ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อักษรสิทธัม"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
บรรทัด 24:
[[ไฟล์:Ajikam.jpg|thumb|อักษรสิทธัม อะ ที่ชาวพุทธนิกายชินงอนในญี่ปุ่นนับถือว่าเป็นอักขระอันศักดิ์สิทธิ์ ]]'''อักษรสิทธัม''' ({{lang-sa|सिद्धं}} ''สิทธํ'' หมายถึง ทำให้สำเร็จหรือสมบูรณ์แล้ว, {{lang-en|Siddham script}}, {{lang-bo|སིད་དྷཾ།}}; {{zh|t=悉曇文字|p=Xītán wénzi|}}; {{lang-ja|梵字}}, ''บนจิ'') เป็นชื่อ[[อักษร]]แบบหนึ่งของ[[อินเดียตอนเหนือ]] ที่นิยมใช้เขียน[[ภาษาสันสกฤต]] มีที่มาจาก[[อักษรพราหมี]] โดยผ่านการพัฒนาจาก[[อักษรคุปตะ]] ซึ่งก่อให้เกิดเป็น[[อักษรเทวนาครี]]ในเวลาต่อมา และเกิดเป็นอักษรอื่นๆ จำนวนมากใน[[เอเชีย]] เช่น [[อักษรทิเบต]] เป็นต้น อักษรสิทธัมเผยแพร่พร้อมคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาจากอินเดียเข้าไปสู่จีนและญี่ปุ่นตามลำดับ ตั้งแต่ พ.ศ. 1349 โดยกูไก ผู้เรียนภาษาสันสกฤตและศาสนาพุทธไปจากจีน ในญี่ปุ่นเรียกอักษรนี้ว่า บนจิ เขียนจากซ้ายไปขวา แนวนอน ปัจจุบันอักษรสิทธัมยังคงใช้ในการประกอบพิธีกรรมของนิกายชินงน (มนตรยาน) ในประเทศญี่ปุ่น
== สระ ==
:{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|-style="font-size:80%"
!Independent form!!Romanized!!As diacritic with [[File:siddham kya.svg|14px]]!!Independent form!!Romanized!!As diacritic with [[File:siddham kya.svg|14px]]
|-
| [[File:siddham a.svg|24px]]||{{IAST|a}}||[[File:siddham kya.svg|24px]]
| [[File:siddham aa.svg|24px]]||{{IAST|ā}}||[[File:siddham kyaa.svg|24px]]
|-
| [[File:siddham i.svg|24px]]||{{IAST|i}}||[[File:siddham kyi.svg|24px]]
| [[File:siddham ii.svg|24px]]||{{IAST|ī}}||[[File:siddham kyii.svg|24px]]
|-
| [[File:siddham u.svg|24px]]||{{IAST|u}}||[[File:siddham kyu.svg|24px]]
| [[File:siddham uu.svg|24px]]||{{IAST|ū}}||[[File:siddham kyuu.svg|24px]]
|-
| [[File:siddham e.svg|24px]]||{{IAST|e}}||[[File:siddham kye.svg|24px]]
| [[File:siddham ai.svg|24px]]||{{IAST|ai}}||[[File:siddham kyai.svg|24px]]
|-
| [[File:siddham o.svg|24px]]||{{IAST|o}}||[[File:siddham kyo.svg|24px]]
| [[File:siddham au.svg|24px]]||{{IAST|au}}||[[File:siddham kyau.svg|24px]]
|-
| [[File:siddham am.svg|24px]]||{{IAST|aṃ}}||[[File:siddham kyam.svg|24px]]
| [[File:siddham ah.svg|24px]]||{{IAST|aḥ}}||[[File:siddham kyah.svg|24px]]
|}
:{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|-style="font-size:80%"
!Independent form!!Romanized!!As diacritic with [[File:siddham k.svg|14px]]!!Independent form!!Romanized!!As diacritic with [[File:siddham k.svg|14px]]
|-
| [[File:siddham ri.svg|24px]]||{{IAST|ṛ}}||[[File:siddham kri.svg|24px]]
| [[File:siddham rii.svg|24px]]||{{IAST|ṝ}}||style="background:#dddddd;"|
|-
| [[File:siddham li.svg|24px]]||{{IAST|ḷ}}||style="background:#dddddd;"|
| [[File:siddham lii.svg|24px]]||{{IAST|ḹ}}||style="background:#dddddd;"|
|}
:{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|+Alternative forms
|-
| [[File:siddham aa1.svg|24px]]<br /> อา {{IAST|ā}}
| [[File:siddham i1.svg|24px]]<br /> อิ {{IAST|i}}
| [[File:siddham i2.svg|24px]]<br /> อิ {{IAST|i}}
| [[File:siddham ii1.svg|24px]]<br /> อี {{IAST|ī}}
| [[File:siddham ii2.svg|24px]]<br /> อี {{IAST|ī}}
| [[File:siddham u1.svg|24px]]<br /> อุ {{IAST|u}}
| [[File:siddham uu1.svg|24px]]<br /> อู {{IAST|ū}}
| [[File:siddham o1.svg|24px]]<br /> โอ {{IAST|o}}
| [[File:siddham au1.svg|24px]]<br /> เอา {{IAST|au}}
| [[File:siddham am1.svg|24px]]<br /> อำ {{IAST|aṃ}}
|}
== พยัญชนะ ==
:{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|-
!rowspan="2"|
!colspan="5"|[[Stop consonant|Stop]]
!rowspan="2"|[[Approximant consonant|Approximant]]
!rowspan="2"|[[Fricative consonant|Fricative]]
|-
