วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
Armonthap (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 15,787 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{กล่องข้อมูล เชื้อพระวงศ์มหากษัตริย์ไทย
| image =
| สีพิเศษ = #ffcc00
| พระปรมาภิไธยname = สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3เจ้า▼
| สีอักษร = #8f5f12
| พระบรมนามาภิไธยbirth_name = พระบรมราชา▼
| ภาพ =
| full name = สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้า
▲| พระบรมนามาภิไธย = พระบรมราชา
| birth_date =
▲| พระปรมาภิไธย = สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3
|birth_place = [[อาณาจักรอยุธยา]]
| วันพระราชสมภพ =
| วันสวรรคตdeath_date = [[พ.ศ. 2034]]
|death_place =
| พระอิสริยยศ = [[พระมหากษัตริย์]]แห่ง[[อาณาจักรอยุธยา]]
| succession = พระเจ้ากรุงศรีอยุธยา<ref>{{cite web|title=“สยาม” ถูกใช้เรียกชื่อประเทศเป็นทางการสมัยรัชกาลที่ 4|url=https://www.silpa-mag.com/club/art-and-culture/article_10496|publisher=ศิลปวัฒนธรรม|date=6 กรกฎาคม 2560|accessdate=10 สิงหาคม 2560}}</ref>
| พระราชบิดาfather = [[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]]
| พระราชมารดา =
| mother =
| พระมเหสี =
| queen =
| พระราชสวามี =
| children =
| พระราชโอรส/ธิดา =
| ราชวงศ์dynasty = [[ราชวงศ์สุพรรณภูมิ]]
|ทรงราชย์ reign = [[พ.ศ. 2031]]2006 -[[พ.ศ. 2034]]
|enthronement = 6 เมษายน พ.ศ. 2325
| พิธีบรมราชาภิเษก =
|vice รัชกาลถัดมาking1 = [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 23|พระเอกสัตราช]]▼
|ระยะเวลาครองราชย์ = 3 ปี
| coronation = 13 มิถุนายน พ.ศ. 2325
| รัชกาลก่อนหน้า = [[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]]▼
|coronation_place = [[พระราชวังโบราณ อยุธยา|พระราชวังหลวง]]
▲| รัชกาลถัดมา = [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2]]
▲| รัชกาลก่อนหน้าpredecessor = [[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]]
|}}▼
| successor = [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2]]
| temple name =
| buddharupa = [[ปางประสานบาตร|พระพุทธรูปปางประสานบาตร]]
▲|}}
'''สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่เจ้า''' 3 มีพระนามเดิมว่า '''พระบรมราชา''' เป็นพระราชโอรสใน[[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระองค์มีพระเชษฐา คือ [[พระอินทราชา|สมเด็จพระอินทราชา]] และมีเป็นพระอนุชาเชษฐาต่างพระมารดา คือ สมเด็จพระเชษฐาธิราช (ต่อมา คือ ของ[[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2]]) ▼
 
แม้[[พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม)]] จะระบุว่าสมเด็จพระบรมราชาธิราชเป็นพระองค์เดียวกับสมเด็จพระรามาธิบดี<ref>''พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม)'', หน้า 57</ref> ส่วน[[พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา]] ระบุว่าเป็นสมเด็จพระอินทราชาธิราชที่ 2 แต่[[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ]] อธิบายว่าที่ถูกควรเรียกว่าสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3<ref>''นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย'', หน้า 78</ref>
'''สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3''' พระนามเดิม พระบรมราชา เป็นพระราชโอรสใน[[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]] และเป็นพระเชษฐาต่างพระมารดาของ[[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2]] เสด็จขึ้นครองราชย์ เมื่อปี [[พ.ศ. 2031]] เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 9 แห่งกรุงศรีอยุธยา มีหลักฐานหลายอย่างที่สนับสนุนว่าพระองค์อาจเป็นพระองค์เดียวกับ[[พระอินทราชา]] พระโอรสอีกพระองค์ของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
 
== พระราชประวัติ ==
สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้า มีพระนามเดิมว่า'''พระบรมราชา''' เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ [[พระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์]] ระบุว่าในปี พ.ศ. 2006 สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงย้ายไปเสวยราชสมบัติเมืองพิษณุโลก จึงให้พระบรมราชาเสวยราชสมบัติกรุงศรีอยุธยาแทน ทรงพระนามว่า'''สมเด็จพระบรมราชาธิราช''' ในปีนั้น[[พระเจ้าติโลกราช]]ยกทัพมาตีเมืองสุโขทัย สมเด็จพระบรมราชาธิราชจึงตามเสด็จและสามารถตีทัพ[[พระยายุทธิษเฐียร]]แตก<ref name="หลวงประ">{{cite web|author=พระโหราธิบดี|title=พระราชพงศาวดารกรุงเก่าฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์|url=https://th.wikisource.org/wiki/พระราชพงศาวดารกรุงเก่าฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์|publisher=วิกิซอร์ซ|date=ขึ้น 12 ค่ำ เดือน 5 จ.ศ.1072|accessdate=18 สิงหาคม 2560}}</ref> และในปี พ.ศ. 2009 ทรงผนวช<ref>''พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม)'', หน้า 55</ref>
▲สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 มีพระนามเดิมว่า พระบรมราชา เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระองค์มีพระเชษฐา คือ [[พระอินทราชา|สมเด็จพระอินทราชา]] และมีพระอนุชาต่างพระมารดา คือ สมเด็จพระเชษฐาธิราช (ต่อมา คือ [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2]])
 
