วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ความเห็นพ้อง"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
FESTH (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 44 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: เพิ่มยูอาร์แอล wikipedia.org
Octahedron80 (คุย | ส่วนร่วม)
ผู้ตรวจตรา
การแก้ไข 131,454 ครั้ง
ลิงก์วิกิพีเดียเต็มไปหมด
บรรทัด 1:
รากศัพท์ของคำว่า'''ฉันทามติ''' ([https://simple.wikipedia.org/wiki/Consensus Consensus]) มาจาก[[ภาษาลาติน]]ว่า cōnsēnsus หรือ cōnsentiō หมายถึง ความรู้สึกร่วมกัน (feel together) โดย[[พจนานุกรม]]ฉบับ [http://www.merriam-webster.com/dictionary/consensus Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary] ให้ความหมายฉันทามติไว้ว่าเป็นข้อตกลงร่วมกันที่มีลักษณะเป็นการยอมรับแบบเอกฉันท์ ([https://en.wikipedia.org/wiki/Unanimity unanimity]) หัวใจของฉันทามติมีสาระสำคัญอยู่ที่การประนีประนอมระหว่างกัน และจัดกระบวนการให้คนใน[[สังคม]]หรือ[[ชุมชน]]มี[[สิทธิ]]ในการแสดงความคิดเห็น เป้าหมายของฉันทามติมีเพื่อเป็นเครื่องรับประกันว่าสมาชิกทุกคนใน[[ชุมชน]]จะสามารถแสดงความคิดเห็นและหาข้อตกลงร่วมกันได้ (http://www.merriam-webster.com/dictionary/consensus)▼
== '''ความหมาย''' ==
ฉันทามติ มักเชื่อมโยงกับการตัดสินใจ ([https://en.wikipedia.org/wiki/Consensus_decision-making consensus decision making]) ซึ่งหมายถึงกระบวนการตัดสินใจโดยกลุ่มคนที่เน้นความยินยอมและเห็นชอบร่วมกันจากผู้มีส่วนร่วมทุกคน ดังนั้น ฉันทามติในกระบวนการตัดสินใจจึงหมายถึงทางออกแห่งปัญหาซึ่งเป็นที่ยอมรับร่วมกัน ได้รับการสนับสนุนจากทุกฝ่าย ถึงแม้อาจไม่ใช่ทางเลือกที่ดีที่สุดในใจของคนทุกคน<ref>Read, James H. (2011). “Consensus”. In George Thomas Kurian et al. The Encyclopedia of Political Science. Washington, D.C.: CQ Press.</ref>▼
▲รากศัพท์ของคำว่าฉันทามติ ([https://simple.wikipedia.org/wiki/Consensus Consensus]) มาจาก[[ภาษาลาติน]]ว่า cōnsēnsus หรือ cōnsentiō หมายถึง ความรู้สึกร่วมกัน (feel together) โดย[[พจนานุกรม]]ฉบับ [http://www.merriam-webster.com/dictionary/consensus Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary] ให้ความหมายฉันทามติไว้ว่าเป็นข้อตกลงร่วมกันที่มีลักษณะเป็นการยอมรับแบบเอกฉันท์ ([https://en.wikipedia.org/wiki/Unanimity unanimity]) หัวใจของฉันทามติมีสาระสำคัญอยู่ที่การประนีประนอมระหว่างกัน และจัดกระบวนการให้คนใน[[สังคม]]หรือ[[ชุมชน]]มี[[สิทธิ]]ในการแสดงความคิดเห็น เป้าหมายของฉันทามติมีเพื่อเป็นเครื่องรับประกันว่าสมาชิกทุกคนใน[[ชุมชน]]จะสามารถแสดงความคิดเห็นและหาข้อตกลงร่วมกันได้ (http://www.merriam-webster.com/dictionary/consensus)
▲ฉันทามติ มักเชื่อมโยงกับการตัดสินใจ ([https://en.wikipedia.org/wiki/Consensus_decision-making consensus decision making]) ซึ่งหมายถึงกระบวนการตัดสินใจโดยกลุ่มคนที่เน้นความยินยอมและเห็นชอบร่วมกันจากผู้มีส่วนร่วมทุกคน ดังนั้น ฉันทามติในกระบวนการตัดสินใจจึงหมายถึงทางออกแห่งปัญหาซึ่งเป็นที่ยอมรับร่วมกัน ได้รับการสนับสนุนจากทุกฝ่าย ถึงแม้อาจไม่ใช่ทางเลือกที่ดีที่สุดในใจของคนทุกคน<ref>Read, James H. (2011). “Consensus”. In George Thomas Kurian et al. The Encyclopedia of Political Science. Washington, D.C.: CQ Press.</ref>
 
