต้การแทรกแซงของชาติต่างๆ ทั้งฝ่ายคอมมิวนิสต์และฝ่ายโลกเสรี จนกระทั่งในปี [[พ.ศ. 2518]] [[พรรคประชาชนปฏิวัติลาว]] ซึ่งได้รับการสนับสนุนจาก[[สหภาพโซเวียต]]และ[[เวียดนามเหนือ]] โดยการนำของ[[เจ้าสุภานุวงศ์]] ก็ยึดอำนาจรัฐจากรัฐบาลประชาธิปไตยโดยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขของ [[เจ้าสุวรรณภูมา]] พระเชษฐา ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลฝรั่งเศสและสหรัฐอเมริกาสำเร็จ และได้เรียกร้องให้เจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวัฒนาทรงยินยอมสละราชสมบัติ เจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวัฒนาจึงทรงยินยอมสละราชสมบัติ คณะปฏิวัติลาวจึงประกาศสถาปนาประเทศลาวเป็น "สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว" อย่างเป็นทางการในวันที่ [[2 ธันวาคม]] [[พ.ศ. 2518]] โดยยังคงแต่ตั้งให้อดีตเจ้ามหาชีวิตเป็นที่ปรึกษาของรัฐบาลระบอบใหม่.
 
=== สมัยสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ===
ในวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2518 กองประชุมผู้แทนทั่วประเทศที่[[เวียงจันทน์|นครหลวงเวียงจันทน์]] มีผู้แทนเข้าร่วม 264 คน พิจารณารับรองประกาศยุบรัฐบาลชั่วคราวแห่งชาติ และพิจารณาเรื่องต่างๆ กองประชุมมีมติเอา[[ธงชาติลาว|ธงดวงเดือน]]เป็นธงชาติลาว เอาเนื้อร้อง[[เพลงชาติลาว|เพลงชาติใหม่]] เอา[[ภาษาลาว]]เป็น[[ภาษาทางการ]] ยกเลิกระบอบราชาธิปไตยและสถาปนาเป็น'''สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว''' แต่งตั้ง[[เจ้าสุภานุวงศ์]]เป็นประธานประเทศ, [[ไกสอน พมวิหาน|ท่านไกสอน พมวิหาน]] เป็นนายกรัฐมนตรี, [[พระบาทสมเด็จพระเจ้าเชษฐาขัติยวงศา พระมหาศรีสว่างวัฒนา|เจ้าศรีสว่างวัฒนา]] เป็นที่ปรึกษาสูงสุดของประธานประเทศ, [[เจ้าสุวรรณภูมา]] เป็นที่ปรึกษาสูงสุดของรัฐบาล และมีมติอื่นๆ ในวันที่ [[2 ธันวาคม]] [[พ.ศ. 2518]] และปิดกองประชุมด้วยผลสำเร็จ แต่ภายหลังพรรคประชาชนปฏิวัติลาวก็ได้กุมตัว[[พระบาทสมเด็จพระเจ้าเชษฐาขัติยวงศา พระมหาศรีสว่างวัฒนา|อดีตเจ้ามหาชีวิต]],[[พระนางคำผุย|พระมเหสี]]และอดีตพระบรมวงศานุวงศ์ราชวงศ์ล้านช้าง ไปคุมขังในค่ายกักกัน เนื่องจากความขัดแย้งทางการเมือง และต่อมาทุกพระองค์ต่างสิ้นพระชนม์ด้วยโรคมาลาเรีย และยังมีการจับกุมนักการเมือง ข้าราชการในระบอบเก่า รวมทั้งประชาชนลาวจำนวนมากเข้าค่ายกักกัน ส่วนใหญ่เสียชีวิตด้วยโรคขาดสารอาหารและถูกยิงทิ้ง
 
