ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาสนวิหารน็อทร์-ดามแห่งปารีส"

| คำบรรยายภาพ = ด้านหน้ามหาอาสนวิหารทางฝั่งตะวันตก

| แบบผัง = [[แผนผังมหาอาสนวิหาร|กางเขน]]

'''อาสนวิหารน็อทร์-ดามแห่งปารีส''' ({{lang-fr|Cathédrale Notre-Dame de Paris}} ''กาเตดราลน็อทร์-ดามเดอปารี''<ref>ตาม [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2553/E/106/27.PDF ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง หลักเกณฑ์การทับศัพท์ภาษาฝรั่งเศส]</ref>) หรือ '''มหาวิหารน็อทร์-ดาม''' เป็น[[อาสนวิหาร]]ประจำ[[อัครมุขมณฑลปารีส]] ตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของกรุง[[ปารีส]] [[ประเทศฝรั่งเศส]] คำว่า ''Notre Dame'' แปลว่า '''พระแม่เจ้า''' (Our Lady) ซึ่งเป็นคำที่ชาวคาทอลิกใช้เรียก[[พระนางมารีย์พรหมจารี]] ปัจจุบันอาสนวิหารก็ยังใช้เป็นโบสถ์[[โรมันคาทอลิก]]และเป็นที่ตั้ง[[คาเทดรา]]ของ[[อัครมุขมณฑลปารีส|อาร์ชบิชอปแห่งปารีส]] มหาอาสนวิหารน็อทร์-ดามถือกันว่าเป็นโบสถ์ที่สวยงามที่สุดในลักษณะ[[สถาปัตยกรรมกอทิกแบบฝรั่งเศส|กอทิกแบบฝรั่งเศส]] โบสถ์นี้ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์โดย[[เออแฌน วียอแล-เลอ-ดุก]] ผู้เป็น[[สถาปนิก]]คนสำคัญที่สุดคนหนึ่งของฝรั่งเศส

การก่อสร้างเป็นแบบ[[สถาปัตยกรรมกอทิก|กอทิก]] นับเป็นมหาอาสนวิหารแรกที่สร้างในลักษณะนี้ และการก่อสร้างก็ทำต่อเนื่องมาตลอดสมัยกอทิก [[ประติมากรรม]] และหน้าต่างประดับกระจกสี (stained glass) มีอิทธิพลจากศิลปะแบบแนทเชอราลลิสม์ ทำให้แตกต่างจาก[[ศิลปะโรมาเนสก์]]ที่สร้างก่อนหน้านั้น

น็อทร์-ดามเป็นหนึ่งในบรรดาสิ่งก่อสร้างแรกที่ใช้ "[[ครีบยันลอย]]" ตามแบบเดิมไม่ได้บ่งถึงกำแพงค้ำยันรอบมหาอาสนวิหาร "[[บริเวณร้องเพลงสวด]]" หรือ รอบ[[บริเวณกลางโบสถ์]] เมื่อเริ่มสร้างกำแพงโบสถ์สูงขึ้นกำแพงก็เริ่มร้าวเพราะน้ำหนักของสิ่งก่อสร้าง เพราะสถาปนิกสมัยกอทิกจะเน้นการสร้างสิ่งก่อสร้างที่สูง บาง และโปร่ง เมื่อสร้างสูงขึ้นไปกำแพงก็ไม่สามารถรับน้ำหนักและความกดดันของกำแพงและหลังคาได้ทำให้กำแพงโก่งออกไปและร้าว สถาปนิกจึงใช้วิธีแก้ด้วยการเติม "กำแพงค้ำยัน" ที่กางออกไปคล้ายปีกนกด้านนอกตัววัด เพื่อให้กำแพงค้ำยันนี้หนุนหรือค้ำกำแพงตัวโบสถ์เอาไว้ เมื่อทำไปแล้วนอกจากจะมีประโยชน์ทางการใช้สอยแล้วยังกลายเป็นเครื่องตกแต่งที่ทำให้สิ่งก่อสร้างความสวยงามขึ้น ฉะนั้นวิธีแก้ปัญหานี้จึงกลายเป็นเอกลักษณ์ส่วนหนึ่งของโบสถ์ที่สร้างแบบกอทิกไปในตัว

ในปี [[ค.ศ. 1793]] ระหว่าง[[การปฏิวัติฝรั่งเศส]] โบสถ์ก็ได้รับความเสียหายอย่างหนัก ประติมากรรมและศิลปะทางศาสนาถูกทำลายไปมาก มหาอาสนวิหารได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 19 จนมีสภาพเหมือนก่อนหน้าที่ถูกทำลาย

เมื่อปี ค.ศ. 1160 [[บิชอป]]มอริส เดอ ซูว์ยี (Maurice de Sully) ได้รับแต่งตั้งให้เป็น[[บิชอปแห่งปารีส]] ท่านเห็นว่าโบสถ์ที่ตั้งอยู่เดิมไม่สมฐานะ จึงสั่งให้รื้อทิ้งไม่นานหลังจากที่ท่านได้รับตำแหน่งใหม่ ตามตำนานว่ากันว่าบิชอปเห็นภาพลักษณ์ของมหาอาสนวิหารแห่งปารีสอันสวยงาม ท่านจึงรีบร่างแบบที่เห็นไว้บนทรายนอกโบสถ์เดิม ก่อนจะสร้างวิหารใหม่ก็ต้องรื้อบ้านเรือนบริเวณนั้นออกไปหลายหลัง และต้องสร้างถนนใหม่เพื่อจะได้สะดวกต่อการขนวัสดุก่อสร้างได้สะดวก

มหาอาสนวิหารเริ่มสร้างเมื่อปี ค.ศ. 1163 ระหว่างรัชสมัยของ[[พระเจ้าหลุยส์ที่ 7 แห่งฝรั่งเศส|พระเจ้าหลุยส์ที่ 7]] ส่วนผู้วางศิลาฤกษ์นั้นไม่แน่ชัด บางหลักฐานก็ว่าบิชอปซุลยีเอง บางหลักฐานก็ว่า[[สมเด็จพระสันตะปาปาอเล็กซานเดอร์ที่ 3]] เป็นผู้วาง แต่ที่แน่คือทั้งสองคนเข้าร่วมพิธีวางศิลาฤกษ์ และตั้งแต่นั้นมาบิชอปซุลยีก็อุทิศชีวิตให้กับการสร้างมหาอาสนวิหารนี้

ระหว่างปี ค.ศ. 1210 ค.ศ. 1220 สถาปนิกคนที่สี่เป็นผู้ดุแลการสร้างระดับ[[หน้าต่างกลม]]และโถงภายใต้หอ หอสร้างเสร็จเมื่อปี ค.ศ. 1245 และมหาอาสนวิหารเมื่อปี ค.ศ. 1345

* [[แผนผังมหาอาสนวิหาร]]