== '''อรรถาธิบาย''' ==
ฉันทามติเป็นรูปแบบการตัดสินใจที่ถูกออกแบบมาให้มีความแตกต่างจากการตัดสินใจโดยใช้เสียงข้างมาก ([https://en.wikipedia.org/wiki/Majority_decision majority decision]) ฉะนั้น ฉันทามติจะไม่เน้นที่การลงคะแนนเสียง เพราะการลงคะแนนเสียงอาจทำให้เสียงข้างน้อย (minorities) ถูกละเลยไปได้ ดังนั้น ฉันทามติจึงเน้นที่กระบวนการในการอภิปรายถกเถียง รับฟังความคิดเห็นเพื่อหาข้อตกลงร่วมกันระหว่างทุกฝ่ายมากกว่า หรืออาจจะกล่าวได้ว่าฉันทามติเป็นรูปแบบการตัดสินใจที่จะป้องกันปรากฏการณ์ที่เรียกว่า[[เผด็จการเสียงข้างมาก]] ([https://en.wikipedia.org/wiki/Tyranny_of_the_majority majority tyranny])
การตัดสินใจแบบฉันทามติ เป็นกระบวนการตัดสินใจที่กลุ่มคนจำนวนมากอาจเห็นไม่ตรงกัน แต่ต้องการให้เกิดการมีส่วนร่วมและความเห็นพ้องต้องกันมากที่สุด กระบวนการถกอภิปราย ประกอบด้วยขั้นตอนดังนี้
* ''รวมคนทุกกลุ่ม (inclusive)'': เปิดให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเข้าร่วมในกระบวนการถกอภิปรายให้มากที่สุด
เส้น 12 ⟶ 11:
* ''เกื้อกูลกัน (cooperative)'': ผู้เข้าร่วมควรมีหัวใจอยู่ที่ผลประโยชน์ร่วมกันของทุกฝ่าย ควรปล่อยให้ทุกกลุ่มได้แสดงความต้องการที่แท้จริงของตนเอง เพื่อนำมาปรับเข้ากับทางเลือกที่ทุกฝ่ายจะยอมรับร่วมกันได้ ขณะเดียวกัน ก็ไม่ควรให้ความต้องการเฉพาะของกลุ่มตนบดบังหรือทำให้ผลประโยชน์ร่วมกันไม่สามารถบรรลุได้<ref>Lijphart, Arend (1984). Democracies: Patterns of Majoritarian and Consensus Government in Twenty-one Countries. New Haven: Yale University Press.</ref>
 
<br />
'''ขั้นตอนไปสู่การตัดสินใจแบบฉันทามติ'''
 
เส้น 22 ⟶ 20:
# สรุปมติ หรือถ้าไม่สามารถหามติร่วมกันได้ ให้กลับไปทำข้อที่ 1-5 ใหม่
 
