ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Donut.3.59 (คุย | ส่วนร่วม)
/*เพิ่มตัวอย่างระบบปฏิบัติการ/*
ย้อนการแก้ไขที่ 6744758 สร้างโดย Donut.3.59 (พูดคุย)
บรรทัด 3:
| image = [[ไฟล์:สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก.jpg|220px]]
| พระนาม =
| ฐานันดร = พระบรมมหาราชชนก
| วันประสูติ =
| สถานที่ประสูติ =
| สถานที่พระราชสมภพ = [[อาณาจักรอยุธยา|กรุงศรีอยุธยา]]
| วันสวรรคต = พ.ศ. 2312 [[อาณาจักรรัตนโกสินทร์|กรุงรัตนโกสินทร์]]
| พระอิสริยยศ = สมเด็จพระ
| พระราชบิดา = [[พระยาราชนิกูล (ทองคำ)]]
| พระราชมารดา =
| พระวรราชชายาพระชายา = [[พระอัครชายา (หยก)]]<br>[[เจ้าจอมมารดากู่]]<br>เจ้าจอมมารดามา
| พระราชโอรส/ธิดา = 7 พระองค์
| บุตร/ธิดา =
| ราชวงศ์ = [[ราชวงศ์จักรี|จักรี]]
}}
 
'''สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก''' พระนามเดิม '''ทองดี''' เป็นพระบรมราชชนกใน[[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช]]
 
สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก พระราชสมภพประสูติที่[[บ้านสะแกกรัง]] [[เมืองอุทัยธานี]] ทรงเป็นบุตรคนโตของ[[พระยาราชนิกูล (ทองคำ)]] ปลัดทูลฉลองกรมมหาดไทย (บ้างก็ว่า กรมนา) ในรัชกาล[[สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระพระสรรเพชญ์ที่ 9]] ซึ่งสืบเชื้อสายมาจาก[[เจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน)]] เสนาบดีพระคลังในรัชกาล[[สมเด็จพระเพทราชา]] ผู้ซึ่งเคยดำรงตำแหน่งเป็นออกพระวิสุทธสุนทร และได้เดินทางไปถวายพระราชสาส์นของ[[สมเด็จพระนารายณ์มหาราช]] ยังราชสำนักของ[[พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส]] เมื่อ [[พ.ศ. 2228]]
 
สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก ทรงรับราชการในกรมมหาดไทย รับบรรดาศักดิ์เป็นที่ '''หลวงพินิจอักษร''' และ '''พระอักษรสุนทรศาสตร์''' ในตำแหน่งเสมียนตรากรมมหาดไทย มีหน้าที่ร่างพระราชสาส์นโต้ตอบกับหัวเมืองฝ่ายเหนือ และเก็บรักษา[[พระราชลัญจกร]]
 
สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก ทรงอภิเษกเสกสมรสกับสองพระพี่น้อง บุตรีของคหบดีชาวจีน คนพี่ชื่อว่า ''ดาวเรือง''<ref>มีหลักฐานว่า ท่านทั้งสองได้บริจาคเงินสร้างวัดชื่อ[[วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร]] จึงสันนิษฐานว่า คนพี่ชื่อดาวเรือง</ref> (หรือ ''หยก'') ส่วนคนน้อง ไม่ทราบนาม ตั้งบ้านเรือนอยู่ภายในกำแพงพระนคร ด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ บริเวณป้อมเพชร ซึ่งเป็นย่านอาศัยของชาวจีน
 
== พระราชโอรส-ธิดา ==
สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก มีพระราชโอรส-ธิดา กับ[[พระอัครชายา (หยก)]] 5 พระองค์ คือ<ref>{{อ้างหนังสือ| ผู้แต่ง = กรมศิลปากร สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์| ชื่อหนังสือ = ราชสกุลวงศ์| URL = http://library.siamtech.ac.th/pdf/king22.pdf
| จังหวัด = พิมพ์ครั้งที่ 14, กรุงเทพฯ| พิมพ์ที่ = สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร| ปี = 2554| ISBN = 978-974-417-594-6| จำนวนหน้า = 296| หน้า = 1-4}}</ref>
* [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าสา กรมพระยาเทพสุดาวดี]] พระนามเดิม ''สา''
เส้น 33 ⟶ 32:
* [[สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท]] พระนามเดิม ''บุญมา''
 
สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก มีพระราชโอรส-ธิดา อีก 2 พระองค์ คือ
* [[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากุ กรมหลวงนรินทรเทวี]] พระนามเดิม ''กุ'' ประสูติแต่พระน้องนางในพระอัครชายา (ดาวเรือง)
* [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าลา กรมหลวงจักรเจษฎา]] พระนามเดิม ''ลา'' ประสูติแต่[[บาทบริจาริกา]]ผู้หนึ่ง เรียกกันว่า คุณมา <ref>พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงไว้ตามคำเล่าขานว่า บาทบริจาริกาท่านนี้เป็นน้องนางของสมเด็จพระอมรินทรามาตย์ แต่ต่างวัยกันมาก จึงเข้าใจว่า จะเป็นน้องร่วมบิดาเท่านั้น </ref>
เส้น 39 ⟶ 38:
พระน้องนางของพระอัครชายา (ดาวเรืองหรือหยก) มีชื่อว่า (กู่) ตามเอกสารเดิมที่อยู่ในจังหวัดอุทัยธานี
 
== สิ้นพระชนม์ ==
== สวรรคต ==
ช่วง[[การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง]]ในปี [[พ.ศ. 2310]] นายทองดี พร้อมด้วยภรรยา และนายลา บุตรคนสุดท้องเดินทางไปอยู่ที่[[เมืองพิษณุโลก]] แต่นายทองดีเกิดป่วยจนเสียชีวิต นายลาและมารดา จึงได้ทำการฌาปนกิจศพตามสมควรในเวลานั้น ต่อมาจึงเชิญอัฐิบรรจุในมหาสังข์ มามอบแด่พระยาอไภยรณฤทธิ์ (รัชกาลที่ 1) ที่[[กรุงธนบุรี]]
 
เส้น 45 ⟶ 44:
 
=== พระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมอัฐิ ===
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก โปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมอัฐิ อัฐิของสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก และสมเด็จพระราชชนนี ขึ้นเมื่อ [[พ.ศ. 2338]] เนื่องในวโรกาสที่มีพระชนมพรรษาครบ 60 พรรษา โปรดเกล้าฯ ให้สร้าง[[พระเมรุมาศ]]ขนาดใหญ่ และมีเครื่องมหรสพสมโภช เหมือนอย่างงานพระบรมศพพระเจ้าแผ่นดินในสมัยกรุงศรีอยุธยา
 
พระเมรุมาศก่อสร้างแล้วเสร็จใน [[พ.ศ. 2339]] ได้มีพิธีแห่[[พระบรมอัฐิ]]อัฐิออกสู่พระเมรุ มีมหรสพสมโภชเป็นเวลา 7 วัน เมื่อเสร็จพระราชพิธีถวายพระเพลิงแล้วได้อัญเชิญพระบรมอัฐิอัฐิ กลับมาประดิษฐาน ณ [[หอพระสุราลัยพิมาน]] ใน[[พระบรมมหาราชวัง]] พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ยังได้โปรดเกล้าฯ ให้หล่อพระพุทธปฏิมากร[[ปางห้ามสมุทร]] หุ้มทองคำประดับเนาวรัตน์ขึ้นองค์หนึ่ง ถวายพระนามว่า [[พระพุทธจักรพรรดิ]] ทรงอุทิศส่วนพระราชกุศลถวายแด่สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก พระพุทธรูปพระองค์นี้ประดิษฐานไว้ ณ หอพระสุราลัยพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง
ประเทศไทย
 
== พระบรมราชานุสาวรีย์ ==
[[จังหวัดอุทัยธานี]] ได้จัดสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก ประดิษฐานอยู่ ณ เขาแก้ว (เขาสะแกกรัง-ปัจจุบัน) ซึ่งเป็นเทือกเขาที่ทอดขนานกับ[[แม่น้ำสะแกกรัง]] เมื่อ พ.ศ. 2514 [[พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]] และ[[สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ]] ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบพิธีเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์ เมื่อวันที่ 5 เมษายน พ.ศ. 2522
 
== พระอิสริยยศ ==