ในช่วงว่างจากราชการสงครามได้เสด็จฯ ไปวังช้างที่ตำบลไทรย้อยในปี พ.ศ. 2026 และที่ตำบลสำฤทธีบุรณในปี พ.ศ. 2029 ถึงปี พ.ศ. 2031 ทรงตีได้เมือง[[ทวาย]]แต่เกิดอาเพศหลายประการคือ มีโคตกลูกตัวหนึ่งมี 8 เท้า มีไข่ไก่ออกเป็นตัวมี 4 เท้า ไก่ฟักไข่สามฟองแต่ออกมาเป็น 6 ตัว มีข้าวสารงอกใบ แล้วพระราชบิดาก็สวรรคตในปีนั้น และพระราชกิจสำคัญอย่างสุดท้ายคือโปรดให้ก่อกำแพงเมืองพิชัยในปี พ.ศ. 2033<ref name="หลวงประ"/>
ในรัชสมัยของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถนั้น เป็นช่วงเวลาที่[[กรุงศรีอยุธยา]]ทำสงครามกับ[[อาณาจักรล้านนา]]หลายครั้ง พระองค์จึงตัดสินพระทัยเสด็จไปเสวยราชสมบัติ ณ [[พิษณุโลก|เมืองพิษณุโลก]]
เพื่อที่จะไปป้องกันหัวเมืองเหนือจากล้านนา ตั้งแต่ปี [[พ.ศ. 2006]] ดังนั้น เมืองพิษณุโลกจึงกลายเป็นเมืองราชธานีในสมัยนี้ ส่วนทางกรุงศรีอยุธยา พระองค์ทรงสถาปนาให้พระบรมราชาขึ้นครองราชสมบัติมีพระนามว่า '''สมเด็จพระบรมราชาธิราช''' ที่ 3 ดังนั้น ในช่วงเวลาดังกล่าวจึงมีพระมหากษัตริย์พร้อมกัน 2 พระองค์ นอกจากนี้ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถยังโปรดเกล้าฯ สถาปนาสมเด็จพระเชษฐาธิราชเป็น[[พระมหาอุปราช]]ด้วย
 
เมื่อ[[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]]ราชาธิราชเจ้า เสด็จสวรรคตในปี [[พ.ศ. 2031]]2034 สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 ซึ่งครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยาอยู่นั้นได้ย้ายราชธานีกลับเชษฐาธิราชเจ้าเมืองพิษณุโลกจึงเสด็จลงมาที่สืบราชสมบัติกรุงศรีอยุธยาอีกครั้งหนึ่ง ส่วนเมืองพิษณุโลกนั้น [[ทรงพระนามว่าสมเด็จพระรามาธิบดีที่<ref 2|สมเด็จพระเชษฐาธิราช]] ผู้เป็นพระอนุชาได้ปกครองอยู่ในฐานะ[[พระมหาอุปราช]]name="หลวงประ"/>
 
== อ้างอิง ==▼
สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 เสด็จสวรรคต เมื่อ[[พ.ศ. 2034]] ครองสิริราชสมบัติได้ 3 ปี [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2|สมเด็จพระเชษฐาธิราชเจ้า]] ผู้เป็นพระอนุชาได้ขึ้นครองราชย์ต่อมีพระนามว่า [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2]]
; เชิงอรรถ
{{รายการอ้างอิง|2}}
 
; บรรณานุกรม
== พระราชกรณีกิจ ==
{{เริ่มอ้างอิง}}
{{แม่แบบ:พระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์สุพรรณภูมิ}}▼
* {{อ้างหนังสือ| ผู้แต่ง = | ชื่อหนังสือ = พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น| จังหวัด = นนทบุรี| พิมพ์ที่ = ศรีปัญญา| ปี = 2553| ISBN = 978-616-7146-08-9| จำนวนหน้า = 800}}
=== ด้านการปกครอง ===
* {{อ้างหนังสือ | ผู้แต่ง = มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา | ชื่อหนังสือ = นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย | url = https://www.tmd.go.th/Thai_king_directories.pdf | พิมพ์ที่ = มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา | จังหวัด = กรุงเทพฯ | ปี = 2554 | ISBN = 978-616-7308-25-8| จำนวนหน้า = 264}}
สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 ทรงดูแล[[กรุงศรีอยุธยา]]แทนพระบิดาเป็นเวลา 25 ปีก่อนเสด็จขึ้นครองราชย์
{{จบอ้างอิง}}
 