การสรุปผลการตัดสินใจ หรือ กติกาการตัดสินใจ ขึ้นอยู่กับข้อกำหนดที่ตกลงกันไว้ล่วงหน้า น้ำหนักและขอบเขตของการเห็นพ้องต้องกันมีหลายขนาดเช่น ทุกคนเห็นพ้องร่วมกัน ทุกคนเห็นร่วมกัน ยกเว้นหนึ่งเสียงหรือสองเสียง เสียงข้างมากเด็ดขาดอย่างมาก ([https://en.wikipedia.org/wiki/Supermajority super majority]) ซึ่งมีตั้งแต่ 90% 75% เสียงสองในสาม หรืออื่นๆ ที่มากกว่าเสียงข้างมากเพียงครึ่งหนึ่ง บางกรณีอาจใช้การตัดสินใจของคณะกรรมการที่ตั้งขึ้นก็ได้ ในกรณีที่ต้องการเสียงเห็นพ้องต้องกันอย่างสมบูรณ์ ([https://en.wikipedia.org/wiki/Unanimity unanimity]) ผู้ที่ไม่เห็นด้วยเพียงหนึ่งเสียงก็อาจมี[[อำนาจยับยั้ง]] (block) การตัดสินใจนั้นได้ ขึ้นอยู่กับว่ากติกาที่กำหนดไว้เป็นเช่นไร (Hartnett, 2011)<ref>Hartnett, Tim (2011). The Basics of Consensus Decision Making. New York: New
Society Publisher. Accessed May 7, 2012 from http://www.consensusbook.com.
</ref>
 
== '''ตัวอย่างการนำไปใช้ในประเทศไทย''' ==
 
สำหรับ[[ประเทศไทย]] ศาสตราจารย์ [[กาญจนา_นาคสกุล|ดร.กาญจนา นาคสกุล]] ได้ให้นิยามฉันทามติ ว่าเป็นคำที่ไม่ปรากฏใน[[พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน]] พ.ศ. 2542 คำที่ใกล้เคียงกัน คือ คำว่า “ฉันทาคติ” แปลว่า ความลำเอียงเพราะรักใคร่ชอบใจ กับคำว่า “ฉันทานุมัติ” แปลว่า ความเห็นชอบตามโดยความพอใจ ให้กระทำการด้วยความเต็มใจ มักใช้ว่ามีฉันทานุมัติหรือลงฉันทานุมัติ หมายความว่าลงความเห็นด้วยความยินยอมพร้อมใจ เช่น ญาติๆ มีฉันทานุมัติให้เขาเป็นผู้จัดการมรดกของคุณปู่ “ฉันทานุมัติ” กับ “ฉันทามติ” จึงใช้ในความหมายเดียวกัน<ref>“ฉันทามติ” (2555). ราชบัณฑิตสถาน. เข้าถึงวันที่ 20 สิงหาคม 2555 ใน http://www.royin.go.th/th/knowledge/detail.php? ID=381.</ref>
เส้น 35 ⟶ 33:
 
# ปัญหาระดับการนิยาม เป็นปัญหาในการให้ความหมายที่เน้นเรื่องของเสียงข้างน้อย ไม่ใช่เรื่องของ “กระบวนการ” เพราะฉันทามติในความหมายสากลไม่ได้สนใจเสียงข้างน้อยแต่เพียงอย่างเดียว แต่จะสนใจทั้งกระบวนการไม่ว่าจะมีเสียงขนาดไหน ก็มี[[สิทธิ]]ที่จะแสดงความคิดเห็นและอภิปรายถกเถียงเพื่อหาข้อตกลงร่วมกันได้
# ปัญหาระดับการปฏิบัติ ฉันทามติมักถูกใช้เป็นข้ออ้างในการไม่ปฏิบัติตามเสียงข้างมาก และไม่สนใจกติกาของ[[สังคม]] ซึ่งปัญหาดังกล่าวถือว่าเป็นปัญหาระดับสากลเช่นเดียวกัน เพราะคำว่า [https://simple.wikipedia.org/wiki/Consensus consensus] ที่ต้องการให้ทุกเสียงมีความหมายอาจจะถูกนำไปบิดเบือนให้กลายเป็นเสียงข้างน้อยเท่านั้นที่มีความหมาย หรือกล่าวได้ว่าเกิดเผด็จการเสียงข้างน้อย ([https://en.wikipedia.org/wiki/Tyranny_of_the_majority minority tyranny])
 
<br />
'''ข้อสังเกตที่ควรเพิ่มเติม'''
 
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/ความเห็นพ้อง"