ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าคุณพระประยุรวงศ์"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
Chainwit. (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
บรรทัด 39:
เป็นเจ้าคุณจอมมารดาพระสนมเอกผู้ใหญ่ หัวหน้าพระสนมทั้งปวงในรัชกาลที่ 5 ถึงรัชกาลที่ 6 ได้รับการสถาปนาเกียรติยศขึ้นเป็นเจ้าคุณชั้นพิเศษ โปรดเกล้าฯให้ออกนามว่า "เจ้าคุณพระประยูรวงศ์"<ref>[[ราชกิจจานุเบกษา]], [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2464/D/1834.PDF ประกาศเลื่อนเจ้าคุณจอมมารดาแพขึ้นเป็นเจ้าคุณพระประยูรวงศ์], เล่ม 38, ตอน ง, 2 ตุลาคม พ.ศ. 2464, หน้า 1834 </ref>
 
เจ้าคุณพระประยูรวงศ์เกิดใน[[ราชินิกุล]]สาย “[[บุนนาค]]” ซึ่งเจ้าคุณนวล พระขนิษฐาใน[[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]] กับ[[เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา]] (บุนนาค ต้นสกุลบุนนาค) เป็นบุตร[[เจ้าพระยามหาเสนา (เสน)]] ครั้ง[[กรุงศรีอยุธยา]]เป็นต้นตระกูล สืบสายลงมาทาง[[สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์]] (ดิศ) [[สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง)]]พระประยูรวงศ์ได้เป็นพระสนมเอก และเป็นผู้เดียวที่ได้พระราชทานเครื่องยศพระสนมเอกตามแบบรัชกาลที่ 4 และมีพระราชประสงค์จะทรงยกย่องเจ้าคุณพระประยูรวงศ์ให้ยิ่งกว่าคนอื่น จึงโปรดให้เปลี่ยนเครื่องในพานทองเครื่องยศ เป็นลงยาราชาวดี (เดิมเครื่องยศพระสนมเอกเป็นพานทองมีเครื่องในทั้งหมดล้วนเป็นทองคำเกลี้ยง ต้องเป็นพระมเหสีเท่านั้นจึงจะเปลี่ยนเป็นทองคำลงยาราชาวดี แสดงว่าทรงยกย่องเจ้าคุณพระประยูรวงศ์เหนือกว่าพระสนมอื่นใด) และพระเจ้าอยู่หัวองค์ต่อ ๆ มาก็มิได้มีพระราชดำรัสให้เรียกคืนตามประเพณีเก่า ด้วยทรงเคารพนับถือเจ้าคุณพระประยูรวงศ์ ท่านจึงได้ครอบครองเครื่องยศทุกอย่างที่ได้รับพระราชทานจนตลอดอายุ ในการตรัสเรียกเจ้าคุณพระประยูรวงศ์นั้น รัชกาลที่ 5 จะมิโปรดเรียกว่า ''นาง'' ตามอย่าง รัชกาลที่ 4 พระราชบิดาแต่จะตรัสเรียกเมื่ออยู่ตามลำพังว่า ''แม่แพ'' แต่ถ้าอยู่ต่อหน้าผู้อื่นจะตรัสเรียกว่า ''คุณแพ''
[[ไฟล์:เจ้าคุณพระประยูรวงศ์.jpg|thumbnail|200px|เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ ในวัยชรา]]
เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ มีพระเจ้าลูกเธอสามพระองค์ คือ
บรรทัด 49:
ท่านได้กราบถวายบังคมลาออกมาพำนัก ณ บ้านซึ่งได้รับพระราชทาน ณ ตำบลสามเสน จังหวัดพระนคร ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2447 บ้านนั้นได้รับขนานนามว่า "สวนสุพรรณ" และท่านได้พำนักอยู่จนถึงแก่พิราลัย
 
ในบั้นปลายชีวิต ท่านได้ไปท่องเที่ยวตามสถานที่ต่างๆ เช่น [[ตราด]] [[จันทบุรี]] [[เชียงใหม่]] [[เชียงราย ]] และไปไกลถึงเมื่องบันดุง[[บันดุง]] [[ชวา]] และ [[ปีนัง]] ใน[[ประเทศอินโดนีเซีย ]] และที่ต้องไปประจำภายหลังรับรดน้ำสงกรานต์แล้ว คือที่[[อ่าวเกาะหลัก]] [[ประจวบคีรีขันธ์]] เพราะท่านได้ไปปลูกบ้านตากอากาศไว้ที่นั่น
 
เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ ถึงแก่พิราลัย เมื่อวันที่ 22 มีนาคม ปี พ.ศ. 2486 เวลา 20 นาฬิกา ณ [[บ้านพิษณุโลก|บ้านบรรทมสินธุ์]] สิริอายุ 89 ปี มีพิธีหลวงอาบน้ำศพและเชิญศพเข้าโกศในวันที่ 24 มีนาคม ปีเดียวกัน ได้รับพระราชทานโกศพระกอบทองกุดั่นน้อย และมีพิธีพระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุในสุสานหลวง [[วัดเทพศิริทราวาส]]
[[ไฟล์:เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ (เจ้าคุณจอมมารดาแพ บุนนาค).jpg|thumb|left|200px|เจ้าคุณพระประยูรวงศ์]]