ในช่วงแรกของการปกครองโดยรัฐบาล สปป.ลาว มีการควบคุมวัฒนธรรมและพระพุทธศาสนาอย่างเข้มงวด มีการทำลายหนังสือที่ขัดแย้งกับความเชื่อใหม่ มีการประหารผู้ที่คิดล้มระบอบใหม่ และควบคุมชีวิตประชาชนในประเทศลาวอย่างเข้มงวด แต่หลังจากนั้นสภาพการปกครองและการบริหารด้านเศรษฐกิจของลาวเริ่มผ่อนคลายมากขึ้นในระยะหลังของทศวรรษ 2530 เนื่องจากการล่มสลายของ[[สหภาพโซเวียต]] ต่อมาเมื่อเจ้าสุภานุวงศ์สละตำแหน่งจากประธาน เนื่องจากปัญหาสุขภาพและปัญหาทางการเมืองกับกลุ่มนิยมเวียดนาม ผู้ดำรงตำแหน่งประธานประเทศต่อจากเจ้าสุภานุวงศ์คือ [[ไกสอน พมวิหาน]] ซึ่งเป็นลูกครึ่งลาว-เวียดนาม และเมื่อไกสอนถึงแก่กรรมกะทันหัน [[หนูฮัก พูมสะหวัน]] ซึ่งเป็นชาวลาวเชื้อสายเวียดนาม ก็ได้ดำรงตำแหน่งประธานประเทศต่อมา ยุคนี้ลาวและไทยเปิด [[สะพานมิตรภาพ ไทย-ลาว แห่งที่ 1|สะพานมิตรภาพ ไทย - ลาว]] ในปี พ.ศ. 2538 ต่อมาหนูฮักสละตำแหน่ง [[คำไต สีพันดอน]]รับดำรงตำแหน่งประธานประเทศต่อ จนถึงปี พ.ศ. 2549 คำไตลงจากตำแหน่ง [[จูมมะลี ไซยะสอน]] จึงเป็นผู้ที่รับตำแหน่งประธานประเทศลาว และยังถือตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุดอีกด้วย
บรรทัด 187:
== การเมืองการปกครอง ==
[[ไฟล์:Medvedev in Laos.jpg‎|thumb|280px|[[กองทัพประชาชนลาว]]ต้อนรับ[[ดมีตรี เมดเวเดฟ]] นายกรัฐมนตรีแห่ง[[สหพันธรัฐรัสเซีย]]]]
สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวมีระบบการปกครองแบบ[[สังคมนิยม]][[คอมมิวนิสต์]] (ทางการลาวใช้คำว่า ระบอบประชาธิปไตยประชาชน) โดยมี[[พรรคประชาชนปฏิวัติลาว]]เป็นองค์กรชี้นำประเทศ ซึ่งพรรคนี้เริ่มมีอำนาจสูงสุดตั้งแต่ลาวเริ่มปกครองในระบอบสังคมนิยมเมื่อวันที่ [[2 ธันวาคม]] [[พ.ศ. 2518]] [[ประธานประเทศลาว|ประธานประเทศ]] (ประธานาธิบดี) ของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวคนปัจจุบัน ซึ่งมีวาระการดำรงตำแหน่ง 5 ปี คือ [[บุนยัง วอละจิด]] (ดำรงตำแหน่งเลขาธิการใหญ่คณะบริหารงานศูนย์กลางพรรคประชาชนปฏิวัติลาวอีกตำแหน่งหนึ่ง) ส่วนนายกรัฐมนตรีคนปัจจุบันคือนาย[[ทองลุน สีสุลิด]]
 
=== บริหาร ===
บรรทัด 270:
ประเทศลาวแบ่งเป็น 17 [[แขวงของประเทศลาว|แขวง]] และ 1 นครหลวง (ได้แก่ [[นครหลวงเวียงจันทน์]]) แขวงแต่ละแขวงจะแบ่งเป็น[[เมืองของประเทศลาว|เมือง]] ซึ่งจะมีหนึ่งเมืองเป็นเมืองหลวงของแขวงเรียกว่า ''เมืองเอก''<ref name="autogenerated3">{{cite web|url=http://www.nsc.gov.la/Products/Populationcensus2005/PopulationCensus2005_chapter2.htm |title=Nsc Lao Pdr |publisher=Nsc.gov.la |date= |accessdate=21 January 2012}}</ref>
 
ในวันที่ [[27 กุมภาพันธ์]] พ.ศ. 2549 ได้มีการยุบ[[เขตพิเศษไชยสมบูรณ์]]อย่างเป็นทางการตามดำรัสนายกรัฐมนตรี (คำสั่งนายกรัฐมนตรี) เลขที่ 10/ນຍ. ลงวันที่ [[13 มกราคม]] พ.ศ. 2549 โดย[[เมืองท่าโทม]]ถูกรวมกับ[[แขวงเชียงขวาง]] และ[[เมืองไชยสมบูรณ์]]ถูกรวมกับ[[แขวงเวียงจันทน์]]
 
ต่อมาในวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2556 ทางการลาวได้จัดตั้งแขวงใหม่ในบริเวณที่เคยเป็นเขตพิเศษไชยสมบูรณ์เดิมกับ 2 หมู่บ้านจากเมืองวังเวียงในแขวงเวียงจันทน์ โดยใช้ชื่อว่า "แขวงไชยสมบูรณ์" แบ่งเขตปกครองย่อยออกเป็น 5 เมือง ได้แก่ เมืองอะนุวง (เดิมชื่อเมืองไชยสมบูรณ์) เมืองห่ม เมืองท่าทูม เมืองล่องสาน และเมืองล่องแจ้ง<ref>http://www.vientianetimes.org.la/FreeContent/FreeConten_Xaysomboun.htm</ref><ref>http://www.manager.co.th/IndoChina/ViewNews.aspx?NewsID=9570000001654</ref>
บรรทัด 409:
 
=== ตลาดหลักทรัพย์ ===
ลาวกำหนดให้วันที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2553 (10-10-10) เป็นวันเปิดดำเนินการของ[[ตลาดหลักทรัพย์ลาว]] โดยมีที่ปรึกษาทางการเงินจากประเทศไทย และได้ช่วยเหลือ5บริษัทจากประเทศเกาหลี เปิดทำการจริงในวันที่ 10 มกราคม พ.ศ. 2554 จะมีบริษัทแรกเข้าจดทะเบียนประมาณ 5 บริษัท<ref>[http://web.archive.org/web/20101123213219/http://www.gotomanager.com/resources/?id=30985 ตลาดหลักทรัพย์ลาว]</ref>
 
=== โครงการความร่วมมือในภูมิภาคใกล้เคียง ===