! style="font-size:80%"|[[Tenuis consonant|Tenuis]]
! style="font-size:80%"|[[Aspirated consonant|Aspirated]]
! style="font-size:80%"|[[Voice (phonetics)|Voiced]]
! style="font-size:80%"|[[Breathy voice]]d
! style="font-size:80%"|[[Nasal consonant|Nasal]]
|-
![[Glottal consonant|Glottal]]
|colspan="6" style="background:#dddddd;"|
| [[File:siddham h.svg|24px]] ห {{IAST|h}}
|-
![[Velar consonant|Velar]]
| [[File:siddham k.svg|24px]] ก {{IAST|k}}
| [[File:siddham kh.svg|24px]] ข {{IAST|kh}}
| [[File:siddham g.svg|24px]] ค {{IAST|g}}
| [[File:siddham gh.svg|24px]] ฆ {{IAST|gh}}
| [[File:siddham ng.svg|24px]] ง {{IAST|ṅ}}
|colspan="2" style="background:#dddddd;"|
|-
![[Palatal consonant|Palatal]]
| [[File:siddham c.svg|24px]] จ {{IAST|c}}
| [[File:siddham ch.svg|24px]] ฉ {{IAST|ch}}
| [[File:siddham j.svg|24px]] ช {{IAST|j}}
| [[File:siddham jh.svg|24px]] ฌ {{IAST|jh}}
| [[File:siddham ny2.svg|24px]] ญ {{IAST|ñ}}
| [[File:siddham y.svg|24px]] ย {{IAST|y}}
| [[File:siddham sh1.svg|24px]] ศ {{IAST|ś}}
|-
![[Retroflex consonant|Retroflex]]
| [[File:siddham tt.svg|24px]] ฏ {{IAST|ṭ}}
| [[File:siddham tth.svg|24px]] ฐ {{IAST|ṭh}}
| [[File:siddham dd.svg|24px]] ฑ {{IAST|ḍ}}
| [[File:siddham ddh.svg|24px]] ฒ {{IAST|ḍh}}
| [[File:siddham nn.svg|24px]] ณ {{IAST|ṇ}}
| [[File:siddham r.svg|24px]] ร {{IAST|r}}
| [[File:siddham ss.svg|24px]] ษ {{IAST|ṣ}}
|-
![[Dental consonant|Dental]]
| [[File:siddham t.svg|24px]] ต {{IAST|t}}
| [[File:siddham th.svg|24px]] ถ {{IAST|th}}
| [[File:siddham d.svg|24px]] ท {{IAST|d}}
| [[File:siddham dh2.svg|24px]] ธ {{IAST|dh}}
| [[File:siddham n.svg|24px]] น {{IAST|n}}
| [[File:siddham l.svg|24px]] ล {{IAST|l}}
| [[File:siddham s.svg|24px]] ส {{IAST|s}}
|-
![[Bilabial consonant|Bilabial]]
| [[File:siddham p.svg|24px]] ป {{IAST|p}}
| [[File:siddham ph.svg|24px]] ผ {{IAST|ph}}
| [[File:siddham b.svg|24px]] พ {{IAST|b}}
| [[File:siddham bh.svg|24px]] ภ {{IAST|bh}}
| [[File:siddham m.svg|24px]] ม {{IAST|m}}
|colspan="2" style="background:#dddddd;"|
|-
![[Labiodental consonant|Labiodental]]
| colspan="5" style="background:#dddddd;"|
| [[File:siddham v3.svg|24px]] ว {{IAST|v}}
|colspan="1" style="background:#dddddd;"|
|}
:{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|+Conjuncts in alphabet
|-
| [[File:siddham kss.svg|24px]] {{IAST|kṣ}}
| style="background:#dddddd;"|[[File:siddham llm.svg|24px]] {{IAST|llaṃ}}
|}
:{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|+Alternative forms
|-
| [[File:siddham ch1.svg|24px]]<br /> ฉ {{IAST|ch}}
| [[File:siddham j1.svg|24px]]<br /> ช {{IAST|j}}
| [[File:siddham ny.svg|24px]]<br /> ญ {{IAST|ñ}}
| [[File:Siddham tt1.svg|24px]]<br /> ฏ {{IAST|ṭ}}
| [[File:Siddham tth1.svg|24px]]<br /> ฐ {{IAST|ṭh}}
| [[File:Siddham ddh1.svg|24px]]<br /> ฒ {{IAST|ḍh}}
| [[File:Siddham ddh2.svg|24px]]<br /> ฒ {{IAST|ḍh}}
| [[File:siddham nn1.svg|24px]]<br /> ณ {{IAST|ṇ}}
| [[File:siddham nn3.svg|24px]]<br /> ณ {{IAST|ṇ}}
| [[File:Siddham th1.svg|24px]]<br /> ถ {{IAST|th}}
| [[File:Siddham th2.svg|24px]]<br /> ถ {{IAST|th}}
| [[File:siddham dh.svg|24px]]<br /> ธ {{IAST|dh}}
| [[File:Siddham n2.svg|24px]]<br /> น {{IAST|n}}
| [[File:Siddham m1.svg|24px]]<br /> ม {{IAST|m}}
| [[File:Siddham sh.svg|24px]]<br /> ศ {{IAST|ś}}
| [[File:Siddham sh2.svg|24px]]<br /> ศ {{IAST|ś}}
| [[File:Siddham v.svg|24px]]<br /> ว {{IAST|v}}
|}
== ดูเพิ่ม ==
* [[ระบบการเขียน]]
* [[อักษร]]
== อ้างอิง ==
*John Stevens. ''Sacred Calligraphy of the East''. (Boston: Shambala, 1995)
*Taikō Yamasaki. ''Shingon: Japanese Esoteric Buddhism''. (Fresno: Shingon Buddhist International Institute, 1988)
| |||