== ดูเพิ่ม ==▼
=== ด้านการสงคราม ===
* [[ลำดับรายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย]]▼
เสด็จไปตี[[ทวาย|เมืองทวาย]]ซึ่งตั้งแข็งเมืองต่อกรุงศรีอยุธยาและทรงได้รับชัยชนะ
 
=== ด้านวรรณกรรม ===
นักวิชาการหลายท่านเชื่อว่าสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 ทรงเป็นผู้พระราชนิพนธ์ [[กำสรวลสมุทร]] (นิยมเรียกกันว่า กำสรวลศรีปราชญ์) ก่อนขึ้นครองราชสมบัติเนื่องในการเสด็จประพาสชลมารคตาม[[แม่น้ำเจ้าพระยา]] จากกรุงศรีอยุธยาไปยังหัวเมืองชายทะเลแถวปากแม่น้ำ พระราชนิพนธ์นี้ได้กล่าวถึงความยิ่งใหญ่ของกรุงศรีอยุธยา
 
== เหตุการณ์สำคัญ ==
* [[พ.ศ. 2026]] สมเด็จพระบรมราชาเสด็จไปวังช้าง ตำบลไทรย้อย
* [[พ.ศ. 2027]] [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2|พระเชษฐาธิราช]] และพระราชโอรสของสมเด็จพระบรมราชาธิราชผนวชทั้ง 2 พระองค์
* [[พ.ศ. 2028]] [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2|พระเชษฐาธิราช]]ลาพระผนวช [[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]]สถาปนาพระเชษฐาธิราชเป็นพระมหาอุปราช
* [[พ.ศ. 2029]] สมเด็จพระบรมราชาเสด็จไปวังช้าง ตำบลสัมฤทธิบูรณ์
* [[พ.ศ. 2031]] สมเด็จพระบรมราชาเสด็จยกทัพไปตีเมืองทวายและได้กวาดต้อนผู้คนมาเป็นจำนวนมาก
* [[พ.ศ. 2033]] มีการก่อกำแพง[[พิชัย|เมืองพิชัย]]เป็นครั้งแรก
 
▲== อ้างอิง ==
* [http://www.vcharkarn.com/include/vcafe/showkratoo.php?Pid=26442&page=4 วิชาการ.คอม]
* [http://www.tv5.co.th/service/mod/heritage/king/ayuthaya/ayuthaya5.htm#top หอมรดกไทย]
* ไทยรบพม่า เล่ม 1 สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ สำนักงานพิมพ์อักษรเจริญทัศน์ จัดพิมพ์จำหน่าย พ.ศ. 2546
* พระราชพงศาวดารกรุงเก่าฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ สำนักงานพิมพ์คลังวิทยา จัดพิมพ์จำหน่าย พ.ศ. 2510
 
▲== ดูเพิ่ม ==
▲* [[ลำดับพระมหากษัตริย์ไทย]]
 
{{เริ่มกล่อง}}
เส้น 66 ⟶ 54:
|สี3 = #E9E9E9
|รูปภาพ = Seal of Ayutthaya (King Narai).png
|ตำแหน่ง = พระมหากษัตริย์แห่ง[[อาณาจักรพระเจ้ากรุงศรีอยุธยา]]
|ช่วงเวลา = [[ราชวงศ์สุพรรณภูมิ]] ([[พ.ศ. 2031]]2006 - [[พ.ศ. 2034]])
|ก่อนหน้า = [[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]]
|วาระก่อนหน้า = [[ราชวงศ์สุพรรณภูมิ]] ([[พ.ศ. 1991]] - [[พ.ศ. 2031]])2006
|ถัดไป = [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2]]
|วาระถัดไป = [[ราชวงศ์สุพรรณภูมิ]] ([[พ.ศ. 2034]] - [[พ.ศ. 2072]])
}}
{{จบกล่อง}}
 
 
{{ประสูติปี|}}{{สิ้นพระชนม์ปี|2034}}
{{พระมหากษัตริย์ไทย}}
{{พระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา}}
 
[[หมวดหมู่:พระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา{{เรียงลำดับ|บรมราชาธิราชที่ 3]]}}
{{อายุขัย||2034}}
[[หมวดหมู่:ราชวงศ์สุพรรณภูมิ]]
▲{{แม่แบบ[[หมวดหมู่:พระมหากษัตริย์แห่งในราชวงศ์สุพรรณภูมิ}}]]
[[หมวดหมู่:พระราชบุตรในสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]]
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่_3"